دکتر فاطمه قطبی؛ متخصص کودکان
حال که فرزندتان به سلامت پا به این دنیا گذاشته و شما قصد بازگشت به خانه را دارید، متوجه تغییرات بزرگی در زندگی‌تان می‌شوید؛ چرا که این‌بار با او هستید. شاید انتظار این همه تغییر و تحول را نداشتید و شاید نتوانید از همان نخستین لحظات خود را با آنها تطبیق دهید.
به خاطر داشته باشید که در چنین مواقعی باید از برخی عقاید خود در مورد اینکه مثلاً فلان چیز چگونه باید باشد، صرف‌نظر کنید. در روزهای اول بعد از زایمان ممکن است با مسائل زیر مواجه شوید:
افسردگی پس از زایمان
این عارضه در 13 درصد زنان بعد از زایمان ایجاد می‌شود. بعضی تغییرات در دوران بارداری و پس از زایمان ممکن است علائمی شبیه به افسردگی بدهند؛ اما اگر شما علائم زیر را بیش از دو هفته داشتید، به پزشک خود مراجعه کنید:
- احساس بیقراری یا تغییر خلق
- احساس غمگینی و ناامیدی
- گریه زیاد
- احساس نداشتن انرژی
- خیلی کم یا زیاد خوردن
- خواب کم یا خیلی زیاد
- مشکل در تمرکز یا تصمیم‌گیری
- فراموشی
- احساس گناه
- لذت نبردن از هیچ چیز
- بریدن از دوستان و خانواده
- سردرد، معده درد و دردهای دیگر
-علائم افسردگی
- تغییرات سریع هورمونی بعد از تولد
- کاهش میزان هورمون تیروئید به میزان قبل از تولد
- کمبود خواب
- نگرانی از اینکه مادر خوبی نباشید
- استرس انجام کارهای منزل
- می‌خواهید که یک مادر عالی باشید
- نگرانی بابت کاهش جذابیت
- احساس می‌کنید وقت آزاد ندارید
نوع دیگری از افسردگی (Baby Blues)
80 درصد زنان در روزهای اول بعد از تولد نوزاد دچار این عارضه می‌شوند که علائم آن از علائم افسردگی متفاوت است. افسردگی می‌تواند چند هفته بعد از زایمان بروز کند و حتماً احتیاج به دارو دارد؛ اما این حالت baby blues در روزهای اول تولد ایجاد می‌شود و خود‌به‌خود، بدون هیچ درمانی بهبود می‌یابد. علائم زیر در این مادران دیده می‌شود:
گاهی خوشحال و گاهی غمگینند.
احساس خستگی می‌کنند (به علت کاهش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون است و باید به حد قبل از بارداری برسد).
نکات مهم برای بعد از زایمان
وقتی دچار افسردگی پس از زایمان شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید؛ اما نکات زیر هم به شما کمک خواهد کرد:
1- تا آنجا که برایتان مقدور است، استراحت کنید.
2- سعی نکنید مادر بسیار کامل و عالی باشید.
3- از دوستان، خانواده و همسرتان کمک بگیرید.
4- زمانی برای خودتان اختصاص دهید و به دیدن دوستان بروید و یا با همسرتان وقت بگذارنید.
5- در مورد احساستان با همسر و خانواده صحبت کنید.
6- بعضی مادران دچار اضطراب می‌شوند که احتمال آن زیاد نیست و به همین دلیل راجع به آن بحث نمی‌کنیم.
7- اگر احساس می‌کنید شیرتان کم است، به ازای هر بار شیر دادن یک لیوان آب یا آب‌میوه بنوشید تا مایعاتی که داخل شیر شده جایگزین گردد.
8- موقع شیر دادن وضعیت صحیح به خود بگیرید. پشت شما باید صاف باشد و زیر پایتان یک چهارپایه کوتاه بگذارید.
در صورتی که سینه شما ترک بخورد یا خون بیاید، بسیار دردناک خواهد شد. این حالت به علت قفل شدن دهان نوزاد با سینه یا مکیدن بیش از حد سینه توسط نوزاد و یا مرطوب ماندن نوک سینه ایجاد می‌شود؛ به همین دلیل باید پس از شیر دادن، نوک سینه کاملاً خشک شود. کرم‌های مختلفی برای درمان شقاق سینه وجود دارد که با مراجعه به پزشک برای شما تجویز خواهد شد.
اگر نوک سینه شما ترک خورد، به مدت 15 دقیقه از آن شیر ندهید و اگر خون می‌آید، باید تا بهبودی کامل از آن سینه شیر ندهید. اگر دچار یبوست شدید، آب زیاد بنوشید؛ یعنی تقریباً هشت لیوان در روز و از میوه‌های فیبردار استفاده کنید (مثل انجیر، هلو، زردآلو، طالبی و دانه‌های گیاهی مثل اسفرزه)...
برای خواندن بخش دوم- اولین روزهای پس از زایمان- اینجا کلیک کنید.
