مشکلات و بیماری های مسافرت

شیوع بیماری های عفونی در طول مسافرت، از جمله مشکلات همیشگی است که به طور عمده به دلیل سهل انگاری مسافران بروز می کند. بررسی های مربوط به سال های اخیر نشان می دهند که در مناطق مختلف کشور، حدود 20 تا 40 درصد مسافران دچار بیماری مسافرتی می شوند که علت اصلی آن رعایت نکردن اصول بهداشتی در طول سفر است.

شایع ترین بیماری های سفر

علائم بیماری های سفر : حالت تهوع، استفراغ، پیشانی مرطوب و رنگ پریده، ضعف یا سرگیجه، غش

بیماری مسافرت زمانی روی می‌دهد که اندام‌های تعادل در گوش بر اثر حرکت آشفته شوند. اگر این احساس که به دلیل حرکت به‌وجود می‌آید، با آنچه چشم می‌بیند مطابقت نکند یا هماهنگ نباشد، منجر به گیجی مغز می‌شود. این مشکل را موقعی می‌توان دید که کودک سوار کالسکه، تاب، ماشین، قایق، هواپیما و امثال آنها باشد. نشانه‌های آن می‌تواند از یک حالت تهوع مختصر تا استفراغ و غش را دربربگیرد.

بیماری مسافرت در کودکان
کودکان بیشتر از افراد بزرگ مستعد بیماری مسافرت هستند؛ اگر چه علت آن معلوم نیست اما بیشتر آنها تا دوره بلوغ خوب می‌شوند.
بیماری مسافرت خطری ندارد اما ناراحت‌کننده است. برای کودکان کوچک تر، استفراغ درازمدت می‌تواند منجر به بی‌آب شدن بدن شود.
اگر کودک احساس تهوع می‌کند رنگش پریده است، یا هنگام مسافرت به‌طور غیرطبیعی آرام است، پیشانی او را از نظر سرد بودن و رطوبت لمس کنید.
از کودک بخواهید چشم‌هایش را ببندد و در صورت امکان دراز بکشد. این عمل باعث می‌شود علائم گیجی توسط مغز کمتر دریافت شود.
اگر کودک حتی بعد از یک مسافرت کوتاه دچار ناراحتی می‌شود و داروهای مخصوص مسافرت نیز بی‌تأثیرند فوراً با دکتر مشورت کنید.
بعد از آنکه دکتر از شما درباره نشانه‌ها و دفعات تکرار آنها پرسش کرد، می‌تواند داروهایی از قبیل آنتی هیستامین‌ها تجویز کند، هر چند ممکن است عوارض جانبی از قبیل خواب‌آلودگی در پی داشته باشد.

مراقبت از سلامتی در سفر
بسیاری از بیماریهایی که در سفر برای افراد پیش می‌آید، ناشی از رعایت نکردن نکات بهداشتی درطول سفراست. هنگامی که سفر می‌کنید علاوه بر دقت در رانندگی، باید در نحوه خورد و خوراک نیز مراقبت ویژه‌ای داشته باشید، از جمله این‌که حتما باید آب آشامیدنی بهداشتی مصرف و از خوردن غذاهای نامطلوب و مشکوک در رستوران‌های بین‌راهی که اغلب هم مانده است پرهیزکرد. همچنین باید در طول سفر صابون یا مایع دستشویی به همراه داشت.
در سفرها معمولا کودکان بیشتر در معرض انواع بیماری‌ها قرار دارند که در این میان اسهال و استفراغ و دیگر بیماریهای گوارشی و روده‌ای، از شایعترین آنها هستند. متاسفانه برخی از خانواده‌ها هنگام سفر دست از اصول بهداشتی می‌شویند و آنها را رعایت نمی‌کنند و به این طریق شیرینی سفر را به کام همه تلخ می‌کنند.
البته هدف از بیان این نکته‌ها این نیست که در سفر خیلی به خودتان سخت بگیرید و بخواهید مانند زمانی که در خانه هستید به رعایت نکات بهداشتی با دقت بپردازید که این کار نه ممکن است و نه لازم؛ به این دلیل که در سفر همه امکانات فراهم نیست و از طرفی اقتضای سفر و گشت و گذار کمی راحت و آزاد بودن انسان از قید و بندهای زندگی عادی است. با این حال این دلیل نمی‌شود که انسان حداقل مواردی را که برای یک زندگی سالم و راحت ضروری است حتی در سفر به فراموشی بسپارد، از جمله شستن دست‌ها و میوه‌ها و دیگر چیزهایی که نیاز به شستشو دارد.
برای آن که از سفر خود لذت ببرید و خاطره خوبی از آن در ذهنتان نقش بندد بهتر است همزمان، رانندگی درست و با دقت و تغذیه مناسب و بهداشتی را مد نظر قرار دهید.

اقدامات پیش از سفر
قبل از رفتن به سفر، قیل و قال زیاد راه نیندازید. این می‌تواند هیجان و نگرانی کودک را بیشتر کند.
با دادن داروهای مخصوص بیماری مسافرت به کودک خود قبل از مسافرت، می‌توانید از بروز ناراحتی جلوگیری کنید.
قبل از حرکت کردن خوردنی سبک به کودک بدهید و نگذارید با معده خالی یا پر مسافرت کند.
نوشیدنی‌های فراوان همراه خود داشته باشید یا مطمئن شوید در مسیر خود به مایعات دسترسی دارید تا بر اثر استفراغ، بدن دچار کم آبی نشود. نوشیدنی‌های تازه و خنک نیز احساس تهوع را کاهش می‌دهند. همراه خود کیسه‌های استفراغ مناسب با خود همراه ببرید.

اسهال و دل‌پیچه
اسهال و دل‌پیچه یکی از شایع‌ترین مشکلات ایام مسافرت است. دلایل مختلفی را برای اسهال مسافران مطرح می‌کنند؛ از جمله مصرف نوشیدنی یا غذایی که به آن عادت ندارید؛ تفاوت عادات غذایی و تغییر در بالانس میکروبی یا تعادل باکتری‌هایی که به‌طور معمول در روده‌های شما زندگی می‌کنند. معمولا این بیماری با فقر بهداشتی در ارتباط است. یعنی غذا و آب آلوده، ممکن است حاوی باکتری‌ ویروسی یا انگل‌هایی باشند که باعث اسهال و دل‌پیچه می‌شوند. این بیماری اغلب ناگهان حین سفر یا اندکی پس از بازگشت به منزل شروع می‌شود.
معمولا علائم آن خفیف است و در عرض 3 تا 4 روز ملایم‌تر می‌شود. ولی ممکن است تا چند روز دیگر هم احساس ناخوشی بکنید. بعضی اوقات اسهال مسافران می‌تواند مشکلات بیشتری ایجاد کند.

چگونه باید آن را درمان کرد؟
اگر در مسافرت، اسهال گرفتید، برای جایگزین آب، املاح و مواد معدنی از دست رفته، تا حد امکان از مایعات سالم استفاده کنید. حفظ مایعات بدن، نکته بسیار حائزاهمیتی است. مصرف آب پرتقال، سیب یا میوه‌ها برای جایگزین کردن پتاسیم از دست رفته بسیار مفید است ولی مواظب باشید از نوشیدن آب‌میوه‌های رقیق‌شده با آب غیربهداشتی در ایام مسافرت اجتناب کنید. خوردن سوپ و چای نبات بسیار خوب است.
به محض اینکه احساس کردید اشتهای‌تان باز شده، تغذیه را با غذاهای نرم و بدون چربی آغاز کنید تا دستگاه گوارش شما تحریک نشود. موز منبع غنی پتاسیم است و به کاهش دفعات اسهال کمک می‌کند. از غلات بدون ادویه، برنج، ژلاتین، سوپ، گوشت رقیق و ژله‌ای و تخم‌مرغ عسلی هم می‌توان استفاده کرد. برخی به‌عنوان قدام پیشگیرانه از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کنند که توصیه نمی‌شود.
در صورتی که دچار دل‌پیچه‌های شدید شده‌اید و دسترسی به پزشک یا مرکز درمانی ندارید، می‌توانید از قرص هیوسین استفاده کنید.
نخستین قاعده مهم برای اجتناب از اسهال حین سفر آن است که از آب غیربهداشتی استفاده نکنید، بنابراین مصرف آب جوی، چاه و رودخانه ممنوع است.

غذاهای خام مصرف نکنید!
غذاهای پخته معمولا بی‌خطرند. اما غذاهای خام را مصرف نکنید، به خصوص سالادی که حاوی کاهو یا سبزی‌های خام است. میوه‌ها یا سبزی‌هایی که دارای پوست هستند و شما می‌توانید پوست آنها را درست قبل از خوردن بگیرید، معمولا سالم و بی‌خطرند البته پس از شستن دقیق. از خوردن میوه و سبزی‌هایی که قبلا پوست آنها گرفته شده، خودداری کنید.
از فروشنده‌های کنار خیابان غذا نگیرید و غذاهایی مصرف کنید که کاملا پخته‌اند. اگر خودتان غذا می‌پزید اقلام غذایی فاسدشدنی را سرد نگه دارید. حتی غذاهای پخته هم می‌توانند دچار آلودگی شوند. از مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی غیر پاستوریزه در ایام سفر خودداری کنید.
چنانچه به دنبال اسهال، احساس ضعف شدید کردید، این موضوع به معنی از دست رفتن مقادیر زیادی آب و املاح از بدن شماست. اگر امکان دسترسی به پزشک یا مرکز درمانی دیگری را ندارید، خودتان محلول زیر را تهیه کنید تا با مصرف آن مشکل ایجاد شده برطرف گردد. نصف‌ قاشق مرباخوری نمک معمولی، نصف قاشق مرباخوری جوش شیرین و 4 قاشق غذاخوری شکر را در یک لیتر آب سالم ریخته و به هم بریزید. اگر به سالم بودن آب شک دارید، البته آب را بجوشانید و سپس این محلول را تهیه کنید. از این محلول به عنوان مکمل رژیم مایعات در طول روز استفاده کنید.