مشهد یکی از کلان شهرهای ایران بوده که در مرکز استان خراسان رضوی واقع شده است. این شهر، در دوران افشاریان پایتخت ایران به شمار میرفته و بعد از استان تهران دومین شهر بزرگ ایران میباشد. وجود حرم مطهر آقا علی بن موسیالرضا (ع) در این شهر مسافران زیادی را از سرتاسر دنیا به این مکان مقدس جذب میکند. این شهر تاریخی هم مانند دیگر مناطق ایران، از وجود جاذبههای گردشگری و توریستی نیز بیبهره نیست. آثاری همچون کوه سنگی، منطقه زیبای طرقبه، باغ موزه نادری و غیره از جمله مکانهایی هستند که نظر گردشگران را در این شهر به خود جلب کردهاند.
اما از آنجاییکه مشهد از زمانهای دور جزء مهمترین پایگاههای آموزش مسائل دینی و فقهی در کشور بوده، مدارس و مساجد بسیاری هم در این شهر ساخته شدهاند. این اماکن، یکی از پربازدیدترین دیدنیهای شهر مشهد محسوب میشوند. یکی از این مدرسهها به نام نواب در قسمت شمالی خیابان شیرازی (نادری سابق) مشهد خودنمایی میکند. این مدرسه یکی از بناهای تاریخی این شهر مقدس بوده که در سال 1086 هجری قمری و به دستور یکی از رجال معروف دوران حکومت شاه سلیمان صفوی به نام بهزاد خان ساخته شده است. مدرسه نواب به وسیله یکی از ثروتمندان و سادات شهر مشهد به نام ابوصالح رضوی بنا شده و به همین علت آن را صالحیه نواب هم مینامند. این ساختمان، پس از انقلاب اسلامی تخریب و مجدداٌ مورد بازسازی قرار گرفت.
مدرسه نواب در نزدیکی حرم امام رضا(ع) قرار داشته و دارای حجرههای بسیاری نیز میباشد. در توصیف معماری این ساختمان باید بگوییم که نواب دارای حیاطی بزرگ و زیبایی است که دور تا دور آن را حجرههایی در دو طبقه با سردرهایی تزیین شده با کاشیهای رنگی احاطه کردهاند. زیبایی و معماری خاص و منحصربهفرد این ساختمان واقعاٌ خیرهکننده است. کتابخانهای غنی با 32461 جلد کتاب و در 15761 عنوان یکی از بهترین کتابخانهها در میان حوزههای علمیه مشهد میباشد. گفتنی است که در حدود 740 جلد کتاب دستنویس نیز در این کتابخانه نگهداری میشوند. تصاویر و میکروفیلمهایی نیز از این کتابها در این کتابخانه موجود و در دسترس اساتید حوزه و طلاب میباشد. این نسخهها به وسیله متخصصین آستان قدس رضوی تهیه شده است.
باید بگوییم که از سال 1381 شاهد فعالیت دوباره این مدرسه و جذب طلاب و دانشجویانی در رشتههای فقه و اصول، ادبیات عرب و کلام اسلامی بودهایم. در حال حاضر، مدرسه نواب تحت نظر مدیریت حوزههای علمیه مشهد اداره میشود.