غار سنگریز علویجه

از پلیس راه اصفهان – قم که وارد جاده دهق – علویجه شوید، پس از پشت سر گذاشتن 27 کیلومتر به جاده ای خاکی می رسید که اختصاص به مخابرات دارد و پس از 2 کیلومتر گذر در این جاده به غار سنگریز (غار علویجه) در کوهی که به همین نام مشهور است، خواهید رسید.

این غار از جمله غارهای زیبای آهکی است که دارای استالاگتیت (چکنده) و استالاگمیت (چکیده) های فراوانی است که شوربختانه به دست ناآگاهان تخریب و از زیبایی های آن کاسته شده است.

در حدود 400 متری شمال دهانه این غار و درست در پشت همین کوه غارچاهی وجود دارد که تاکنون هیچ گونه گزارشی از آن منتشر نشده است. دهانه غارچاه در سطح زمین قرار گرفته و هیچ عوارض طبیعی همچون سنگ یا درخت جهت ایجاد کارگاهی امن برای فرود و صعود در نزدیکی آن موجود نمی باشد.

ارتفاع دهانه غار چاه از سطح دریا 1840 متر با مختصات جغرافیایی (“11.8 ‘3 33 N) و (“19.4 ’13 51 E) می باشد و ژرفای چاه 25 متر از سطح زمین مجاور است و دهانه ای حدود 5 متر دارد. شکل ظاهر آن قنات گونه و چاهی کاملا خطرناک و ریزشی می باشد و چنانچه در هنگام فرود دقت لازم به عمل نیاید باعث ایجاد خطرات ناگواری خواهد شد.
این غارچاه مربوط به دوران سوم زمین شناسی (کرتاسه) است که بر اثر نفوذ آب در سنگ های آهکی و ماسه سنگ ها ایجاد شده که به اصطلاح «Sinkhole» نامیده می شود.

برای پیمایش این چاه باید از وضعیت هوا مطلع شد، زیرا چاه مذکور در میان کوه های اطراف محاصره شده و تمام آب های ناشی از بارندگی منطقه به درون آن سرازیر می شود.

این گروه، پس از 25 متر فرود با استفاده از ابزار و وسایل فنی غار نوردی به کف چاه رسیده و با بوی زننده ناشی از لاشه حیواناتی مانند بز کوهی، کل، قوچ و میش و . . . مواجه شد که چنانچه از شواهد پیداست به علت نبود حصاردور دهانه چاه مورد نظر حیوانات به دلایل گوناگون به درون آن سقوط کرده اند. پس می توان به دلیل بی توجهی مسولان حیات وحش قمشلو غار چاه سنگریز را گورستان حیات وحش قمشلو نامید.

چاه سنگریز مانند قیفی است که پایین آن تنگ تر شده و به دو دهلیز تقسیم می شود. یکی از دهلیزها پس از 20 متر طول به چاهکی دو متری منتهی شده که در آنجا به تابلو زرد رنگ پناهگاه حیات وحش قمشلو برخوردیم که درون چاه سقوط کرده است.

دهلیز دیگر را پس از عبور از تنگ راهی به صورت سینه خیز به طول 15 متر ادامه دادیم که به تالار کوچکی منتهی شد.

لازم به یاد آوری است که به دلیل ریزشی بودن چاه مذکوربا هر بارندگی مقدار زیادی سنگ ، خاک و زباله های منطقه درون چاه سرازیر می شود بنا بر این چنانجه کف این چاه لایه برداری شود تعداد زیادی اجساد حیوانات گوناگون به دست خواهد آمد که البته بعید به نظر می رسد همه این حیوانات قبل از سقوط به درون غار مرده باشند و فقط کالبد بی جان آن ها به همراه آب شستگی در غار افتاده باشد.

منبع : کویرها و بیابانهای ایران