مامان دندانم درد می‌کند!

تحریریه ماهنامه کودک سالم

دندان درد در کودکان

درد گرفتن دندان کودک می‌‌تواند برای او و حتی سایر اعضای خانواده بسیار مشکل ساز باشد. رویارویی با این درد به معنای شب بیداری‌‌های طولانی، کابوس در طول شب و کمبود خواب تمام اعضای خانواده خواهد بود. اما آنچه مشکل‌‌ها را بیشتر می‌‌کند، مقاومت کودک در برابر هرگونه اقدام درمانی است.

آشنایی با علل دندان درد

معمولا اصلی ترین علل دندان درد در کودکان، مربوط به رژیم غذایی آنهاست: شکلات، آبنبات، شیرینی و نوشیدنی‌‌های شیرین همگی دارای مقادیر زیادی شکر تصفیه شده و سایر انواع قندها هستند. باکتری‌‌های موجود در دهان قند را به اسید تبدیل می‌‌کنند که پس از مدتی با کلسیم موجود در مینای دندان ترکیب شده و موجب خرابی یا فرسایش دندان می‌‌شوند.

با افزایش این فساد دندانی، به تدریج علاوه بر ریشه دندان، لثه‌‌ها نیز دچار بیماری و التهاب می‌‌شوند. دندان درد زمانی رخ می‌‌دهد که فساد دندان به ریشه می‌‌رسد و اعصاب اصلی و رگ‌‌ها را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد. هرگاه فرزندتان از دندان درد شکایت کرد، لازم است شما بتوانید نوع درد را تشخیص دهید. آیا درد تیز و شدید است یا تنها یک التهاب لثه است؟

درد دندان از جمله دردهایی است که کودکان ممکن است در رابطه با آنها یکی از این دو سیاست را پیش گیرند: یا درد را پنهان می‌‌کنند تا بتوانند به خوردن شیرینی جات ادامه دهند و یا اینکه در ابراز آن بیش از اندازه غلو می‌‌کنند تا توجه شما را به خود جلب کنند. گاه نیز درد در واقع مربوط به دندان نیست بلکه مربوط به زخم‌‌ها یا التهابات لثه است. از فرزندتان بخواهید منبع درد را به شما نشان دهد. وقتی فرزندتان دهانش را باز می‌‌کند، شما به دنبال قسمت‌‌های قرمز رنگ در داخل دهان و تورم‌‌ها و یا حتی التهابات بیرونی باشید. اگر چنین علائمی موجود نبودند، به احتمال زیاد مشکل از دندان فرزندتان است و باید هرچه سریع تر با یک دندان پزشک تماس بگیرید.

درمان

همه ما می‌‌دانیم که درمان دندان امری کاملا تخصصی است و باید بدین منظور حتما به دندان پزشک مراجعه کرد، حتی اگر دندان فرزند شما شیری است و شما تصور می‌‌کنید که شاید اهمیت درد آن کمتر از دندان‌‌های اصلی باشد. اما به طور کلی، با انجام اقداماتی می‌‌توان پیش از مراجعه به دندان پزشک، درد کودک را کاهش داد.

برای کاهش درد، یکی از راهکارهای معمول، مصرف نوعی مسکن است. استفاده از ایبوپروفن و استامینوفن، با رعایت میزان متناسب با سن و وزن کودک، اشکالی ندارد. همچنین شما می‌‌توانید به کمک نخ دندان فواصل میان دندان‌‌های فرزندتان را تمیز کنید زیرا در برخی موارد، علت درد، وجود جرم یا باقی مانده فاسد شده مواد غذایی بین دندان‌‌هاست. قرار دادن کیسه ای یخ بر روی دندان نیز می‌‌تواند مفید باشد، خصوصا اگر لثه متورم و ملتهب شده است. اگر این اقدامات در کاهش درد موثر نباشند، باید هر چه سریع تر کودک را نزد دندان پزشک ببرید.

درمان‌‌های خانگی

اگر نمی‌خواهید تا زمانی‌که فرزندتان به پزشک مراجعه می‌‌کند به او مسکن شیمیایی بدهید، می‌‌توانید از این درمان‌‌های طبیعی استفاده کنید. مقداری سیر بر دندان فرزندتان بمالید. اگر او اعتراض کرد، از خود او بخواهید به آرامی اینکار را انجام دهد. اینکار در کاهش درد و حتی درمان درد موثر است. تکه‌‌های کوچک سیب زمینی را در یخچال قرار دهید تا کاملا خنک شوند. سپس هر تکه را به فرزندتان بدهید تا بر روی دندانی که درد می‌‌کند و لثه‌‌های اطراف آن قرار دهد. سرمای سیب زمینی به کاهش درد کمک می‌‌کند. البته اینکار را می‌‌توان با خیار نیز انجام داد، به شرط آنکه کاملا خنک باشد. مقداری عرق نعنا در دهان فرزندتان بریزید و اجازه دهید چند دقیقه در دهان او بماند سپس از او بخواهید مایع را خالی کند. نعنا برای کاهش درد مفید است. اگر هیچ یک از این اقدامات موثر واقع نشدند و درد دندان کودک به حدی بود که او نمی توانست دهان خود را باز کند، با قرار دادن حوله ای گرم بر روی صورت او، درد او را تسکین دهید.

 اگر فرزندتان دوست ندارد نزد دندانپزشک برود

با آرام شدن درد دندان، کودک ممکن است نخواهد به دندانپزشک مراجعه کند و در این مورد مقاومت به خرج دهد. در این صورت، با فرزندتان مقابله کنید. این تسکین موقتی است و به زودی درد دندان فرزندتان دوباره باز خواهد گشت، خصوصا اگر علت درد خرابی دندان باشد.برای تشویق کودک، راه‌‌های مختلفی وجود دارد. رفتن به مطب دندانپزشک را بخشی از یک برنامه تفریحی قرار دهید. برای مثال فرزندتان را به پارک ببرید، سپس با هم به مطب دندان پزشک بروید و نهایتا برای او یک بستنی بخرید.

 فرزندتان را به پزشک معرفی کنید. بهتر است فرزندتان پزشکش را بهتر بشناسد و با شخصیت او آشنا شود. بدین ترتیب، او کمتر از رفتن پیش دندانپزشک واهمه خواهد داشت. به فرزندتان اجازه دهید یکی از اسباب بازی‌‌های مورد علاقه اش را با خود همراه ببرد تا استرسش کاهش پیدا کند. همچنین اجازه ندهید ابزارهای مخصوص دندان پزشکی، خصوصا آنهایی که تیز هستند را ببیند. در کنار فرزندتان بمانید. حضور شما در کنار فرزندتان به او آرامش می‌‌دهد. هیچگاه در مطب پزشک او را تنها نگذارید. حتی اگر لازم بود، دست او را نیز بگیرید و در دستان خود نگهدارید.

 فرزندتان را تهدید نکنید. همه ما میدانیم که والدین بهترین‌‌ها را برای فرزندان خود می‌‌خواهند، اما لازم نیست برای بردن فرزندتان نزد دندانپزشک به روش‌‌های خشن، نظیر فریاد زدن و تهدید کردن متوسل شوید. اینکار تنها ترس کودک را افزایش می‌‌دهد. فرزندتان را تشویق کنید. اگر فرزندتان درد را به آرامی تحمل کرد و خیلی منطقی رفتن به دندانپزشکی را قبول کرد، به او یک جایزه خوب بدهید.