۶۴ درصد زنان از چاقی رنج می‌برند

اگرچه زنان در مورد غربالگری‌ بیماری‌ها در سنین مختلف هوشیارانه‌تر نسبت به مردان عمل می‌‌کنند اما این به‌معنای کیفیت بالای سلامت آنها به‌عنوان نیمی از جمعیت کشور نیست.

به گزارش به نقل از همشهری آنلاین، امروز آغاز هفته ملی سلامت زنان است و براساس آخرین داده‌های موجود در این زمینه شیوع آرتروز، سرطان پستان، استرس، اضافه وزن و کم‌تحرکی، پوکی استخوان، ‌ام‌اس، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و کمبود ویتامین‌های مؤثر در سلامت در میان زنان چشمگیر‌تر است.

گسترش بیماری‌های غیرواگیر زمینه ابتلا به بسیاری از بیماری‌‌هاست. در جمعیت 15 تا 64 ساله کشورمان، 19 درصد افراد دارای فشارخون بالا هستند، به‌طوری که از هر 5ایرانی، یک نفر دچار مشکل فشارخون بالاست. همچنین 3درصد افراد بین 25 تا 35 سالگی دارای کسترول بالا هستند. دکتر زهرا عبداللهی، رئیس دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: براساس آخرین آمارهای وزارت بهداشت، 76درصد مرگ‌ومیرها در دنیا به‌علت بیماری‌های غیرواگیر است. همچنین 88درصد مردم ریزفاکتور تغذیه ناسالم را دارند که روند هشداردهنده‌ بیماری غیرواگیر و اضافه‌وزن را به‌دنبال دارد. طبق پژوهش‌های صورت گرفته بیماری‌های قلبی‌عروقی، سرطان‌ها، دیابت و اضافه وزن شیوع بیشتری در بین مردم دارند و 64 درصد زنان و 54 درصد مردان کشور چاق هستند.

به گفته وی، روغن و قندوشکر مصرفی در خانه‌های ایرانی‌ها بالاتر از حد لازم در کشور است و مصرف میوه، سبزی، شیر و لبنیات کمتر از نیاز هر فرد است. نتیجه این تغذیه شیوع اضافه‌ وزن و چاقی در کشور است. با توجه به پایین‌بودن نرخ اشتغال در ایران، سهم زنان خانه‌دار در کاهش بیماری‌های غیرواگیر با تغییر سبک زندگی بسیار کلیدی است.

کم‌تحرکی زنان ایرانی سابقه طولانی دارد و هنوز هیچ برنامه جامعی برای رفع آن اجرا نشده است. این در حالی است که فقر حرکتی اصلی‌ترین عامل ایجاد آسیب‌های فیزیولوژیک است که از کودکی تا بلوغ و میانسالی زنان را تهدید می‌کند. وزیر بهداشت چندی پیش اعلام کرد که 96درصد از زنان و 83درصد از مردان کمبود فعالیت فیزیکی دارند. همچنین 92درصد از مردم در مناطق شهری و 82درصد در مناطق روستایی کمبود فعالیت فیزیکی دارند و تحرک فیزیکی دختر 13ساله با زن 50ساله فرقی ندارد.

دکتر محمد‌رضا وفا، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفت‌وگو با همشهری با تأیید آمارهای چاقی زنان در کشور گفت: نداشتن فرصت‌های برابر برای فعالیت فیزیکی یکی از دلایل چاق‌تر بودن زنان نسبت به مردان است. افزایش کالری دریافتی در چند دهه اخیر تا 10 برابر در همه جای دنیا شایع شده است. خوراکی‌های مصرفی تراکم کالری دارند و به‌صورت فرآوری شده به بازار عرضه می‌شوند.

وی گفت: تهیه غذای سالم در خانواده‌ها با گسترش زندگی شهرنشینی کاهش یافته است؛ محصولاتی به سفره‌های ایرانی راه پیدا کرده‌اند که همزمان با وعده غذایی سرو می‌شوند و کالری بسیاری دارند. تنظیم کالری دریافتی به سواد تغذیه‌ای افراد مرتبط است اما از آنجا که تحقیق سیستماتیک در مورد این مسئله رفتاری صورت نگرفته فقط می‌توان به ویژگی‌های فرهنگی ایرانیان اشاره کرد که باعث چاقی بیشتر می‌شود. در ایران غذا بیشتر از نیاز پخته می‌شود. زنان حاضرند غذا را بخورند ولی دور نریزند.

آگاهی زنان روستایی و شهری به یک اندازه و بسیار کم است

از مهم‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌های زنان ایرانی، سرطان پستان است. این بیماری به گفته متخصصان، متأسفانه در دیر‌ترین زمان ممکن تشخیص داده می‌شود. دکتر لعبت گرانپایه، جراح عمومی که به واسطه نیکوکاری در سراسر کشور، برنده نخستین جایزه جهانی گوهرشاد است، در گفت‌وگو با همشهری در مورد بیماری‌های زنانی که در سال‌های متمادی با آنها سر و کار داشته است، گفت: بیماری‌هایی که زنان در شهر‌های مختلف به آن دچار می‌شوند با بقیه کشور متفاوت است ولی در برخی مناطق مرزی مانند خراسان جنوبی به‌دلیل طوفان‌های خشک مشکلات چشمی در آنجا بیشتر است. از لحاظ بهداشتی نیز زنان هر چه سطح اقتصادی و فرهنگی‌شان پایین‌تر باشد کمتر بهداشت باروری را رعایت می‌کنند. یکی از مشکلات بهداشت باروری که در شهر‌های دورافتاده وجود دارد، این است که آنها یا در سنین پایین بارور می‌شوند یا در سنین بالای 45 سال که هر دو ریسک بالایی دارد. سطح سواد سلامت زنان روستایی و شهری ضمن اینکه خیلی پایین است، با هم خیلی هم فرق نمی‌کند.

شایع‌ترین بیماری که در شهر‌های محروم و برخوردار به‌طور یکسان زنان را درگیر می‌کند، سرطان پستان است. دکتر لعبت گرانپایه در مورد این سرطان که نرخ جهانی آن نیز بالاست، گفت: سن ابتلا به سرطان پستان در ایران 10تا 15سال از سایر کشور‌ها پایین‌تر است. دلیل آن کم‌بودن اطلاعات در این زمینه است. با اینکه از میان هر 7نفر یک نفر مبتلا به سرطان پستان است، بسیاری از زنان اطلاعات زمینه‌ای ندارند و نمی‌دانند که از چه سنی باید معاینات فردی و توسط متخصص انجام شود. حتی در شهری مثل تهران نیز ما شاهد سرطان‌های پیشرفته هستیم که بخشی از آن به ناآگاهی و بخش دیگر آن به باور‌های غلطی برمی‌گردد که براساس آن افراد تصور می‌کنند هرگونه نمونه‌برداری (با سوزن یا جراحی) از بافت سینه منجر به گسترش سرطان پستان می‌شود..

وی که از هیأت مدیره انجمن غیردولتی سبا (سلامت بانوان ایران) است، در مورد نحوه اطلاع‌رسانی به زنان ایرانی گفت: تجربه سال‌ها برگزاری کارگاه‌های آموزشی به من ثابت کرده است که زنان رو در رو بهتر به آموزش پاسخ می‌دهند. بنابراین برگزاری کارگاه موثرتر از توزیع بروشور است. در 74کارگاه آموزشی که در سراسر کشور برگزار کرده‌ام، می‌توانم به جرأت بگویم که چندین بیمار با معاینه رایگان کشف کرده‌ام درحالی‌که خودشان هیچ اطلاعی از بیماری خود ندارند.

غربالگری زودهنگام ولی رها شده

اگرچه زنان در مورد غربالگری‌ بیماری‌ها در سنین مختلف هوشیارانه‌تر عمل می‌کنند ولی روند درمان را پیگیری‌ نمی‌کنند و نیمه‌کاره رها می‌کنند. دکتر محمدرضا میر، عضو هیأت مدیره هیأت انجمن سرطان ایران رئیس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به این ویژگی فرهنگی گفت: معمولا زنان بیشتر از مردان نسبت به انجام معاینات توصیه شده پزشکی و غربالگری‌ها توجه نشان می‌دهند اما بسیاری از بیماری‌ها ازجمله سرطان در دوره‌های اولیه بروز نشانه‌های آشکاری ندارند.

وی گفت: تحقیقات اثبات کرده که عوامل ژنتیک و ارثی مهم است به‌طوری که در زنانی که مادر یا خواهر آنها به سرطان پستان مبتلا بوده‌اند، احتمال ابتلا دوبرابر افزایش پیدا می‌کند. بیماری سرطان پستان مانند سایر بیماری‌های سرطان 4مرحله اول تا چهارم دارد. مرحله اول آن کاملا قابل علاج قطعی است. مرحله دوم و سوم، مرحله کلینیکی است که بیمار باید تحت درمان‌های خاص و عمدتا جراحی و شیمی‌درمانی قرار گیرد اما مرحله چهارم زمانی است که بیماری خیلی پیشرفت کرده است و کار زیادی برای آن نمی‌توان انجام داد. دکتر لعبت گرانپایه با اشاره به اینکه اگر بیماری در مرحله صفر یا یک تشخیص داده شود، فرد به‌راحتی به زندگی طبیعی باز‌می‌گردد و عوارض روحی ناشی از برداشتن پستان را نخواهد داشت، گفت: تعداد زیادی از بیماران مبتلا به سرطان پستان را افراد زیر 30سال تشکیل می‌دهند؛ متأسفانه ‌بیمه‌ها درمان‌های تکمیلی و ترمیمی پس از جراحی را جزء فرایند درمان به‌حساب نمی‌آورند. درحالی‌که این افراد به لحاظ روانی تمایل دارند با ظاهری طبیعی به جامعه برگردند.

لزوم انجام ماموگرافی برای زنان بالای 35 سال

از 20سالگی همه خانم‌ها باید هر‌ماه در بین روزهای 7تا 10سیکلی قاعدگی خود را معاینه کنند. زنان یائسه و یا کسانی که رحم ندارند، اول هر‌ماه را به صورت ثابت این کار را انجام دهند.
25 تا 35 سالگی هر سال و از 35سال به بعد هر 6‌ماه یک‌بار برای معاینه به جراح عمومی مراجعه کنند، حتی اگر مشکلی وجود ندارد.
از 35تا 50سالگی هر 2، 3سال و از 50سالگی هر سال باید ماموگرافی انجام شود.
در مواردی که سابقه خانوادگی وجود دارد، 10سال زودتر مراحل بالا باید شروع شود.