تحریریه ماهنامه آشپزباشی
فیتوکمیکالهای موجود در فلفل
فلفلها حاوی فیتوکمیکالهای زیادی هستند که بهطور طبیعی در بافت و ترکیبات بسیاری از گیاهان یافت میشوند. نزدیک به یک میلیون از آنها در طبیعت شناخته شدهاند. بسیاری از فیتوکمیکالهای درون فلفلها توانایی آنتیاکسیدانی دارند و این بدان معنی است که آنها میتوانند اثر منفی رادیکالهای آزاد را بر بدن خنثی کنند و از آسیب به سلول پیشگیری نمایند و در نهایت از ابتلا به بیماریهای خاص پیشگیری کنند و یا علائم آن را کاهش دهند.
مزایای بیشمار فلفلها
چه فلفل تند باشد و شیرین، بسیار مغذی است. فلفل یکی از غنیترین منابع ویتامین A و C است. انواع مختلف فلفلها را بخورید تا انواع گوناگونی از ویتامینها و مواد معدنی را دریافت کنید. فلفل قرمز منبع خوبی از فیبر، مواد معدنی و فولات است.
مواد مغذی موجود در فلفل قرمز
ویتامین A: این ویتامین به حفظ بینایی و حذف عفونتهای بدن کمک میکند.
ویتامین C: این ویتامین خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد و از ابتلا به آب مروارید جلوگیری میکند.
ویتامین B6: این ویتامین واکنشهای شیمیایی مهمی در سراسر بدن انجام میدهد و برای عملکرد سیستم ایمنی و مغز حیاتی است.
لوتئین و زئاگزانتین: این مواد مغذی، روند بیماریهای چشم همچون آب مروارید و دژنراسیون ماکولا را کند میکند.
بتاکاروتن: بتاکاروتن خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش میدهد.
کپساایسین Capsaicin: آنتیاکسیدانی که فلفل را تند و آتشین میکند، کپساایسین نام دارد، که بدون رنگ و بو است که درون فلفلهای تند بسیار زیاد بوده و درون فلفلهای با تندی متوسط مقدار کمتری از آن وجود دارد و فلفلهای شیرین عاری از آن هستند. در واقع هر چقدر مقدار آن در فلفلها بیشتر باشد، فلفل تندتر میشود. فلفلهای قرمز معمولاً تندتر هستند و حاوی مقادیر زیادی از این آنتیاکسیدان هستند، اگرچه فلفل سبز نیز تا حدودی از وجود این آنتیاکسیدان بهرهمند است.
کپساایسین همان مادهای است که حیوانات را از خوردن فلفل دور نگه میدارد. متأسفانه اکثر مردم از خوردن آن اجتناب میکنند زیرا به محض اینکه آنها روی زبان قرار داده میشوند، سلولهای عصبی گیرنده درد بر روی زبان را فعال میکنند و این پیام به مغز فرستاده میشود.
مزایای بالقوه کپساایسین بر سلامتی
عوامل ژنتیکی و سبک زندگی افراد بر سلامت آنها تأثیرگذار است. با این حال بسیاری از محققان شروع به پردهبرداری از اسرار و مزایای کپساایسین کردهاند که در اینجا به نمونهای از یافتههای تحقیقات محققان اشاره میکنیم:
کپساایسین و سرطان
مطالعات متعددی اثر کپساایسین را بر سلولهای سرطانی بررسی کردهاند. اینکه واقعاً کپساایسین چگونه عمل میکند، بهطور حتم مشخص نشده است، ولی به نظر میرسد که کپساایسین با تأثیر بر روی یک ترکیب پروتئینی، رشد سلولهای سرطانی را کاهش میدهد. در مطالعهای کپساایسین باعث از بین رفتن بیش از 80 درصد از سلولهای سرطانی پروستات در موش شده است. نتایج مشابهی در ارتباط با سایر انواع سرطان از جمله سرطان لوزالمعده نیز دیده میشود.
در مطالعه دیگری محققان بریتانیایی دریافتند که کپساایسین عملکرد منفی میتوکندری (منبع عمده انرژی سلولهای سرطانی) را متوقف میکند و سلولهای سرطانی ریه و پانکراس را از بین میبرد. در حالیکه سلولهای سالم دستنخورده باقی میمانند. البته این مطالعات بر روی موش صورت گرفته است و نه انسان و هیچ مدرک مستقیمی وجود ندارد که نشان دهد خوردن فلفل در انسان نیز همین تأثیر را دارد.
سوختن کالری
کپساایسین، اشتها را مهار میکند و درجه حرارت بدن را بالا میبرد و همین بالا رفتن دمای بدن ممکن است به کاهش وزن کمک کند. اگرچه مقدار سوزاندن کالری از این طریق کم و تأثیر مصرف آن تقریباً به اندازه اثر خوردن چای سبز و یا کافئین است، ولی اضافه کردن فلفل به رژیم غذایی اگر به صورت متوالی باشد در طول زمان به افزایش سوختوساز بدن کمک میکند و با تعدیل اشتها هنگام غذاخوردن باعث کاهش وزن میشود. کپساایسین به طور قابل توجهی وزن را کم نمیکند و برای کاهش وزن حتما باید یک رژیم غذایی سالم و کمکالری داشت و البته انجام فعالیت فیزیکی را فراموش نکرد.
ضد درد
شاید تعجب کنید ولی همان ترکیبی از فلفل به نام کپساایسین که موجب سوزش میشود، در تسکین درد عصبی نیز موثر است. گاهی از آن در تهیه کرمها استفاده میکنند و در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیز نوروپاتی و درد را کاهش میدهد. مطالعات نشان میدهند که کپساایسین در کاهش درد ناشی از استئوآرتریت و پسوریازیس نیز موثر است. برخی از افراد حتی برای کاهش سردرد خود کرم کپساایسین را بر روی پیشانی میمالند.