پان سیتوپنی بیماری بوده که توسط کمبود همهی انواع سلولهای خونی تشخیص داده میشود. در این مقاله اطلاعاتی دربارهی علل بروز این بیماری ارائه میدهیم.
کمبود سلولهای قرمز خون آنمی نامیده میشود. در صورتیکه تعداد پایین سلولهای سفید خون که اصطلاحا لکوپنیا نامیده میشود و اگر تعداد پلاکتها بسیار پایین باشد ترومبوسیتوپنی رخ میدهد. در برخی از افراد، همهی سه نوع بیماری همزمان وجود دارد. در چنین شرایطی که در آن کمبود سه سلول مختلف و حیاتی خون یعنی سلولهای سفید، قرمز و پلاکتها وجود دارد، پان سیتوپنی نامیده میشود.
علل احتمالی بروز بیماری پان سیتوپنی
پان سیتوپنی بیماری بوده که دارای علل وسیعی میباشد. تا به امروز، اطلاعات بسیار کمی دربارهی جنبههای مختلف این بیماری در دسترس میباشد. بر اساس نظرات برخی از متخصصان بهداشت، علل اصلی پان سیتوپنی میتواند برخی از مشکلات مغز و استخوان بوده که تولید سلولهای خونی را تحت تاثیر قرار میدهد. در ابتدا، این بیماری به دلیل ایدیوپاتیک و دلائل مادرزادی رخ میدهد. در ادامه برخی از علل احتمالی بروز پان سیتوپنی که میتواند به سه گروه بیماریها، دارو و روشهای پزشکی طبقه بندی شود را ارائه دادهایم.
شرایط بیماری
گفته میشود که شایعترین علت پان سیتوپنی، آنمی آپلاستیک میباشد. به غیر از این، بیماری مغز استخوان، لوسمی، استئوپروز بدخیم، کاندیدای دیکرکاتوز، لنفوهیستسیتوز هموفاکوسیتی، لیشمانیوز و سندرم هموفاگوسیتیسم خانوادگی ممکن است منجر به بروز پان سیتوپنی میگردد. همچنین پیشنهاد شده که عفونتهای ناشی از ویروسهای هپاتیت B و C، ویروس اپشتین بار، نیز ممکن است به بروز این بیماری کمک کنند. در برخی موارد، هپاتیت A، آنفولانزا، سرخک و اوریون نیز به عنوان علل بروز پان سیتوپنی در نظر گرفته میشود.
داروها و روشهای درمانی
استفاده از برخی داروها نیز ممکن است باعث بروز پان سیتوپنی گردد، اما اشاره شده که در اکثر موارد، چنین عللی مشخص نشده است. مطالعات نشان داده که گروههای مختلفی از داروها وجود دارد که ممکن است باعث بروز این بیماری گردد. این داروها شامل سیتوتوکسیک، برخی آنتی بیوتیکها، داروهای ضد تیروئید، سولفونامیدها، کلشیسین و برخی داروهای مورد استفاده برای درمان دیابت، مشکلات قلبی و فشار خون میباشد. روشهای پزشکی مانند شیمی درمانی نیز ممکن است باعث بروز بیماری پان سیتوپنی گردد.
علائم پان سیتوپنی بسیار متنوع میباشد. چون که ترکیبی از آنمی، لکوپنی و ترومبوسیتوپنی ممکن است در یک فرد به صورت همزمان بروز کند. در اکثر موارد، علائم اولیهی این بیماریها اغلب خفیف میباشد، اما در شرایط بدتر، علائم شدید میشود. چنین علائمی شامل احساس کبودی در بدن، خونریزی بینی و لثه، پف کردن صورت، خستگی، سرگیجه، ضربان قلب سریع، تنگی نفس، سردرد و عفونتهای مکرر میباشد. تشخیص این بیماری توسط تغییر تعداد سلولها و بیوپسی مغز استخوان انجام میشود. درمان پان سیتوپنی با احیاء تعداد سلولهای خونی انجام میشود. در برخی موارد، پیوند مغز و استخوان نیز مورد نیاز میباشد.