برای نخستینبار در کشور، به صنایعدستی مناطق مختلف کشور نشان جغرافیایی داده شد. بر اساس برنامهریزیهای صورتگرفته قرار است در سالهای آینده نیز با برگزاری مراسم مخصوص این نشانها به رشتههای مختلف اعطا شود.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، در همین راستا و در مراسمی نشان جغرافیایی ملی برای 9 رشته صنایعدستی از طریق دفتر مالکیت صنعتی به «جاجیم خلخال»، «گلیم نمین»، «ورنی مغان»، «آبگینه تهران»، «نازککاری سنندج»، «گلیم هرسین»، «زیلو میبد»، «گلیم ارداق» و «گلیم سنه» اعطا شد و «منبت آباده» نیز از طریق سازمان بینالمللی مالکیت صنعتی WIPO نشان جغرافیایی بینالمللی دریافت کرد. معاون صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در مراسم اعطای نشان جغرافیایی که دیروز برگزار شد، در معرفی نشان جغرافیایی گفت: «موضوع اعطای نشان جغرافیایی با هدف مالکیت فکری رشتههای مختلف صنایعدستی از یک سال پیش در این سازمان شروع شد. البته از سه سال پیش شعاری را در سازمان شروع کردیم مبنی بر اینکه هر شهر باید یک برند ملی و هر استان نیز باید یک برند بینالمللی داشته باشد که نتیجه پیگیری این شعار تبدیل چهار شهر ایران به شهرهای جهانی صنایعدستی است.»
بهمن نامور مطلق با تاکید بر اینکه اگر به موضوع مالکیت فکری توجه نشود این احتمال وجود دارد که رشتههای بومی صنایعدستی ما در کشورهای دیگر و به اسامی دیگر به ثبت برسند، خاطرنشان کرد: «موضوع اعطای نشان جغرافیایی به رشتههای مختلف صنایعدستی را بر اساس نظریه اکوسیستمی و رابطه فضا و هویت مطرح و پیگیری کردیم.» وی با ابراز خرسندی از اینکه صنایعدستی در ایران از اهمیت و اعتبار بینالمللی برخوردار است، افزود: «بهگونهای که صنایعدستی در توسعه گردشگری و جذب گردشگر نیز نقش اساسی یافته و خوشبختانه هر گوشهای از کشور و در هر استان و منطقه شاهد یک برند در صنایعدستی هستیم.» معاون صنایعدستی کشور با اشاره به ثبت جهانی چهار شهر صنایعدستی ایران یادآور شد: «با ثبت این چهار شهر ما از این حیث در دنیا در رتبه دوم قرار گرفتهایم.» نامورمطلق همچنین تصریح کرد: «ثبت رشتههای مختلف صنایعدستی و اعطای نشان جغرافیایی به آنها پایان ماموریت ما نیست؛ بلکه موضوع دیگر بعد از ثبت، گفتمانسازی رشتههای مختلف صنایعدستی در هر شهر و منطقه است.»
به گزارش «میراث آریا»، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که خود دانشآموخته جغرافیا است، در این مراسم بر نقش مهم جغرافیا در هویتبخشی تاکید کرد و گفت: «ایران کشوری پهناور با پراکندگی جغرافیایی است که این پراکندگی در حقیقت به هویتبخشی و اصالت فرهنگی در ایران انجامیده است و ضرورت دارد این عناصر هویتی در عرصه صنایعدستی و سرمایههای میراثی شناسایی شود.» زهرا احمدیپور افزود: «در بیشتر مناطق ایران روح زندگی در همین صنایعدستی و هنرهای سنتی است که باید این ویژگیها بهعنوان سرمایههای کشور حفظ شوند و از آنها حمایتهای لازم صورت گیرد؛ کما اینکه این حمایت وظیفه ذاتی ما است.» معاون رئیس جمهوری همچنین برگزاری این همایش و اعطای نشان جغرافیایی به رشتههای مختلف صنایعدستی را عاملی دانست که میتواند به حفظ اصالتهای فرهنگی در ایران کمک کند. وی خاطرنشان کرد: «یکی از موضوعاتی که باید به آن توجه داشت، استفاده از ظرفیت رشتههای مختلف صنایعدستی و اصالتهای فرهنگی در تبیین الگوی سبک زندگی است. برهمین اساس باید این اصالتهای فرهنگی حفظ و در تبیین الگوی سبک زندگی بهکار گرفته شوند و اجازه ندهیم که چرخه تولید رشتههای مختلف صنایعدستی کمفروغ شود یا از بین برود.» احمدیپور همچنین با یادآوری اینکه توجه به رشتههای مختلف صنایعدستی میتواند به خروج از اقتصاد تکمحصولی و مبتنی بر درآمد نفت کمک کند، تصریح کرد: «البته این مهم نیاز به بازاریابی و روزآمدی دارد و باید از این فرصتها برای اشتغالزایی نسلهای آینده کمک گرفت.»
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در پایان بر ضرورت حمایت همهجانبه از هنرمندان صنایعدستی تاکید کرد. همچنین در پایان این مراسم، تفاهمنامه همکاری بین سازمان میراث فرهنگی و سازمان فنی و حرفهای کشور با حضور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان فنی و حرفهای کشور امضا شد. براساس این گزارش، نشان جغرافیایی برای حفظ مالکیت فکری رشتههای بومی صنایعدستی در یک منطقه جغرافیایی خاص به هنرمندان صنایعدستی اهدا خواهد شد تا راه کپیبرداری و سوءاستفاده از این آثار را ببندد. همچنین نشان جغرافیایی نشانی است که مبدأ کالایی را به قلمرو، منطقه یا ناحیهای از کشور منتسب میکند؛ مشروط بر اینکه کیفیت و مرغوبیت یا سایر خصوصیات کالا اساسا قابل انتساب به مبدأ جغرافیایی آن باشد.