علائم مسمویت با آرسنیک

علائم مسمومیت با آرسنیک گاهی اوقات می‌توانند با علائم سایر بیماریها اشتباه گرفته شوند. از اینرو، چنانچه این علائم ادامه یافته و اثرات جدی دیگری وجود داشته باشد، می‌تواند موردی از مسمومیت با آرسنیک باشد. در چنین وضعیتی بایستی بلافاصله به آن رسیدگی شود. از طریق این مقاله از علائم شدید و یا فوری مسمومیت ناشی از آرسنیک اطلاع یابید.
از داستان گرفته تا واقعیت، این موضوع همواره مورد کند و کاو و بررسی بوده است. از رمان‌های آگاتا کریستی گرفته تا فیلمهایی از مرگ ناپلئون بناپارت همواره این موضوع مطرح بوده است. هرچند چنانچه به طور جدی به این موضوع نگاه کنیم، پیامدهای وخیمی را در اثر قرار گرفتن در معرض این فلز سمی مشاهده خواهیم کرد. ترکیبات این عنصر آسیب بیشتری نسبت به آرسنیک خالص ایجاد می‌کنند. ترکیبات غیر آلی یا معدنی از آرسنیک خطرناکتر و سمی‌تر می‌باشند. به عنوان مثال، تری اکسید آرسنیک از قرار معلوم حدود 500 مرتبه سمی‌تر از آرسینیک خالص است. چنانجه به فرد بالغی مقداری بین 70 تا 200 میلی‌گرم آرسنیک بدهید، این حداقل دوز یا میزان کشنده برای او خواهد بود.
پیش از آنکه به علائم این مسمومیت بپردازیم، اجازه دهید به اثرات آرسنیک بر روی بدن‌مان نگاهی کوتاه داشته باشیم.

میزان سمیت آرسنیک

» بر اساس مطالعات صورت گرفته بر روی آرسنیک، فشار اکسیداتیو ویژه‌ای را ایجاد کرده بطوریکه مسیرهای انتقال پیام از عوامل رونوشت هسته‌ای را مختل می‌سازد. همچنین تولید ATP و سایتوکاین یا سیتوکینهای (گروهی از مولکولهای پروتئینی) پیش التهابی (proinflammatory cytokines) در بدن را از طریق چندین مکانیسم مختل می‌سازد. حال آنکه این امر می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر فرایندهای مرتبط با رشد سلولی، هموستاز گلوکز، سندرم متابولیک X، چاقی، مقاومت به انسولین، التهاب و دیابت گذارد.
» آرسنیک از طریق بلع و استنشاق وارد بدن انسان شده و یا از طریق پوست جذب می‌شود. مسمومیت با آرسنیک عمدتاً به دلیل سطوح افزایش یافته این عنصر موجود در آب آشامیدنی که معمولاً در غلظتهای پایین وجود دارد، رخ می‌دهد.
» مسمومیت ناشی از آرسنیک به طور کلی غیر قابل تشخیص است به این دلیل که بر اندامهای مختلفی از بدن اثر می‌گذارد که ممکن است غیر مرتبط به نظر رسند. از اینرو، غیر از معاینه فیزیکی، مواجهه محیطی و سوابق شخصی نیز لازم است که در نظر گرفته شوند.
» سازمان حفاظت از محیط زیست (EPA) آرسنیک را به عنوان یک ماده سرطان‌زا طبقه بندی کرده است.
» مشخص شده است که برنج بیشتر در معرض مسمومیت آرسنیک قرار دارد. آرسنیک همچنین در بسیاری از کشورها در آب آشامیدنی وجود داشته و علت اصلی مسمومیت ناشی از آرسنیک می‌باشد.

علائم مسمومیت ناشی از آرسنیک

فرد به هنگام ابتلاء به مسمومیت با آرسنیک علائم متعددی را از خود نشان می‌دهد. برخی از آنها حتی ممکن است با علائم سایر بیماریها اشتباه گرفته شوند. از اینرو، بایستی به دنبال نشانه‌های دیگر مسمومیت ناشی از آرسنیک باشید. مسمومیت با سردرد شروع شده و به سرگیجه منجر می‌شود. دستها و پاها دچار بی حسی شده و یا احساس سوزن سوزن شدن در مراحل اولیه مسمومیت وجود دارد.

مشکلات مرتبط با معده

فردی که در معرض آرسنیک قرار می‌گیرد، دچار درد شدید در معده می‌شود. این درد بخصوص در ناحیه روده احساس می‌شود. نوعی حساسیت به لمس و فشار در آن ناحیه بوجود می‌آید. علاوه بر آن، اسهال و سایر اختلالات گوارشی وجود خواهد داشت. نارسایی کبد نیز یکی از علائم مسمومیت با آرسنیک است.

عق زدن

وضعیتی است که در آن محتویات معده به سوی مری رانده شده، اما وارد حلق نمی‌شوند. این وضعیت پیش از استفراغ بوده و به طور طبیعی با بوی بد و یا خفگی ایجاد می‌شود. اما استفراغ تنها زمانی رخ می‌دهد که دریچه بالایی مری باز باشد. ماده‌ای که بالا آورده می‌شود به رنگ مایل به سبز و یا مایل به زرد بوده و حتی ممکن است رگه‌هایی از خون در آن وجود داشته باشد.

ناراحتی گلو

چنانچه فردی به طور تصادفی با آرسنیک دچار مسمومیت شده باشد، دچار احساس خشکی وگرفتگی گلو می‌شود. از آنجا که گلو تحت تأثیر قرار می‌گیرد، اشکال در تکلم نیز همراه با گرفتگی صدا وجود خواهد داشت. دهان نیز بوی سیر می‌گیرد.

بروز اشکالاتی در دستگاه تولید مثل

نواحی از بدن وجود دارند که بیشترین تأثیر را می‌پذیرند. دردی عذاب آور و سوزش در حین دفع ادرار رخ می‌دهد. ادرار در صورت دفع ممکن است به رنگ تیره باشد. علاوه بر آن، داشتن مشکل در دفع مدفوع نیز می‌تواند نشانه‌ای از مسمومیت ناشی از آرسنیک باشد. خراشیدگی مقعد نیز نشانه‌ای از مسمومیت با آرسنیک می‌باشد.

دیگر علائم

 تولید بیش از حد بزاق
 گرفتگی عضلانی
 تشنج
 خواب آلودگی
 عرق سرد و مرطوب
 قرمزی چشم
 گود افتادگی صورت
 وجود کبودی در دستها و پاها
 هذیان
 نارسایی کلیه
 قرمز مایل به ارغوانی شدن پوست
 کم شدن آب بدن
 اغماء

اثرات بلند مدت

تماس طولانی با آرسنیک ممکن است اغلب منجر به بروز علائم ویژه‌ی مرتبط با آرسنیک شود.
» نقص در اعصاب حسی و حرکتی بوجود آمده و فرد دچار توهم می‌شود.
» عملکرد کبد و کلیه تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
» کم خونی، هیپرپیگمانتاسیون، سرطان ریه، پوست، مثانه، صدمات پوستی و کلیه با تماس و مواجهه دائم با آرسنیک مرتبط است.
» تماس متداوم با آرسنیک ممکن است موجب بروز هیپرکراتوز شود که در آن برآمدگی‌هایی شبیه به میخچه و یا زگیل پدیدار می‌شود.
» نارسایی احتقانی قلب، آریتمی بطنی، و ادم ریوی نیز از علائم آن به شمار می‌روند.
چنانچه به این علائم در مراحل اولیه رسیدگی نشود، می‌تواند کشنده باشد. بنابراین، چنانچه تحت هر شرایطی دچار شک و ظن شدید، حتی اگر به نظر یک مشکل طبیعی دستگاه گوارش باشد، بلافاصله خود را تحت معاینه پزشکی قرار دهید. این عارضه می‌تواند از طریق آزمایش خون، ادرار و یا مو تشخیص داده شود. داروهای مؤثری وجود داشته که می‌توانند جهت درمان مسمومیت به آرسنیک مورد استفاده قرار گیرند. بر اساس تحقیقات انجام شده، خوردن سیر نیز می‌تواند به مهار ساختن این وضعیت کمک کند. مراقب خود باشید!
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود. مراجعه به پزشک خود بی‌خطرترین راه تشخیص و درمان هرگونه بیماری است.