نشست «بررسی نقش استاد، دانشجو و ناشر در توسعه علمی دانشگاه‌ها» عصر امروز (27 شهریورماه) در قالب چهارمین نشست از سلسله نشست‌های «فصل سخن» با حضور جمعی از ناشران دانشگاهی که عمدتا از اعضای انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی بودند در ایسنا برگزار شد.
به گزارش ایسنا، در ابتدای این نشست سیدمهدی صادقی‌نژاد پژوهشگر و عضو کمیسیون آموزش و پژوهش و توسعه انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی موضوع بحث را از انتشار نسخه پی دی اف (pdf) کتاب‌ها بدون رعایت حقوق ناشر و پدیدآورنده در کانال‌های تلگرامی و سایر شبکه‌های اجتماعی آغاز کرد. در همین رابطه سیدعباس حسینی نیک مدیرمسئول انتشارات مجد با ارائه توضیحاتی درباره وضعیت قوانین موجود و همچنین سابقه قانون حقوق مولفان و مصنفان در ایران، به ضعف‌های قانونی و همچنین نظر فقها در رابطه با حقوق مولف اشاره کرد.
بازرس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در ادامه با اشاره به قوانین موجود گفت: همین قوانین موجود نشر و پخش عرضه آثار را بدون اجازه مولف و صاحب حق به هر طریقی ممنوع کرده است. بنابراین امروز که فضای مجازی و تلگرام آمده است این قانون ملاک است. بنابراین اگر کسی در فضای مجازی کتابی را بدون اجازه مولف و ناشر توزیع کند خلاف قانون عمل کرده و قانون برای او مجازات در نظر گرفته است.
او ایرادهایی را به قانون حمایت از مولفان و مصنفان وارد دانست و به تشریح آنها پرداخت.
حسینی نیک در ادامه درباره راهکارهای مفید و سریع برای جلوگیری از تضییع حق مولف و ناشر در فضای مجازی گفت: در جرم‌شناسی موضوعی به نام پیشگیری از جرم داریم که دو نوع است؛ یکی پیشگیری وضعی و دیگری پیشگیری حاکمیتی. پیشگیری وضعی یعنی اینکه دیوار خانه را آنقدر بلند بسازیم و در را ببندیم که دزد وارد خانه ما نشود. در این فضا ما به عنوان ناشر قیمت کتاب‌ها را آنقدر بی‌حساب و کتاب بالا نبریم که از عرف فروش کتاب بالاتر باشد و باعث شود کتاب‌فروش تحریک شود کتاب را به صورت غیرقانونی تکثیر کند و به فروش برساند. از مدل‌های تخفیف استفاده کنیم تا وضعیت فروش کتاب‌فروشی‌ها افزایش پیدا کند، چون در حال حاضر تنها 20 درصد از مبلغ فروش کتاب به کتاب‌فروش می‌رسد که برای کتاب‌فروش کفاف نمی‌دهد. این رقم باید به 40 درصد افزایش پیدا کند.
این ناشر همچنین مسئله نقص در سیستم توزیع کتاب را از دیگر مشکلات و موانع موجود در حوزه نشر کتاب دانست.
در ادامه این نشست مسعود پایدار مدیرمسئول انتشارات دانشگاهی با اشاره به وضعیت سابقه نشر دانشگاهی و آسیب‌هایی که طی چند سال اخیر به این حوزه وارد شده است گفت: به دلیل تکثیرهای غیرمجاز، شمارگان کتاب‌ها در یک دهه اخیر به یک‌سوم کاهش پیدا کرده است.
عضو هیات مدیره اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: کاهش دانشجو در چند سال اخیر یکی از دلایل پایین آمدن شمارگان کتاب دانشجویی است.
او همچنین از وضع بد ناشران دانشگاهی گفت.
همچنین مرتضی زینعلی مدیرمسئول انتشارات جامعه‌نگر در خصوص آینده نشر و توسعه فرهنگی و علمی آن و نقش دانشجو و استاد در این توسعه و همچنین لزوم حرکت به سمت استفاده از فناوری‌های نوین در حوزه نشر سخن گفت. تعریف رسالت برای بنگاه‌ها، استادان و دانشجویان، توسعه روابط با مولفان و مترجمان و استادان و تقویت این روابط، لزوم تعیین استراتژی، پرداختن به توسعه فرهنگی، جدی گرفتن نقش ناشران و ارتباط بین تمام نقش‌آفرینان حوزه نشر، حمایت از بخش خصوصی و به‌روزرسانی قوانین از موضوعاتی بود که زینعلی در اهمیت آنها در توسعه و تقویت صنعت نشر دانشگاهی سخن گفت.
در ادامه مهدی سعیدی‌کیا مدیرمسئول انتشارات آها و مدرس دانشگاه با اشاره به پژوهش‌هایش در حوزه صنعت نشر گفت: باید ذهن‌ها درست شوند.
او سپس به فرضیاتی که در ذهن ناشران از گذشته به جا مانده و رفتارهای آنها را شکل داده اشاره کرد و گفت: باید این فرضیات تغییر کند.
در ادامه نشست عادل تقوی، رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی نیز در خصوص لزوم حرکت ناشران دولتی به نفع ناشران خصوصی سخن گفت.
او نیز اظهار کرد: در حال حاضر وضعیت نشر دانشگاهی خوب نیست.
تقوی همچنین گفت: خارج شدن انحصار برخی کتاب‌ها و استادان از انتشارات دولتی می‌تواند به کمک ناشران خصوصی بیاید. بحث توزیع نامناسب کتاب از دیگر موارد مورد اشاره او بود.
رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی همچنین برگزاری جایزه کتاب سال دانشجویی در جهاد دانشگاهی را در راستای تقویت و توسعه علم و شناسایی و معرفی دانشجویان نخبه در کشور عنوان کرد.
مشروح این گزارش معاقبا منتشر خواهد شد.