خستگی چشم

10 روش پیشگیری از خستگی چشم

در حدود 45-40 سالگی قدرت تطابق چشم کم کم رو به تحلیل می گذارد و همین عامل می تواند به خستگی چشم منجر گردد. این عارضه فرآیندی تدریجی است و برای همه اتفاق می افتد. اگر در تمام طول روز به صفحه ی نمایش یا تلویزیون چشم بدوزید، ممکن است این عارضه در هر سنی گریبان گیرتان شود. اگر حین خواندن و یا نگاه کردن به صفحه ی نمایش یا تلویزیون دچار خستگی چشم می شود، به نکات زیر توجه فرمایید.
- انتخاب نور مناسب
خواندن در محیط کم نور به چشم ها صدمه ای نمی زند ولی کافی نبودن نور موجب می شود چشم ها دچار خستگی شوند. هنگام مطالعه از چراغ هایی که نور بیش از حد و زننده دارند، یا از چراغ هایی که نور را مستقیماً وارد چشم می کنند، استفاده ننمایید.
- استفاده از عینک مطالعه
می توانید از پزشک خود درخواست کنید برایتان عینک مخصوص مطالعه تجویز کند و یا خود به داروخانه رفته و عینکی برای خود انتخاب نمایید.(1) چنانچه در دیدن اشیاء و فواصل دور، توسط هر دو چشم مشکلی ندارید و تنها دیدن چیزهای نزدیک برایتان دشوار است می توانید با زدن عینک این مشکل را مرتفع نمایید.
- دقت در انتخاب شماره ی عینک
معمولاً خود فرد از هر کس دیگری قادر به تشخیص نوع عینک است. هنگام خرید عینک ابتدا از ضعیف ترین عینک، یعنی عینکی که با آن از دور بتوان خواند، شروع کنید. اگر شماره ی عینکی که خریداری می کنید بالا باشد، اگرچه اشیاء نزدیک را به راحتی خواهید دید، اما اشیاء و چیزهایی که در فواصل دورتر قرار دارند محو و تیره به نظر خواهند رسید.
- ایجاد وقفه در کار
پس از مدتی کار کردن با کامپیوتر یا نگاه کردن به صفحه ی تلویزیون از آن چشم بردارید و به چشم ها استراحت دهید. اگر روزانه 6 تا8 ساعت با کامپیوتر کار می کنید، لازم است هر 2تا3 ساعت یکبار به چشم ها استراحتی بدهید. در این فاصله به کارهای دیگری بپردازید مثلاً یک فنجان چای بنوشید و یا حمام کنید - خلاصه به مدت 10تا 15 دقیقه چشم از صفحه کامپیوتر بردارید. در صورت امکان می توانید از کار خود کپی تهیه کرده و به جای چشم دوختن به صفحه نمایش به صفحه کاغذ نگاه کنید.
- تیره کردن صفحه نمایش
آنچه بر روی صفحه نمایش می بینید تنها حروف و ارقام نیستند. بلکه هر یک به منزله ی لامپ بسیار کوچکی هستند که نور را مستقیماً به سوی چشم های شما می فرستند. حروف روی صفحه نمایش را بیش از حد روش نکنید. صفحه نمایش را تاریک تر کنید و در عوض با تنظیم کنتراست به تصویر وضوح ببخشید.
یک نکته دیگر: مدادی بردارید و در کنار دکمه ی تنظیم نور در همان وضعیت که هست علامتی بزنید تا در صورت استفاده ی فرد دیگری از کامپیوتر و به هم خوردن تنظیمات شما، به راحتی قادر باشید آن را مجدداً مطابق نیاز خود تنظیم نمایید.
- سایه ایجاد کنید
برای رفع خستگی چشم، بهترین کار تاریک کردن صفحه ی نمایش است. این کار را می توان با ایجاد سایه انجام داد. به فروشگاه لوازم التحریری بروید و یک تکه مقوای کلفت مشکی خریداری کنید. مقوا را روی سطح فوقانی صفحه نمایش قرار دهید و آن را از دو طرف تا بزنید. به طوری که سایبانی بر روی آن درست شود. در صورت لزوم می توانید مقوا را به جلو یا عقب حرکت دهید.
در حقیقت می توان گفت با این کار صفحه ی نمایش را داخل یک جعبه سیاه قرار می دهید. به این ترتیب می توانید درجه روشنی صفحه نمایش را کاهش دهید.
- رفع خستگی چشم با بستن آن
به عقیده ی متخصصان، بهترین کار برای رفع خستگی چشم، استراحت دادن به آن هاست. استراحت دادن به چشم ها، بسیار آسان تر از آن است که تصور می کنید. این کار را می توان حتی هنگام صحبت کردن با تلفن انجام داد. تنها کافی است هنگام صحبت کردن و هنگامی که مجبور به خواندن یا نوشتن نیستید، چشم های خود را ببندید. بسته به آن که در روز چه مدت مکالمه تلفنی دارید، می توانید 1 تا 2 ساعت با بستن چشم ها به آن ها استراحت دهید. افرادی که این روش را به کار می گیرند، از آن ابراز رضایت می کنند و می گویند که با این کار می توان از خستگی چشم ها جلوگیری نمود.

هشدار پزشکی

- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
گاهی اوقات خستگی چشم تنها مربوط به گذشتن از مرز چهل سالگی نمی شود و علت مهم تری دارد. بعضی مواقع خستگی چشم در اثر انحراف چشم ها، یعنی به هم خوردن توازن محور دو چشم، ایجاد می گردد. در این صورت درمان چشم باید توسط متخصص چشم صورت گیرد. متخصص با دادن تمرینات مخصوص به فرد، تجویز عینک - و در صورت لزوم جراحی ماهیچه های چشم - می تواند به رفع این عارضه بپردازد. همه ی متخصصان معتقدند در صورت داشتن درد و حساسیت به نور، حتماً به پزشک مراجعه نمود.

روشی متفاوت

برای « مِیِر اشنایدر »، یوگا تنها وسیله برای کسب چشم بصیرت نبود. بلکه وسیله ای برای بازیافتن بینایی نیز بود. « اشنایدر » که نابینای مادرزادی است می گوید: « من به وسیله ی یوگا توانستم چشم هایم را معالجه کنم و بیناییم را بازیابم. او جهت بازیافتن بینایی خود، هر روز به انجام تمرینات یوگا می پردازد. در حال حاضر دید او 20/60 است و اظهار می دارد که بینایی او دایماً در حال بهبود و و افزایش است. فنونی که « اشنایدر » در « مرکز خود درمانی » خویش در سانفرانسیسکو، کالیفرنیا و در کتاب خود درمانی به نام « بینایی و زندگی من » آموزش می دهد، از سوی متخصصان چشم از یک طرف و یک طرفدار ورزش چشم یعنی دکتر « ویلیام بیتز » از سوی دیگر، مورد بحث است. « اشنایدر » می گوید: « من روش های دکتر « بیتز » را به کار گرفتم و خود تغییرات اندکی در آن ها دادم و برخی چیزها را به آن ها افزودم ». اگرچه تأثیر این تمرین ها در بازگشت بینایی چشم هنوز به درستی معلوم نیست، اما برخی از آن ها در رفع خستگی چشم بسیار مفیدند.
- استفاده از چای
حوله ای بردارید و آن را به چای آغشته کنید. دراز بکشید و حوله ی گرم را روی چشم های بسته قرار دهید و 10 تا 15 دقیقه به همان حال بمانید. این کار باعث رفع خستگی چشم ها می شود. مراقبت باشید چای را داخل چشم ها نریزید. در ضمن قبل از فرو بردن حوله در چای اندکی صبر کنید تا چای از جوش افتاده و کمی خنک شود.
- از دست ها کمک بگیرید
اگر خواهان رفع خستگی چشم ها هستید، باید از دست هایتان کمک بگیرید. دست هایتان را به هم بمالید تا وقتی که احساس کنید گرم شده اند. سپس کف دست ها را روی کره چشم قرار دهید. چشم ها را فشار ندهید. تنها با دست هایتان آن ها را بپوشانید. آرام و عمیق نفس بکشید و رنگ سیاه را مجسم کنید. این کار را هر روز به مدت 20دقیقه انجام دهید.
- پلک زدن را از یاد نبرید
در واقع یکی از وظایف پلک ها ماساژ دادن چشم هاست. پس روزانه باید 300بار به طور آگاهانه پلک زد. هر بار که پلک می زنید چشم ها تمیز می شوند و در عین حال ماساژ مختصر و ملایمی هم به چشم ها داده می شود. به خاطر داشته باشید که این کار مجانی است و هزینه ای در بر ندارد.

پی نوشت :

1. در ایران، چنین امکانی وجود نداشته و توصیه نمی شود. «ویراستار پزشکی»