سبقت مقاصد سفر آسیایی از مقاصد اروپایی

دنیای اقتصاد، امیر شاملویی: موسسه معتبر تحقیقاتی یورومانیتور در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی 100 شهر برتر مقصد سفر در جهان پرداخته و علاوه‌بر معرفی این شهرها به روند توسعه توریستی این شهرها و مسائل مهم منطقه‌ای در این حوزه اشاره داشته است. این گزارش که بر اساس آمار موجود در سال‌های 2014 و 2015 و رشد هر شهر در پذیرش گردشگران بین‌المللی نوشته شده، حضور قدرتمند شهرهای آسیایی را در میان مقاصد برتر سفر یادآوری کرده؛ به‌طوری‌که در میان 10مقصد نخست، 6 شهر آسیایی قرار دارد.

10 شهر نخست

در میان 10 مقصد برتر سفر براساس آمارهای سال 2015، شهرهای آسیایی هنگ‌کنگ، بانکوک، سنگاپور، ماکائو، دبی و کوالالامپور دیده می‌شوند. هنگ‌کنگ به‌عنوان محبوب‌ترین شهر سفر در سال‌های 2014 و 2015، در سال 2014 پذیرای 8/ 27 میلیون گردشگر بوده و به‌رغم افت 4 درصدی و جذب 7/ 26 میلیون گردشگر در سال 2015، همچنان در صدر باقی‌مانده است. بانکوک نیز که در سال 2014 در رتبه دوم جذب گردشگر قرار داشته، در سال 2015 با رشد چشمگیر 10درصدی توانسته است بیش از 7/ 18میلیون گردشگر به خود جذب کند. لندن در این لیست با جذب بیش از 5/ 18 میلیون گردشگر در سال توانسته است رده سوم مقاصد محبوب را به خود اختصاص دهد. در رتبه چهارم بازهم یک شهر آسیایی قرار گرفته است؛ شهر سنگاپور پایتخت کشور سنگاپور توانسته است با جذب حدود 87/ 16 میلیون گردشگر در سال 2015 به این جایگاه دست پیدا کند. پس از آن پاریس با 15 میلیون گردشگر ورودی و در رتبه ششم نیز ماکائو است که بیش از 3/ 14 میلیون گردشگر در سال داشته است.

رتبه هفتم در اختیار دبی است که در سال 2015 نسبت به سال 2014 رشدی 8 درصدی را در جذب گردشگر تجربه کرده و در سال 2015 میزبان 2/ 14 میلیون توریست بوده است. پس از دبی، استانبول قرار دارد که پیش از اوج‌گیری تنش‌ها در این کشور در سال 2016، توانسته بود با جذب 4/ 12 میلیون گردشگر جایگاه شایسته‌ای در مقاصد گردشگری جهان داشته باشد. نیویورک نیز با کسب جایگاه نهم در این فهرست تنها شهر آمریکای شمالی در این لیست است که به‌رغم رشد 6/ 0 درصدی در جذب گردشگر در سال 2015 یک رتبه تنزل یافته است و جالب اینکه جای خود را به استانبول داده بود. حالا این شهر می‌تواند در سال جدید با توجه به اتفاقات ترکیه جای خود را پس بگیرد؛ با این‌همه باید توجه داشت که همین اتفاق ممکن است در پی سیاست‌های ضدمهاجرت و گردشگری ترامپ برای نیویورک بیفتد و این شهر جایگاه خود را از دست بدهد. در نهایت رتبه دهم در فهرست یورومانیتور به پایتخت مالزی یعنی شهر کوالالامپور تعلق گرفته است که بیش از 15/ 12 میلیون گردشگر را در سال 2015 به خود جذب کرده بود.

برندگان و بازندگان آسیا و استرالیا

مناطق مختلف در جهان نیز روندهای مختلفی را از سرگذرانده‌اند. در منطقه آسیا و استرالیا، چنانچه اشاره شد هنگ‌کنگ به‌رغم افت ورود گردشگر، به‌عنوان برترین شهر مقصد سفر باقی ماند. این شهر با دشواری‌های فزاینده‌ای برای حفظ جذابیت‌های خود به‌خصوص برای گردشگران جوان چینی روبه‌رو است. در این بین، بانکوک از کاهش محبوبیت هنگ‌کنگ سود برده و رشدی 10 درصدی را نسبت به سال 2014 تجربه کرده است؛ جالب اینجا است که این رخداد به‌رغم بمب‌گذاری در آرامگاه اروان در ماه آگوست 2015 رخ داده است. در کنار عملکرد خوب بانکوک، سایر شهرهای تایلند نیز عملکرد مناسبی در جذب گردشگر داشته‌اند؛ به‌ویژه شهر چیانگ‌می به‌دلیل نزدیکی‌اش به مرزهای چین، میانمار و لائوس از وضعیت خوبی برخوردار شده است.

از سوی دیگر، شهرهای ژاپن بعضا رشد بیشتری نسبت به حریفان تایلندی خود مشاهده کرده‌اند. توکیو با 6 پله صعود در جدول مقاصد برتر گردشگری به رتبه 17 رسیده و شهرهای اوزاکا و کیوتو نیز به ترتیب در رتبه‌های 11 و 27 قرار گرفته‌اند. این شهرها از مسیر طلایی محبوب سود می‌برند که توریست‌های خارجی را از آنسوی آب‌ها به توکیو رسانده و پس از آن، از طریق کوه فوجی به کیوتو و اوزاکا راهی کرده است. در همین حال، ورود گردشگران بین‌المللی به سئول در سال 2015 با توجه به گسترش بیماری ویروسی MERS کاهش یافت؛ به‌ویژه تعداد گردشگران در ماه‌های ژوئن تا آگوست تحت‌تاثیر قرار گرفت و تعداد افراد آلوده‌شده به آن، به سرعت رو به فزونی نهاد. ماکائو نیز شاهد کاهش تعداد گردشگران پس از سال‌ها رشد قدرتمند در این حوزه بوده است. در سال 2015 تعداد ورود گردشگران کاهش یافت.

روندهای خاورمیانه و آفریقا

در منطقه خاورمیانه و آفریقا، دبی بهترین عملکرد را داشته و رتبه هفتم را در فهرست برترین شهرهای مقصد گردشگری از آن خود کرده است. این شهر در سال 2015 شاهد رشد 8درصدی در گردشگران ورودی خود بود و این امر تا حدود زیادی ناشی از مزایایی است که از سال‌ها سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های این کشور، مراکز خرید، هتل‌ها و سرگرمی‌های تجملاتی و لوکس حاصل شده است. منطقه خاورمیانه و قاره آفریقا 12 شهر در میان 100 شهر برتر مقصد دارد اما تقریبا تمام آنها در خاورمیانه و شمال آفریقا واقع شده‌اند؛ به طوری که ژوهانسبورگ تنها شهر از بقیه قاره آفریقا است که در فهرست 100 شهر برتر مقصد آمده است. در همین حال، یکی از مسائلی که گردشگری این منطقه را تحت‌تاثیر قرار داد‌ بمب‌گذاری در اکتبر سال 2015 بود که در یک هواپیمای روسی صورت گرفت و گردشگری مصر را متوقف کرد. شرم‌ الشیخ شهری که محل پروازهای خارجی مصر است، بیشترین تاثیر را از کاهش پروازها به مصر تجربه کرده است.

تونس نیز اوقات سختی را با توجه به چندحمله تروریستی، از جمله شلیک در تفریحگاه ساحلی سوس در ژوئن 2015 تجربه کرد. جربا تنها شهر تونس است که در میان فهرست 100 شهر برتر قرار دارد، اما تمام شهرهای این کشور افت دورقمی را در رشد گردشگر تجربه کرده‌اند؛ از جمله سوس که کاهشی 61 درصدی در مقایسه با سال 2014 را شاهد بوده است. اما مکه در عربستان سعودی بهترین عملکرد را در این منطقه در سال 2015 داشته و به‌دلیل افزایش تعداد گردشگران مذهبی در این شهر رشد خوبی را تجربه کرده است. دولت سعودی با مزایای به دست آمده از این گردشگران برنامه «پساعمره» را راه‌اندازی کرده است که طبق آن زائران اجازه دارند ویزاهای عمره را تبدیل به ویزاهای گردشگری کنند، به این امید که گردشگران مذهبی اقامت خود را در این کشور افزایش دهند.

روندهای شهری

گزارش یورومانیتور همچنین با بررسی روند توسعه گردشگری شهرها، ضمن پیش‌بینی اینکه جمعیت‌های شهری در سراسر جهان به سرعت در حال رشد هستند، اعلام کرده این به آن معنی است که در آینده تعداد افرادی که به شهرها سفرها می‌کنند یا از آنها سفر می‌کنند، افزایش می‌یابد. بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 اقتصاد نیویورک به یازدهمین قدرت بزرگ در جهان تبدیل شود که بزرگ‌تر از اقتصادهای بسیاری از کشورها نظیر مکزیک و روسیه خواهد بود. شهرهای چین نیز تبدیل به مراکز پرجمعیتی شده و اقتصادهایی قوی خواهند داشت و پکن در این راستا پیشتاز خواهد بود. از سوی دیگر، ازدحام وسایل حمل‌ونقل می‌تواند عوارضی برای شهرها داشته باشد. در این صورت بهره‌وری کاهش می‌یابد و این امر اثری منفی بر اقتصاد آنها دارد. توسعه پروژه‌های شهری هوشمند با هدف کنترل و تحلیل ترافیک از طریق بهبود و نوآوری در فناوری در این راستا بیشتر رایج می‌شوند. یکپارچه شدن تلفن‌های همراه هوشمند با حمل‌ونقل شهری در افزایش تنوع این نوع نقل و انتقال موثر بوده است. الگوهای اشتراک‌گذاری با استفاده از تلفن‌های همراه، از دوچرخه گرفته تا خودرو کار را برای جابه‌جایی در شهرها راحت‌تر کرده‌اند. سیستم‌های حمل‌ونقل شهری امروزی از قیمت‌گذاری منعطف، اقتصاد مشارکتی، همکاری نزدیک با بخش دیجیتال و خدمات پاسخگو نسبت به کاربر بهره‌مند شده‌اند.

رونق Airbnb در شهرهای جهانی

یورومانیتور به بررسی روند پیشرفت و فعالیت Airbnbنیز پرداخته است. پاریس یکی از نخستین شهرهایی است که با تغییر قوانین خود در سال 2014 اجاره کوتاه‌مدت را مجاز دانست. این نوع اسکان‌دهی از سوی شوراهای محلی، پاریس را تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای Airbnb کرد؛ تا جایی که در سال 2016 توانست به جایگاه نخست در بازار این شرکت دست پیدا کند. لندن در این میان از نیویورک پیشی گرفته و به‌عنوان دومین شهر از نظر تقاضای Airbnb در سال 2016 اعلام شده است. نگاهی به سایر اعضای فهرست Airbnb در سال 2016 نشان می‌دهد این شرکت در اروپا گسترش خوبی داشته است و تنها دو شهر آمریکای شمالی در جمع آنها قرار می‌گیرند. ریودوژانیرو که به‌دلیل برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال در سال 2014 و بازی‌های المپیک در سال 2016 به رشد خوبی در جذب گردشگر دست یافته بود، به‌طور کلی صنعت هتل کمتر توسعه یافته‌ای دارد و به‌رغم هتل‌هایی که در طول این مسابقات ساخته شدند، Airbnb اعلام کرد که بیش از 66 هزار نفر را در طول بازی‌های المپیک جای داده است. در این گزارش، پاریس، لندن، نیویورک، ریودوژانیرو، لس‌آنجلس، بارسلونا، رم، کپنهاگ، سیدنی و آمستردام مقاصد برتر Airbnb در سال 2016 اعلام شده‌اند.