تحریریه دنیای سلامت
بیشتر کودکان گهگاه با بیماری اسهال دست و پنجه نرم میکنند و اگر عامل بیماری عفونت باشد، سریع بهبود مییابد و خطری هم آنها را تهدید نمیکند. اما اینکه در چنین مواقعی چه باید کرد، مسأله بسیار مهمی است.
علل ابتلا به اسهال
اسهال (روان شدن روده و شکم همراه با باد معده) معمولاً از طریق عفونتهای معده- رودهای، ویروسها، باکتریها و انگلها ایجاد میشود.این جرم خاص که سبب به وجود آمدن اسهال میشود، با توجه به منطقه جغرافیایی محل سکونت و میزان رعایت اصول بهداشتی، پیشرفت علم بهداشت و مسائل اقتصادی، تغییر میکند.
در کشورهای پیشرفته، شیوع اسهال با آلودگی آب و تماسهای فرد با فرد، مثل مهدکودکها یا مسمومیتهای غذایی، ارتباط مستقیم دارد. به طور کلی عفونتهایی که باعث اسهال میشوند، اغلب مسری هستند.
عفونتهای اسهالی از راههای زیر منتقل میشوند
دستهای آلوده، آب و غذای آلوده، برخی حیوانات خانگی تماس مستقیم با مدفوع (از طریق پزشک نوزاد یا دستشویی) هر چیزی که جرم عفونی با آن تماس داشته باشد، آلوده میشود؛ مثل اسباببازی، میزها و حتی دستهای کسی که غذا را پخته و آماده کرده است. و در این میان کودکان بسیار سریعتر عامل عفونی را دریافت میکنند؛ زیرا اغلب عادت دارند انگشت خود را به سمت دهانشان ببرند.
شایعترین دلیل اسهال، ویروس آماس معده و روده (به آن آنفلوآنزای شکم نیز میگویند) است که با حالت تهوع و استفراغ نیز همراه میباشد. ویروسهای بسیاری موجب آماس روده و معده شده و به سرعت در هر محیطی پخش میشوند و البته بعد از چند روز هم کمکم علائم آنها در بدن فرد یا کودک از بین میرود.
«روتاویروس» یکی از این عوامل است که اغلب باعث آبکی شدن اسهال میشود. این ویروس اغلب در زمستان بروز میکند؛ خصوصاً در کودکانی که به طور مرتب به مهدکودک میروند. اما در حال حضر به نوزادان نوعی واکسن تزریق میشود که 75 درصد جلوی روتاویروس را میگیرد و در صورت ابتلا هم تا 98 درصد، فرد نیاز به بیمارستان و بستری شدن ندارد.
باکتریها و انگلها
انواع باکتریها و انگلها موجب اسهال میشوند. برخی از آنها عبارتند از:
باکتری ای. کولی
اغلب عفونتهای مربوط به ای. کولی از طریق آب و غذای آلوده، منتشر میشوند؛ مثل همبرگرهای نپخته یا میوههای نشسته. عفونتهای ای. کولی، معمولاً روی کودکان تأثیر بیشتری دارند.
باکتری «سالمونلا»
در آمریکا، این باکتری (در مرغ و تخم مرغ خام و نپخته یافت میشود) مهمترین عامل مسمومیت غذاها، خصوصاً در طول تابستان است.
باکتری «کم پیلو باکتر»
نوزادان و جوانان بیشتر در معرض این نوع عفونت هستند. این باکتری اغلب در مرغ نپخته و خام یافت میشود.
باکتری «شیگلا»
عفونت شیگلا، به سرعت در یک خانواده، بیمارستان و خصوصاً مهدکودکها و در میان کودکان 2-4 ساله، منتشر میشود.
انگل «گیاردیا» عفونت گیاردیا، بسیار سریع در کودکان به وجود میآید؛ خصوصاً از طریق پارکها و استخرها بسیار سریع منتقل میشود.
انگل کرپیتواسپوریدیوم
معمولاً در آب و مایعات به وجود میآید و موجب اسهال بسیار آبکی میشود. علائم بهبودی تقریباً دو هفته بعد بروز میکند.عفونتهای مربوط به اسهال، در میان کودک بسیار عادی است، اما اسهال میتواند در اثر برخی از بیماریهای غیر عفونی نیز به وجود آید؛ خصوصا اگر کودک چند هفته بعد بهبود یابد؛ مثل بیماریهای روده، شکم، بیماری سلیاک، آلرژیهای غذایی و....
علائم و نشانهها
علائم اغلب با انقباض عضلات شکم و درد در نواحی شکم و روده شروع میشود و چند روز هم طول میکشد. علائم دیگر عفونتهای ناشی از ویروسها، باکتریها و انگلها که شامل تب، کاهش اشتها، حالت تهوع، استفراغ، کاهش وزن و کاهش آب بدن است.
پیشگیری
اینکه کودک با هیچ نوع عفونتی تماس نداشته باشد تقریباً غیرممکن است، اما با رعایت موارد زیر میتوان این تماسها را به حداقل رساند: به شستوشوی دقیق و کامل دستهای کودک خود اهمیت دهید؛ به خصوص بعد از دستشویی کردن و قبلا از خوردن غذا. شستن دستها موثرترین راه برای جلوگیری از عفونتهای اسهال است...
برای خواندن بخش دوم- والدین نگران،کودکان در عذاب- اینجا کلیک کنید.