روستای خویدک

روستای خویدک از توابع استان یزد می باشدو در فاصله 20 کیلومتری از استان یزد و در مسیر جاده یزد-بافق قرار دارد .آب و هوای سوزان صحرایی و نیمه صحرایی دارد. دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد و خشک می‌باشد. قدمت این روستا به بیش از 1500 سال و حتی تا3000 پیش بر میگرد ودارای اثار باستانی با ارزشی از جمله قلعه خویدک، مسجد جامع قدیم، مسجد پنجه علی، مسجد حاجی شمس آسیاب آبی،آب انبار حاج سید حسین نخل 200 ساله(که هم اکنون نیز در مراسم عزاداری امام حسین با این نخل مراسم نخل برداری صورت می‌گیرد) می‌باشد. ورود سپاهیان اسلام به یزد برای گذشتن از آنجا برای رسیدن به مرو و خراسان بوده‌است همچنین در تاریخ آمده‌است که خسرو پرویز برای احیای دوباره حکومت ساسانی گنج‌های بسیاری را در یزد مدفون می‌کند تا به دست اعراب نیفتد. در هنگام حمله اعراب به روستای خویدک و فهرج از اهالی این روستا خواسته می‌شود تا به اسلام روی آورنداما با حمله اهالی یهودی مسلک روستای خویدک و فهرج مواجه می‌شود که سبب قتل گروهی از صحابه می‌شود که محل آن هم اکنون شهدا واقع در روستای فهرج می‌باشد. این حادثه در تاریکی فرو رفته‌است اما اسلام آوردن مردم این خطه در دوره خلفای راشدین می‌باشد. خویدک در اصطلاح محلی به نام سرسبزی و همچنین نام یک نوع خربزه معروف است که در قدیم در روستا کاشته می‌شده است، نام روستایی است تاریخی و هم‌دوره با روستاهای فهرج، خورمیز و دیگر زیستگاه‌های تاریخی یزد که مردم آن را «ختک xetk» یا «خدک xedk» می‌خوانند و در کتب «خویدک xavidak» گفته شده است. در زمان های قدیم که راهزنان به روستا ها حمله می کردند روستاییان برای حفظ جان خود به درون قلعه خویدک میرفتند. این قلعه بسیار گسترده است به طوری که گویااین قلعه خود یک روستای بزرگ بوده است . در چهار طرف این قلعه چهار برج قرار دارد که در این برج ها سوراخ هایی تعبیه شده به طوری که وقتی راهزنان به قلعه نزدیک میشدند افرادی که در برج بودند بر انها تسلط کافی داشته اند و انها به وسیله تیر کمان های سنگی(منظور تیر وکمان هایی که به وسیله ان سنگ پرتاب میکردند) راهزنان را مورد حمله قرار می دادند. خویدک در کتب تاریخی ازکتاب یادگارهای یزد(ایرج افشار)به نقل از جامع مفیدی چنین آمده است که: ((متوطنین فهرج و خویدک و فرافتر مجوس (خویدک عمدتاً یهودی نشین)بودند و در زمان عمربن خطاب که لشکر اسلام به فرموده او طلب یزجرد شهریار …به خراسان می رفتند در میان ریگ شترانکه در بیابان طبس است بعضی از آن لشکری که اکثر صحابه و تابعین بودند راه گم کردند و بعد از تردد و تعب بسیار در حدود فهرج از ریگ بیرون آمدند و مردم فهرج را به اسلام دعوت کردند آن جماعت مهلت خواستند و نزل و علوفه سرانجام کرده بیرون فرستادند و مردم خویدک و فرافتر را طلبیده به ایشان مشورت نمودند و ایشان در قبول اسلام ابا نمودند و گفتند ما از دین قدیم بر نگردیم و با هم اتفاق نموده شبیخون برلشکر اسلام آوردند و بسیاری از صحابه و تابعین را شهید کردند مثل حویطب بن هانی خواهر زاده حضرت امیرالمؤمنین علی (ع)…و به جهت این حرکت شنیع خرابی در قریه فرافتر راه یافته به مرور خراب شد الحال از آن اثری باقی نمانده الا بعضی دیوارهای قلعه که جهت عبرت برجاست…)) جامع مفیدی1