در غربی ترین نقطه بخش کرون شهرستان تیران و کرون در روستای “کرد علیا” از زمان شاه عباس اول صفوی که ارامنه را به سمت اصفهان کوچ داد. بخشی از ارامنه در روستای “کرد علیای” تیران وکرون ساکن و به کشاورزی و دامپروری مشغول شدند.
از همان زمان به دلیل زمستانهای سرد و طاقت فرسا و نا امنی های موقتی که در منطقه وجود داشت مردم روستای کرد علیا را به این فکر واداشت که در زیر خانه های خود یکسری دست کندهای زیر زمینی ایجاد کنند تا خود و احشامشان در زمانهای نا امنی و زمان سرماهای طاقت فرسا در دل این دست کندها بتوانند به زندگی ادامه دهند.
تمامی این دست کند ها که دارای راهروهای عریض و اتاقک های تو در تو می باشند به یکدیگر راه داشته و در مجموع یک شهر زیر زمینی وسیع را تشکیل می دهند. در طول گذر زمان و با مهاجرت ارامنه از این منطقه بصورت تدریجی این دست کند ها هم کم کم جایگاه خود را از دست داد و در برخی از انها مسدود شده بود.
در پاییز سال 1395 با اطلاع میراث فرهنگی شهرستان از وجود این شهر زیرزمینی و طی بازدیدهای مکرری که انجام شد بخشهائی از این شهر با تشویق مالکین خانه های بالای این دست کندها توسط فرماندار و سایر مسئولین مرمت و نورپردازی شد. سپس کار ساماندهی این دست کندها توسط میراث فرهنگی از ابتدای زمستان 95 شروع شد و سه مورد از این دست کندها که در زیر سه خانه روستایی قرار دارند بصورت کامل نور پردازی و مهیای بازدید گردشگران نوروزی شده است.
این شهر زیر زمینی در زیر هشتاد خانه روستایی قرار دارد وتخمین زده میشود مساحتی در حدود 20هزار متر مربع مساحت داشته باشد که در حال حاضر حدود 1000متر مربع از آن در راستای نوروزی متفاوت آماده بازدید شده است.
شایان ذکر است اهالی روستای کرد علیا ومالکان این دست کندها با همکاری نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان و فرمانداری در حال تبدیل این شهر زیر زمینی به یکی از بزرگترین جاذبه های گردشگری شهرستان و استان می باشند.
این شهر زیر زمینی در ایام نوروز 96 آماده بازدید توسط گردشگران شهرستان تیران و کرون می باشد.
IRAN-Isfahan-Korde_oliya village
