مناره برسیان در روستای برسیان بر ساحل شمالی زاینده رود و در شرق اصفهان قرار گرفته، یکی از قدیمی ترین مناره های ایران است که در میان مناره های اصفهان که دارای تاریخ هستند سومین مناره قدیمی به حساب می آید. تاریخ ساخت مناره سال 491 ه.ق می باشد.
این مناره ی ستونی مدور، بدون سکو یا پایه بوده با آجر و ملات گچ ساخته شده است. قطر مناره در سطح زمین 75/5 متر و ارتفاع آن 55/34 متر است و پلکان مارپیچ مناره از داخل مسجدی شروع می شود که بعدها ساخته شده است.
مناره برسیان فاقد کاشیکاری است و تزئینات آجری آن که نقوشی به شکل لوزی نزدیک به مربع هستند به هزارباف معروف است.
بسیاری از کارشناسان این مناره را از بهترین نمونه های صنعت آجر چینی دوران سلجوقی در قرن پنجم می دانند.
مسجد جامع برسیان و مناره زیبای آن در روستای برسیان در شرق اصفهان یک نمونه کامل و زیبا از معماری عصر سلجوقی است. محراب آن انصافا کم از محراب مشهور الجایتو در مسجد جامع اصفهان نیست. گچبری ها و کنده کاریهای روی آجر و ظرافت آنها غوغایی است. مگر می شود جز ایمان خلوص و ذوق سرشار، خالق این همه عظمت باشد؟ در کنار این مسجد مناره ای است به ارتفاع حدود 36 متر، که این مناره دومین و یا چهارمین مناره ای است که در ایران بنا شده است. تاریخ ساخت این مناره، سال 491 هجری قمری است، یعنی چیزی نزدیک به هزار سال پیش این مناره ساخته شده است.
امروز پاره ای از کشورها به دنبال دست و پا کردن آثار تاریخی هستند، آثاری که تاریخ و قدمت آنها به زحمت به قرن می رسد. در این صورت جا دارد وقتی این تاریخهای کهن را بر سر در مسجد و کتیبه ها می بینیم، قدری سر در جیب تفکر فرو بریم که ما برای حفظ این همه افتخار چه کرده ایم و چه می کنیم ؟
در مقابل درب ورودی مسجد تابلویی رنگ و رو رفته و پوسیده توسط میراث فرهنگی نصب شده است که باز تشکر دارد، چرا که بناهای دیگری که به آن اشاره خواهیم کرد حتی این تابلو را ندارد. در کنار این مسجد و درست دیوار به دیوار آن، ساختمان رباط نادری است که آن هم به حال خود رها شده است. قسمتهایی از مسجد به طور جزئی توسط میراث مرمت شده است، اما تردیدی نیست که اگر قرار باشد این بنا احیا شود، نیاز به یک امکان مالی قوی و مدیریتی آگاه و دلسوز دارد.
