اثرات مخرب قیمت پایین مواد دخانی در کشور/ دلیل غیرمنطقی مسئولان برای عدم افزایش مالیات سیگار

با وجودی که در آمارهای جهانی، شیوعِ مصرف دخانیات در ایران مناسب ارزیابی می‌شود، سن شروع مصرف دخانیات از 14 به 10 سال کاهش یافته است که با توجه به افزایش سال‌های مصرف هر فرد، اثرات زیانبار آن افزایش می‌یابد.

به گزارش سلامت نبیوز به نقل از فارس، یکی از عوامل خطر برای سلامتی ایرانیان، میزان مصرف دخانیات در ایران است. با وجودی که در آمارهای جهانی، شیوعِ مصرف دخانیات در ایران در حال حاضر مناسب ارزیابی می‌شود، امّا نکات قابل تأملی نیز در این بین وجود دارند از جمله آنکه با توجه به آمار ارائه شده توسط جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، سن شروع مصرف دخانیات از 14 به 10 سال کاهش یافته است که با توجه به افزایش سال‌های مصرف هر فرد اثرات زیان‌بار آن افزایش می‌یابد و احتمال دارد در سال‌های آتی شاخص مصرف دخانیات در ایران افزایش یابد.

از طرف دیگر، با وجودی که شیوع مصرف دخانیات در ایران کم است، امّا میزان مصرف دخانیات زیاد است. در واقع، درصد کمی از افراد جامعه‌ی ایران دخانیات مصرف می‌کنند، امّا آن درصد کم، میزان مصرف دخانیات زیادی دارند.



قیمت پایین مواد دخانی در کشور

یکی از مهم‌ترین راهکارها برای کاهش میزان مصرف دخانیات در هر کشوری، وضع مالیات بر سیگار و دخانیات است. وضع مالیات و افزایش قیمت سیگار به خصوص برای جلوگیری از سیگاری شدنِ نوجوانان و کاهش مصرف افراد غیر معتاد مفید است. ادوارد فیلیپ، نخست وزیر فرانسه در نخستین سخنرانی خود در جمع نمایندگان پارلمان این کشور اعلام کرد قیمت هر پاکت (20 تایی) سیگار در یک فرآیند چند ساله به 10 یورو افزایش پیدا می‌کند. هم‌اکنون در فرانسه قیمت یک پاکت سیگار نرمال (20 تایی) بین 6 تا 7/5 یورو است. بسیاری از کشورهای اروپایی برای تشویق شهروندان به ترک سیگار یا اصولاً سیگاری نشدن، مالیات‌های شدیدی بر این کالای مضر وضع می‌کنند.

براساس آخرین آمارها، یک پاکت سیگار ماربرو در کشورهای استرالیا (19 دلار)، نیوزیلند (17 دلار)، نروژ (13 دلار) گران‌ترین قیمت را در جهان دارد و ایرلند، ایسلند، بریتانیا، کانادا، سنگاپور، فلسطین اشغالی، سوئیس، فرانسه و هلند در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. این در حالی است که قیمت یک پاکت سیگار ماربرو در ایران تنها 2 دلار است. قیمت یک بسته سیگار در ایران نه تنها از میانگین اروپا، بلکه از میانگین جهانی و میانگین آسیا نیز کمتر است.





10 درصد افزایش مالیات بر سیگار می تواند 4 تا 5 درصد مصرف سیگار را کاهش دهد

ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در این خصوص می‌گوید: مصرف سیگار در سنین 13 تا 15 سال افزایش 4 دهم درصدی داشته و به 3.4 رسیده است که سهم دختران بیشتر است. بطوریکه میزان مصرف سیگار از 9 دهم درصد به 2.1 درصد رسیده و قلیان نیز سهم 6.6 درصدی در بین دختران نوجوان دارد.

سخنگوی وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه هر 10 درصد افزایش مالیات بر سیگار می تواند 4 تا 5 درصد مصرف سیگار را کاهش دهد، عنوان می‌کند: مالیات بر سیگار در کشورهای مختلف دنیا 70 درصد قیمت را شامل می شود و امیدواریم منابع جدیدی برای بخش بهداشت و درمان با گرفتن مالیات از سیگار ایجاد کنیم.

به اعتقاد حریرچی شایعترین عامل قابل پیشگیری مرگ در دنیا، مصرف سیگار و دخانیات است و سالانه در دنیا 7 میلیون ‌نفر به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم از طریق عوارض مصرف مواد دخانی فوت می‌کنند.

سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به این که سالانه حدود 50 هزار نفر به دلیل مصرف دخانیات در کشور جان خود را از دست می دهند، می‌گوید: همچنین500 هزار نفر به دلیل عوارض مصرف دخانیات بستری می شوند که 5 درصد بستری ها به دلیل مصرف مستقیم دخانیات است.

بهانه مسئولان برای وضع مالیات

یکی از موانعی که برخی مسئولان برای وضع مالیات بر دخانیات ذکر می‌کنند، از دست رفتن مشاغل است. در واقع مسئولان با بهانه کردن اینکه با افزایش مالیات بر سیگار، کارگران از کار برکنار می‌شوند جلوی وضع مالیات بر کالاهای مضر سلامت را می‌گیرند. با این وجود پرسش آن است که آیا ایجاد شغل با به خطر انداختن جان انسان‌ها کار صحیحی است؟ آیا اشتغال‌زایی به قیمت سیگاری شدنِ نوجوانان 10 ساله‌ی ایرانی می‌ارزد؟ اگر مردم کشور سلامتی نداشته باشند، آیا می‌توانند در عرصه‌های گوناگون اقتصاد کشور را پیش برانند؟





متأسفانه نگاه محدود و تک بخشی به این مقوله می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به سلامت و حتی اقتصاد جامعه بزند. مصرف دخانیات در کشور علاوه بر اینکه هزینه‌های ناشی از ایجاد بیماری و درمان بیماران را افزایش می‌دهد، باعث از بین رفتن توان تولید در عرصه‌های مختلف کشور می‌شود. ناظر به همین موضوع، طبق بند 2-4 سیاست‌های کلّی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری، برای طرح‌های اقتصادی باید «پیوست سلامت» در نظر گرفته شود. در نهایت باید دید آیا دولت می‌تواند بر قدرت صاحبان و ذی‌نفعانِ صنعت سیگار و دخانیات در کشور چیره شود یا آنکه سلامت مردم فدای منافع ذی‌نفعان این صنایع می‌شود؟!