تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
همه پدر و مادرها وقتی که می‌شنوند فرزندشان سوفل قلب دارد، بسیار ناراحت و پریشان می‌شوند. اما این مسأله، نادری نیست و در بسیاری کودکان دیده می‌شود. کودکان زیادی هستند که در یک مقطع از زندگی‌شان (سال‌های نخست پس از تولد) دچار سوفل یا صدای اضافی قلب می‌شوند.
اکثر سوفل‌ها وجودشان برای فرد ایجاد نگرانی و ناراحتی نمی‌کند و سلامت او را اصلاً به خطر نمی‌اندازد، اما صدای اضافی قلب چیست و چه زمانی خطرناک است؟ پزشکان سوفل یا همان صدای اضافی قلب در کودکان را یک بیماری یا اختلال نمی‌دانند. برای آنکه بدانید صدای اضافی قلب چیست، باید ابتدا با عملکرد قلب آشنا باشید.
قلب چگونه کار می‌کند؟
به طور معمول قلب چهار حفره و چهار دریچه دارد. دو حفره پایینی قلب را بطن و دو حفره بالایی را دهلیز می‌نامند. جریان خون در قلب به این صورت است: خون از سرتاسر بدن وارد بطن راست می‌شود. این خون حاوی مقدار کمی اکسیژن است. این خون از دریچه‌ها می‌گذارد، از دریچه «پولمُتری» نیز می‌گذرد و به ریه‌ها می‌رسد. در اینجا اکسیژن دریافت می‌کند.
خونی که حاوی اکسیژن زیاد است به بطن چپ می‌رسد، سپس از دریچه میترال عبور می‌کند. خون از دریچه آئورت عبور می‌کند و از آنجا به سایر قسمت‌های بدن می‌رسد. سیاهرگ آئورت یک رگ خونی بزرگ است که خون را به رگ‌های کوچک‌تر می‌رساند و به این ترتیب اکسیژن نیز به سایر اندام‌های بدن می‌رسد.
پزشک متخصص با استفاده از گوشی‌اش به صدای قلب گوش می‌دهد و صدای آشنای «لوب- دوب» را می‌شنود. این صدا، صدای معمولی قلب است. این صدا، صدای بسته شدن دریچه‌های قلب و فرستادن خون به بدن است. سوفل یا صدای اضافی قلب، صدایی بیشتر از «لوب- دوب» است. گاهی اوقات این صدای اضافی وجود دارد ولی قلب کاملاً سالم است و به شکل عادی کار می‌کند اما مواقعی هم صدای اضافی قلب نشان‌دهنده یک مشکل و بیماری در قلب است.
تشخیص صدای اضافی قلب در کودکان
با گوش دادن به صدای قلب می‌توان به وجود آن پی برد. صدای اضافی قلب در کودکان نیز به اندازه بزرگ‌تر‌ها به وضوح شنیده می‌شود. گریه یک کودک و یا نفس کشیدنش با صدای بلند میتواند نشان‌دهنده صدای اضافی قلب باشد اما وقتی که یک کودک با وجود سوفل بسیار آرام و طبیعی است، به این معنی است که صدای اضافی قلب او از نوع خفیف است.
شدت صدای اضافی قلب را با استفاده از اعداد 1 تا 6 نشان می‌دهند. صدای اضافی قلب با درجه 1، بسیار خفیف است و به سختی تشخیص داده می‌شود در حالی که درجه 6 بالاترین حد صدای اضافی قلب است. صداهای اضافی قلب وقتی که خفیف هستند، خودشان می‌آیند و می‌روند. صداهای شدیدتر که نشان‌دهنده مشکل خاصی هستند از همان دوران کودکی و بدو تولد وجود دارند.
بنابراین لازم است که پدر و مادرها از نوع و اندازه صدای اضافی قلب کودک خود مطمئن شوند زیرا هرگونه بی‌توجهی در این زمینه میتواند در آینده خطرات بسیار جدی را در پی داشته باشد.
صدای اضافی بسیار خفیف چیست؟
اغلب موارد مربوط به صدای اضافی قلب، خفیف هستند و این جمله به معنی این است که قلب کودک سالم و طبیعی است. چنین صداهایی خود به خود ایجاد می‌شوند و در طول دوران کودکی نیز برطرف می‌شوند یعنی با بزرگ‌تر شدن کودک از بین می‌روند و هیچ خطری سلامت کودک را تهدید نخواهد کرد. کودکانی که دچار صدای اضافی خفیف قلب می‌شوند، نیازی به دنبال کردن یک رژیم غذایی خاص، محدود کردن برخی فعالیت‌های فیزیکی و درمان و معالجه خاصی ندارند.
آنها نباید قبل از رفتن به دندانپزشکی مقدار زیادی آنتی‌بیوتیک مصرف کنند و در واقع هیچ فرقی با سایر کودکان ندارند. به طور کلی صدای اضافی و خفیف قلب یعنی اینکه صدای جریان طبیعی خون از یک قلب معمولی و به یک شیوه معمولی است و فقط گاهی اوقات صدای عبور جریان هوا را می‌شنویم...
برای خواندن بخش دوم -قیل و قال در قلب کودکان- اینجا کلیک کنید.
