علل، علائم و درمان بزرگ شدن قلب - ۱

بزرگ شدن قلب را کاردیومگالی (cardiomegaly) نیز گویند. این وضعیت نشانه‌ی بیش از حد کار کشیدن از قلب می‌باشد. این مقاله اطلاعاتی را در خصوص علل احتمالی، علائم، و گزینه‌های درمانی ارائه نموده که می‌توانند به فرد در تحت کنترل قرار دادن اثرات سوء بزرگ شدن قلب کمک کنند.

آیا می‌دانستید؟

ورزشکاران، یا افرادی که روزانه تمرینات شدیدی را انجام می‌دهند، ممکن است دارای قلب‌های بزرگی باشند. در واقع، گزارش شده است که بعضی از ورزشکاران دارای قلبی دو برابر جرم یک قلب طبیعی هستند! هنوز هم بحث در این مورد وجود دارد که آیا این تغییر حاکی از سلامتی است یا خیر، به این دلیل که ورزشکاران به ایست قلبی ناگهانی و غیر منتظره‌ی منجر به مرگ شناخته شده‌اند!
قلب ما به دو ناحیه‌ی چپ و راست تقسیم می‌شود. سمت راست قلب مسؤول پمپاژ خون فاقد اکسیژن یا اکسیژن زدا شده به ریه‌ها یعنی جایی که اکسیژن گیری می‌کند، است. پس از دریافت اکسیژن از ریه‌ها، خون، به سمت چپ منتقل می‌شود و از آنجا خارج و به بدن پمپاژ می‌شود. هنگامی که، به علل خاصی، قلب قادر نباشد از عهده‌ی تأمین خون بدن برآید، و تلاش کرده خون را فراتر از ظرفیت طبیعی خود به بیرون پمپ نماید، تحت فشار قرار می‌گیرد. این فشار مضاعف می‌تواند منجر به ضخیم شدن دیواره عضلانی قلب شده، در نتیجه آن را بزرگ می‌سازد. اتساع یا انبساط چهار حفره‌ی قلب (دو دهلیز و دو بطن) همچنین می‌تواند به بزرگ شدن قلب منجر شود.
توجه داشته باشید که بزرگ شدن قلب خود یک بیماری نیست. کاردیومگالی، و یا بزرگ شدن قلب می‌تواند در نتیجه‌ی وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد که ممکن است از آن رنج می‌بریم.

انواع بزرگ شدن قلب

کاردیومگالی و یا قلب بزرگ شده معمولاً در نتیجه‌ی نوعی بیماری تحت عنوان کاردیومیوپاتی است. قلب به طرق مختلفی بزرگ می‌شود. یا دیواره عضلانی قلب بسیار ضخیم و یا سفت می‌شود، یا بطن‌ها و یا دهلیزها متسع یا گشاد می‌شوند، در نتیجه دیواره عضلانی قلب نازک می‌شود. تصاویر زیر، به شما نشان خواهند داد که چگونه بزرگ شدن قلب موجب تغییراتی در حفره‌ها و دیواره‌های آن می‌شود.
بر طبق دفترچه راهنمای پزشکی مِرک، کاردیومیوپاتی بر 3 نوع اصلی است که کاردیومیوپاتی اتساعی، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، و کاردیومیوپاتی محدود کننده را شامل می‌شود.
نمودار فوق به وضوح تفاوت میان یک قلب طبیعی و یک قلب بزرگ شده را نشان می‌دهد. در صورتی که علت بزرگ شدن قلب کاردیومیوپاتی اتساعی باشد، بطن‌ها، و یا در موارد نادر، دهلیزها بزرگ می‌شوند. همچنین در صورت رخ دادن کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، دیواره قلب بزرگ، ضخیم و سفت می‌شود. در کاردیومیوپاتی محدود کننده، دیواره‌های قلب سفت می‌شوند، اما ممکن است ضخیم نشوند. تمام این تغییرات در آناتومی قلب می‌تواند موجب اختلال کارکردی شده، که منجر به آسیبی می‌شود که به اثبات رسیده است، می‌تواند به شکل ایست ناگهانی قلب، کشنده باشد.

علل

نکته‌ای که باید متذکر شد این است که در بسیاری اوقات، به دلیل استرس یا فشار موقتی، قلب ممکن است برای مدتی بزرگ شده، در نهایت پس از آنکه علت برطرف شد اندازه طبیعی خود را حفظ کند. برخی تغییرات در شیوه زندگی می‌تواند سلامت قلب را بهبود بخشد، در نتیجه بزرگ شدن قلب را معکوس سازد. با این حال، اگر علت آن ماهیتاً جدی باشد و یا قلب برای مدت زمان طولانی بزرگ شده باشد، آنگاه ممکن است معکوس کردن اندازه‌ی قلب به حالت طبیعی امکان نداشته باشد، به این دلیل که این تغییرات ممکن است دائمی شوند. در ادامه برخی از علل شایع کاردیومگالی معرفی می‌شود.

فشار خون بالا

یکی از متداول‌ترین دلایل بزرگ شدن قلب، فشار خون کنترل نشده است. فشار خون بالا باعث می‌شود فشار بیشتری بر قلب وارد شده و موجب می‌گردد قلب از خود بیشتر کار کشیده تا خون را برای تمام بدن تأمین سازد که این امر می‌تواند اغلب به ضخیم و سفت شدن ماهیچه‌های قلب بیانجامد.

کاردیومیوپاتی

همانطور که پیش از این مورد بحث قرار گرفت، کاردیومیوپاتی وضعیتی است که در آن عضلات قلب ضعیف شده و منجر به ضخیم شدن، سفتی و بزرگ شدن قلب می‌شود. این امر موجب اختلال در عملکرد و ساختار قلب شده که در اغلب مواقع به نارسایی قلبی می‌انجامد.

سکته‌ی قلبی

سکته‌ی قلبی که همچنین به عنوان آنفاکتوس میوکارد شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که به دلیل وجود یک انسداد، بخشی از قلب قادر به دریافت خون عرضه شده نباشد. این امر معمولاً به دلیل تشکیل لخته خون در یکی از عروق کرونر رخ می‌دهد. بخشی از قلب محروم از عرضه‌ی خون شده، در نهایت منجر به آسیب و مرگ عضلات آن بخش از قلب می‌شود. این آسیب ممکن است به کاردیومگالی بیانجامد.

بارداری

وضعیتی که به عنوان پری‌پارتوم کاردیومیوپاتی (peripartum cardiomyopathy) شناخته شده، موجب بزرگ شدن قلب در طول ماه آخر بارداری می‌شود. اندازه قلب همچنین ممکن است در طول 5 ماه پس از زایمان افزایش یابد. در ایالات متحده‌ی آمریکا این وضعیت یک زایمان از هر 1300 تا 4000 زایمان را دربرمی‌گیرد. پری‌پارتوم کاردیومیوپاتی فرمی از کاردیومیوپاتی اتساعی است که در آن بطن‌ها به دلیل انبساط، بزرگ می‌شوند.

آریتمی

آریتمی اصطلاح دیگری برای ضربان نامنظم قلب است. سه نوع آریتمی وجود دارد ـ تاکی کاردی: زمانی که ضربان قلب بسیار سریع باشد، برادی کاردی: زمانی که ضربان قلب بسیار آهسته باشد، و آریتمی غیرعادی یا نامنظم: وقتی که ضربان قلب نامنظم یا غیر یکسان باشد. توانایی قلب برای پمپاژ بسته به نسبت یا میزانی که در آن قلب می‌تپد تفاوت می‌کند. فشار وارد شده بر روی قلب ناشی از آریتمی ممکن است موجب بزرگ شدن آن گردد.

نقص مادرزادی قلب

نقص‌های مادرزادی در قلب آندسته نقص‌هایی هستند که از زمان تولد وجود دارند. انواع بسیاری از نقص‌های مادرزادی قلب وجود دارد که ممکن است، بطن‌ها، دهلیزها، سپتوم یا دیواره و غیره را تحت تأثیر قرار دهند. نقص در آناتومی یا ساختار قلب می‌تواند موجب کار کردن بیشتر قلب جهت عرضه‌ی خون شده در نتیجه به بزرگ شدن آن بیانجامد.

بیماری دریچه قلب

قلب ما دارای 4 دریچه است که در خروجی هر یک از 4 حفره واقع شده‌اند. این دریچه‌ها مسئول اطمینان حاصل کردن از یک جهته بودن جریان‌ خون به منظور جلوگیری از مشکلاتی همچون لبریز شدن که منجر به تراوش به سوی عقب می‌شود، است. چنانچه اختلالی در هر یک از 4 دریچه وجود داشته باشد، فرد دچار بیماری دریچه‌ی قلب می‌شود. به این دلیل که جریان خون تحت تأثیر قرار می‌گیرد، ممکن است موجب بزرگ شدن قلب گردد. عوارضی مانند تب روماتیسمی، حمله قلبی، و عفونت‌های قلب ممکن است این بیماری را بوجود آورند.