سلامت دندان کودک (۱)

تحریریه ماهنامه کودک سالم

سلامت دهان و دندان به لبخند ما زیبایی می‌بخشد. یک لبخند زیبا نشان می‌دهد که فرد چقدر به سلامت دهان و دندانش اهمیت می‌دهد. این مسأله در مورد کودکان نیز صادق است. بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان باعث بدرنگی و خرابی تدریجی دندانها می‌شود و کودکان نیز ار این قاعده مستثنی نیستند.

متأسفانه اغلب کودکان توجه کافی به این مسأله ندارند و مراقبت از دندان‌ها را تقریباً از نواجوانی شروع می‌کنند. ما بزرگترها چگونه می‌توانیم به آنها شیوه صحیح مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را یاد بدهیم؟ خوشبختانه با برخی روش‌های خلاقانه می‌توان این آموزش را به کودکان داد و مسؤلیت این کار مهم را به عهده خود بچه‌ها گذاشت. 

کودکان پیش دبستانی
کودکان در مرحله پیش دبستانی بسیاری چیزها را از طریق آهنگ و شعر یاد می‌گیرند. باید تلاش کنید تا زمان مسواک زدن به یک زمان شاد و سرگرم کننده تبدیل شود. به آنها بفهمانید که در لابه‌لای دندان‌ها برخی حشرات زشت و بسیار ریز زندگی می‌کنند که دیده نمی‌شوند و وقتی که دندان‌ها را مسواک می‌زنیم، این حشرات از بین می‌روند. به هنگام مسواک زدن ما با هم مسواک می‌زنیم.

با مسواک دندون‌هامون تمیز و سالم میشن
میکروب‌های بین اونا میمیرن
بالا، پایین، اینور، اونور

ابتدا خودتان مسواک کودک را در دست بگیرید و نحوه مسواک زدن (بالا، پایین، چپ و راست) را عملاً به او یاد بدهید و بعد از مدتی اینکار را به خودش واگذار کنید. اما فراموش نکنید که هیجان و تفریح را نیز حتماً چاشنی کارتان کنید. پس از پایان کار با خندیدن، دست زدن و هورا کشیدن، خوشحالی خود را ابراز کنید. بهتر است گاهی اوقات سایر افراد خانواده را نیز در شادی خود سهیم کنید (مثل پدربزرگ و مادربزرگ) تا کودکتان بیشتر تشویق شود و تمایل بیشتری به مسواک زدن نشان دهد.

 وقتی که خودتان کمکش می‌کنید، اینکار را با هیجان انجام دهید و وقتی که خودش شروع به مسواک زدن کرد، هیجان بیشتری نشان دهید.  مسواک زدن را به یک تجربه سرگرم کننده و شاد تبدیل کنید.  از او بخواهید که به شما نشان دهد چگونه می‌تواند به خوبی از عهده اینکار برآید و او را  تشویق کنید.  

کودکان 6-9 ساله
کودکان 6-9 ساله از طریق تکرار کردن یاد می‌گیرند. فرصتی فراهم سازید تا کودکتان مسواک زدن شما را تماشا کند و به او توضیح دهید که در هر مرحله چه باید کند. کودکان به سرعت این مراحل را یاد می‌گیرند و دوست دارند خودشان مسواک زدن را به طور مستقل انجام دهند. چه عواملی در کودک انگیزه ایجاد می‌کند تا مسواک زدن را خودش تجربه کند: 

وقتی‌که به طور مرتب شاهد مسواک زدن شما باشد.  وقتی که برنامه مسواک زدن را به صورت ثابت و با جدیت دنبال می‌کنید.  وقتی که برایش قصه‌هایی از کودکانی که دندان‌هایشان را مسواک نمی‌زدند و اتفاقات بدی برای آنها پیش می‌آمد، تعریف می‌کنید، آنها انگیزه بیشتری برای مسواک زدن پیدا می‌کنند. 

کودکان 9-11 ساله
در این سنین هیچ چیز به اندازه صداقت و رو راستی اهمیت ندارد. شما باید به طور واقعی کودک را مطلع سازید که با مسواک نزدن دندان‌ها و بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان چه اتفاقاتی برایش پیش می‌آید. می‌توانید برخی تصاویر و عکس‌های مربوط به دندان‌های خراب و فاسد را جمع‌آوری کنید و به او نشان دهید. حتی می‌توانید از دندانپزشک کمک بگیرید و از او بخواهید راجع به این موارد با او صحبت کند تا بداند عاقبت کار کسی که دندان‌هایش را مسواک نمی‌زند، چیست؟

همانطور که اشاره شد؛ مهمترین چیز، روراستی با کودک است دیگر نیازی به قصه گفتن و شعر خواندن برای او نیست. او با شیوه‌های صحیح مسواک زدن آشناست و اگر هم آشنا نیست، شما می‌توانید به او آموزش دهید. او باید عاقلانه و با توجه به پیامدهای ناخوشایند بی‌توجهی به مسواک زدن، انگیزه بیابد و اینکار را انجام دهد.

یک کودک 10 ساله می‌داند که به هنگام خندیدن، بیشترین چیزی که در چهره‌اش جلب توجه می‌کند، دندان‌های سفید و سالم اوست و دندان‌های سالم و تمیز به او اعتماد به نفس بیشتری نیز می‌دهد. در این سن، آگاه کردن کودک مهم‌ترین مسؤولیت شما برای مهارت مسواک زدن است. 

آموزش مهارت استفاده از نخ دندان 
استفاده از نخ دندان نیز از مهمترین کارها برای حفظ سلامت دهان و دندان است این کار از ایجاد پلاک بین دندان‌ها جلوگیری می‌کند. این پلاک‌ها نوعی مواد زرد چسبنده هستند که بعد از غذا خوردن، به خصوص غذاهای پرکربوهیدرات مثل نان، بین دندان‌ها به وجود می‌آیند. شیر، نان، کشمش، نوشیدنی‌های شیرین، کیک، شکلات و آبنبات از مهمترین مواد غذایی هستند که باعث ایجاد این پلاک‌ها می‌شوند.

اگر پلاک‌ها با مسواک زدن و نخ دندان از بین نروند. باکتری‌ها روی پلاک‌ها رشد می‌کنند و اسیدی را به وجود می‌آورند که منجر به فساد و خرابی دندان‌ها می‌شود. پلاک‌ها می‌توانند پایین‌تر بروند و ریشه دندان‌ها را نیز خراب کنند و حتی به استخوان محافظ دندان‌ها آسیب برسانند. به کودک خود بیاموزید که هر روز یکبار بعد از مسواک زدن دندان‌هایش را نخ بکشد...

برای خواندن بخش دوم -سلامت دندان کودک- اینجا کلیک کنید.