ریفلاکس یا بازگشت اسید معده، بیماری آزار دهندهای بوده که در مرحلهی شدیدتر و بدتر آن تحت عنوان GERD (بیماری ریفلاکس معده به مری) شناخته میشود. در این مقاله پی خواهیم برد که آیا ریفلاکس اسید موجب ایجاد حالت تهوع در فرد مبتلا میشود، یا خیر.
مری راه عبوری است که مواد غذایی را از دهان به معده هدایت میکند. در محل اتصال بین این لوله و معده، یک حلقهی عضلانی وجود دارد که مانند یک دریچه عمل میکند. این حلقهی عضلانی تحت عنوان اسفنکتر تحتانی مری (LES) شناخته میشود. به محض این که غذا و مایعات از طریق مری عبور نمودند، این عضله یا ماهیچه شل شده و اجازه میدهد که مواد غذایی به پایین و به درون معده جریان یابند. پس از آن، این عضله مجدداً بسته و تنگ میشود. با این حال، به دلایل خاصی، این دریچه ممکن است هنگامی که به مواد غذایی و مایعات اجازهی عبور از آن را میدهد، موفق به بسته شدن نشود و یا به کرات باز شود. و هنگامی که این اتفاق رخ میدهد، اسید معده (که به منظور کمک به عمل هضم تولید میشود) میتواند به عقب یعنی سمت مری برگشته و جریان یابد. این وضعیت چیزی است که به آن ریفلاکس اسید گویند و همچنین به دلیل ماهیت آن، اینگونه خطاب میشود.
علائم بازگشت اسید معده
با توجه به ماهیت این بیماری که باعث میشود اسید معده، و گاهی اوقات، مواد غذایی به درون مری برگشت نمایند، فرد بیمار ممکن است طعم غذای بالا آورده و یا مایع ترشی را در پشت گلوی خود احساس نماید. بنابراین، در حالی که ریفلاکس رخ میدهد، بیمار ممکن است احساس تهوع داشته که ممکن است موجب شود فرد احساس کند که در حال بالا آوردن است. علائم دیگری که ممکن است بوجود آیند، سوزش سر دل (احساس سوزش ناشی از پیامد اسید معده که پوشش درون مری را میسوزاند)، نفخ، استفراغ که ممکن است حاوی خون در خود باشد، سکسکههای پی در پی، کاهش وزن غیر طبیعی، سرفهی خشک، خشن شدن صدا و گلو را شامل میشوند.
درمان
برای بازگشت خفیف اسید و گاه به گاه، ایجاد تغییراتی در شیوهی زندگی به قدر کافی برای مقابله با این مشکل مفید خواهد بود. به بیماران توصیه میشود که علل بالقوهی شروع این بیماری مانند مواد غذایی و نوشیدنیها را شناخته و از مصرف آنها خودداری کنند، فرد بیمار بایستی وعدههای غذایی کوچک مصرف کرده، وزن حاکی از تندرستی را حفظ نموده، به حالت راست به مدت حداقل 2 تا 3 ساعت پس از صرف غذا باقی بماند، از پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان و یا کمربند خودداری کند، از کشیدن سیگار اجتناب کرده و جایگزینهایی برای برخی داروهایی که به نظر میرسد علت ایجاد این بیماری هستند، انتخاب نماید. فرد همچنین میتواند رجعت گاه به گاه ریفلاکس اسید را با مصرف داروهای بدون نسخه تحت کنترل درآورد. داروهایی که معمولاً مصرف میشوند، آنتی اسیدها، مسدود کنندههای گیرندهی H-2-و مهارکنندههای پمپ پروتون را شامل میشوند. با این حال، چنانچه بیماری فرد به ریفلاکس معده به مری پیشرفت کرد، در این صورت ممکن است نیاز باشد داروهای تجویزی به بیمار داده شود.
علاوه بر دارو، چند راهکار خانگی وجود دارد که ممکن است به کاهش حالت تهوع و یا استفراغ کمک کنند. برخی از این راهکارها عبارتند از:
• آب لیمو نوشیدنی محبوبی است که به کاهش حالت تهوع کمک میکند. یک فنجان آب برداشته و حدود 10 قطره آب لیمو به آن بیافزایید. نصف قاشق چای خوری شکر میتواند به منظور بهتر کردن طعم به این محلول اضافه شود.
• با جوشاندن نصف فنجان پودر دارچین در یک فنجان آب جوش، چای دارچینی را تهیه کرده و این چای را صاف کرده و هنگامی که هنوز گرم است جرعه جرعه بنوشید.
• میخک یکی دیگر از درمانهای طبیعی است که به مبارزه با حالت تهوع کمک میکند. یک قاشق چای خوری پودر میخک را در یک فنجان آب ریخته و آن را بجوشانید. چای را صاف کرده و جرعه جرعه بنوشید.
• مدتهای مدیدی است که زنجبیل به عنوان کاهش دهندهی حالت تهوع و استفراغ شناخته شده است. آن را همچنین به افرادی که تحت شیمی درمانی قرار دارند به منظور تسکین استفراغ آنها پیشنهاد میشود. به همان صورت همیشگی چای سیاهی تهیه کرده و زنجبیل خرد شده را به آن افزوده و اجازه دهید چای برای مدتی با حرارت ملایم جوش آید. آن را صاف کرده و بنوشید.
راهکارهایی که در بالا اشاره شد، نه تنها به مقابله با حالت تهوع کمک میکنند، بلکه در درمان این عارضهی بازگشت اسید معده نیز مفید میباشند، در نتیجه با یک تیر دو نشان زده میشود. اما چنانچه این کارها مؤثر واقع نشدند در این صورت توصیه میشود که به پزشک مراجعه نمایید.