«روستای چاج»، روستایی در دهستان باقران از توابع بخش مرکزی شهرستان بیرجند استان خراسان جنوبی است. این روستا، در محل تقاطع دره خراشاد و دشت خراشاد قرار گرفته و فاصله آن از مرکز استان (بیرجند) 21 کیلومتر است. روستای چاج از سمت غرب به روستای خراشاد و نصرآباد، از سمت شرق به روستای نوفرست، از سمت جنوب به بهناباد و از سمت جنوب به جاده اصلی بیرجند – زاهدان وصل می شود. در لغت نامه دهخدا این روستا این چنین معرفی شده است: «دهی از دهستان نهارجانات بخش حومه شهرستان بیرجند 30 هزارگزی جنوب خاوری بیرجند. دامنه معتدل با 521 تن سکنه، آب آن از قنات تامین می شود. محصول آنجا غلات و پنبه و زعفران و ابریشم، شغل اهالی زراعت و قالی بافی، راه آن مالرو است. کلاته های نو، زنج، ابوطالب حسن یزدی، تاج کوه جزء این ده است». در مورد وجه تمسیه روستای چاج چنین استنباط می شود که چاج همان «چاچ» بوده است یعنی نام قدیمی شهر تاشکند، پایتخت کنونی کشور ازبکستان که در شاهنامه نیز بدان اشاره شده، ولی به مرور زمان در زبان مردم محلی بیرجند، به چاج تبدیل شده و اهالی آنجا را چاجی می نامند. البته عده ای از اهالی چاج هستند که با نام چاچی شناخته می شوند که برگرفته از همان نام باستانی چاچ است. در سال 1307 شخصی به نام (حاجی ملک) از بیرجند، در روستا دارهای قالی را برای اشتغال مردان و زنان آورده و ایجاد یک صنعت جدید کرد. با توجه به شواهد تاریخی قالیبافی در بیرجند از چاج شروع شده، ولی به مرور زمان در سطح روستاهای بیرجند گسترش یافته است. از قالی های بیرجند تعداد زیادی به یادگار مانده که در موزه فرش ایران و در مجموعه آستان قدس رضوی نگهداری می شود که اکثراً بافت روستای چاج بیرجند و منطقه اطراف آن هستند. از آن به بعد تاکنون قالیبافی در این روستا رونق داشته ولی هم اکنون به دلیل نبود بازار های جهانی و استقبال و درآمد کم و … رونق چندانی ندارد. کشاورزی نیز در این روستا افت بسیار زیادی کرده و دلیل عمده آن کم آبی و خشکسالی است که کشاورزان در این کمبود آب برای حفظ همان باغهای خود تلاش دارند. محصولات کشاورزی عمده این روستا زعفران، زرشک، عناب و توت است. جمعیت روستای چاج بر اساس سرشماری سال 1385 مرکز آمار ایران، بالغ بر 357 نفر بوده است.
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
