تاریخ نزول سوره حمد چه زمانی بود؟

از آنجا که پیامبر ازهمان ابتدای بعثت نماز را طبق سنت اسلامی انجام می داد و نماز بدون سوره حمد نماز نیست لازمه آن مقرون بودن بعثت با نزول سوره حمد است.

بعضی مفسرین قائلند که سوره حمد دو بار نازل شده است و دلیل آنرا این آیه می دانند:

« وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیمَ »(1)

و همانا ما به تو سبع المثانی (سوره حمد) و قرآن بزرگ دادیم.

در روایات شیعه و سنی آمده است که مراد از «سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی»، سوره حمد می‏باشد. زیرا این سوره در هر نماز دو بار خوانده می‏شود و دو بار نازل شده و در روایتی آمده که خداوند می‏فرماید: من سوره حمد را میان خود و بندگانم دو قسمت کرده‏ ام نیمی از آن در مورد من است و نیمی از آن به بندگانم ارتباط دارد.(2)

اما اولین آیاتی که بر پیامبر اسلام نازل شد پنج آیه اول سوره علق می باشد:« اقرأ باسم ربک الذی خلق ...»(3) در 27 رجب که مقارن با بعثت پیامبر بود.هنگامی که فرشته وحی فرود آمد و پیامبر را با عنوان نبوت ندا داد و به او گفت بخوان گفت چه بخوانم؟گفت« اقرأ باسم ربک ...»(4)

پی نوشت ها:

1.حجر(15)آیه87.

2.قرائتی،محسن،تفسیر نور، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن،ج6،ص252.

3.علق(97)آیه 1.

4. معرفت،محمد هادی،تاریخ قرآن،انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،ص 43و44.