بهبودی پس از کشیدن دندان روند توانبخشی است که پس از کشیدن دندان رخ میدهد. ادامه مطلب را بخوانید تا بدانید این روند چگونه اتفاق میافتد، چگونه سرعت بهبودی را افزایش دهیم و سایر جزئیات...
یکی از چیزهایی که برای ما بسیار ترسناک است، مراجعه به دندانپزشک است. اما چیزی که جایگزین این ترس میشود، زمانی است که دندانپزشک به ما میگوید که عمر دندان ما به سر آمده است و نیاز است که کشیده شود. به هر نحو، بعد از این خبر اقدام به کشیدن دندان خود میکنید، گام بعدی چیست؟ مدت زمان بهبودی بعد از کشیدن دندان چقدر است؟ آیا دوره بهبودی ثابتی وجود دارد؟ اگر بعد از کشیدن دندان درد میکشید چکار باید انجام دهید؟
بهبودی بعد از کشیدن دندان چگونه حاصل میشود؟
بلافاصله پس از استخراج دندان، رگهای خونی در حفره دندان به کمک یک شبکه مش که به عنوان لخته خون شناخته میشود، پلاکت منتشر میکنند. این لختههای خونی چند ساعت طول میکشد تا سازماندهی شوند و مهمترین جزو بهبودی از استخراج دندان است. اغلب، درد پس از کشیدن دندان، به دلیل جدا شدن این لخته خونی از حفره دندان است. هنگامی که لخته خونی محکم در جای خود قرار بگیرد بازسازی استخوان شروع میشود. پس از یک هفته یا بیشتر، استئوبلاستها (سلولهای تشکیل دهنده استخوان) شروع به استخوانسازی میکنند که پس از آن حفره دندان بسته میشود. مرحله نهایی قابل مشاهده بسته شدن کامل حفره توسط یک لایه لثه است.
مدت زمان طبیعی برای بهبودی بعد از کشیدن دندان
زمان ثابتی وجود ندارد، چون این روند به عوامل متفاوت دیگری بستگی دارد. برخی از این عوامل به شرح زیر است:
• سلامت بیمار: اگر بیمار دیابتی یا دچار کم خونی است، در این صورت بهبود زخم بیشتر طول میکشد، در نتیجه بهبودی کلی زمانبر خواهد بود. همچنین، اگر سیستم ایمنی بیمار دچار اختلال باشد در این صورت احتمال عفونت بالا میرود و در نتیجه دوره بهبود طولانی خواهد شد.
• نوع استخراج: بسته به نوع استخراجی که انجام میشود، زمان بهبودی متفاوت خواهد بود. برای استخراج ساده، بخصوص دندان متحرک، مقدار خونریزی زیاد نخواهد بود، و از این رو، زمان بهبودی به صورت قابل ملاحظهای کاهش خواهد یافت. با این حال، اگر عمل جراحی از نوع زیبایی باشد، مانند استخراج دندان عقل نهفته، شامل برش، حفاری استخوان و ... باشد، در این صورت در چنین مواردی، بهبود محل استخراج بسیار طولانی خواهد بود.
• سلامت دندان: اگر پوسیدگی دندان همراه با گسترش عفونت به سوی استخوان از مدتها قبل وجود دارد، در این صورت زمان بهبودی طولانی خواهد بود چون استخوان زمان زیادی طول خواهد کشید تا کامل بهبود یابد.
• وجود هرگونه عفونت: اگر زخم قبل از اینکه به طور کامل بسته شود عفونی گردد، در این صورت مدت زمان بهبود زخم طولانی خواهد بود.
چگونه سرعت بهبودی استخراج را افزایش دهیم؟
اگرچه برای افزایش سرعت بهبودی زخم نمیتوان کار زیادی انجام داد، اما چند نکته بعد از کشیدن دندان وجود دارند که بایستی در ذهن داشته باشید.
• پس از استخراج، بسته گاز را به صورت محکم به مدت نیم ساعت در محل کشیدن دندان نگه دارید. این کار به شکل گیری و تثبیت لخته خون کمک خواهد کرد.
• پس از کشیدن دندان برای نوشیدن مایعات از نی استفاده نکنید. فشار منفی ایجاد شده به دلیل مکیدن از طرف نی میتواند منجر به جدا شدن لخته شود که به نوبه خود میتواند منجر به ایجاد درد گردد.
• بعد از کشیدن دندان تنها مواد غذایی سرد و سبک (بستنی، ماست، برنج و ...) مصرف کنید. تا دو روز بعد از استخراج رژیم غذایی نیمه جامد داشته باشید، چون جویدن سنگین خطر جدا شدن لخته خون را افزایش میدهد.
• چند ساعت پس از استخراج، اقدام به مصرف داروهای تجویز شده ( مسکنها یا آنتی بیوتیک) کنید. این کار از هرگونه درد و عفونت جلوگیری خواهد کرد، بنابراین زمان بهبودی به صورت چشمگیری کاهش خواهد یافت.
• از روز دوم اقدام به غرغره با آب گرم نمکی بکنید تا از بروز هرگونه عفونت در حفره دهان جلوگیری شود.
• یک روز پس از استخراج از کیسه یخ برای کمک به انقباض رگهای خونی استفاده کنید. این کار از ایجاد تورم جلوگیری میکند و در نتیجه، زمان بهبودی کاهش مییابد.
• تا 24 ساعت پس از کشیدن دندان از سیگار کشیدن خودداری کنید، چون سیگار میتواند یک عامل بازدارنده جدی برای بهبودی زخم باشد.
• پس از کشیدن با ملایمت از مسواک استفاده کنید چون مسواک تند و شدید ممکن است باعث جدا شدن لخته خونی شود.
• در صورتی که بعد از استخراج خونریزی یا درد شدید وجود دارد، بلافاصله دندانپزشک خود را مطلع کنید. هر دو اینها میتوانند نشانه جدا شدن لخته خونی باشند که این امر میتواند منجر به درد شدید شود.
• با اعتقاد راسخ دستورالعملهای دندانپزشک خود را دنبال کنید، چون این دستورالعملها قبل از هرچیزی برای سلامتی خودتان هستند.
درد بعد از کشیدن دندان
این یک وضعیت جدی است و تحت هیچ شرایطی نباید نادیده گرفته شود. استخراج رویهای است که دندانپزشکان به عنوان آخرین چاره از آن استفاده میکنند، و از این رو، این رویه باید پس از مدت طولانی درد کشیدن باعث تسکین شود. در اینجا چند وضعیت ذکر شده است که ممکن است باعث درد شدید شوند:
عفونت پری اپیکال: اگر پس از کشیدن دندان هنوز هم درد وجود دارد، در این صورت احتملا دندان به صورت شدید پوسیده بوده است که میتواند منجر به آبسه دندان یا عفونت استخوان فک شود. شخص باید با کمک اشعه ایکس عفونت پری اپیکال را بررسی کند.
عفونت زخم: برخی از بیماران مانند دیابتیها و آنهایی که دچار اختلال در سیستم ایمنی بدن هستند در معرض خطر بالایی از عفونت شدید هستند. زمان بهبودی استخراج دندان در این افراد طولانیتر است. برای مثال، در بیماران دیابتی، زخمهای باز، که در معرض رگهای خونی حاوی خونی که سطح بالایی قند قرار دارد، به عنوان میکروارگانیسم عمل میکنند. از این رو، احتمال زیادی وجود دارد که عفونت شدید ایجاد شود. اگر این اتفاق رخ دهد، بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
حفره خشک: حفره خشک پس از کشیدن دندان یک وضعیت اضطراری بسیار دردناکی است که در دوره بهبودی استخراج دندان دیده میشود. این درد تقریبا غیرقابل تحمل است. این وضعیت زمانی رخ میدهد که لخته قبل از اینکه به طور کامل تشکیل شود جدا شود، و از این رو، پس از حدود یک هفته از استخراج، علایم خود را نشان میدهند. بیمار از درد مشقتبار شکایت میکند. دنددانپزشک باید بلافاصله اقدام به شستن محل زخم با بتادین کند تا زخم تسکین یابد.
کیسه آلوده پس از کشیدن دندان عقل: پس از کشیدن دندان عقل، بخصوص اگر دندان آسیاب سوم به صورت افی نهفته باشد (اغلب به عنوان دندان آسیاب خوابیده نامیده میشود)، بیمار ممکن است از درد و تورم پشت آخرین دندان آسیاب ایستاده شکایت کند. دلیل این است که پشت آسیاب دوم استخوان به طور کامل تشکیل نشده است و از این رو، گاهی اوقات مواد غذایی از بین لثهها نفوذ میکنندو در فضای پشت دندان آسیاب دوم جای میگیرند. پس از مدتی ممکن است پناهگاه میکرو ارگانیسمها شده و منجر به بیماریهای پریودنتال شود. بنابراین، شخص بعد از استخراج دندان عقل احتیاج به مراقبت بیشتری دارد، چون تشکیل کیسه اجتناب ناپذیر است. در چنین مواقعی شخص باید با متخصص دهان و دندان مشورت کند.