همه راه های درمان آکنه اینجاست

هفته نامه سلامت - دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده*: جوش یک بیماری چندعاملی است که عوامل متعددی در ایجاد آن نقش دارند. معمولا در شکل‌گیری جوش به 3 عامل اساسی اشاره می‌شود:

 

• اختلالات هورمونی مانند افزایش سطح بعضی هورمون‌ها در بلوغ یا استرس که باعث می‌شود، ترشح چربی از غدد سباسه تحت‌تاثیر قرار گیرد.

• افزایش ترشح سبوم که باعث چرب شدن پوست و افزایش ضخامت لایه شاخی و چربی روی پوست می‌شود.

• رشد و تکثیر باکتریP.Acne: این باکتری با افزایش چربی، می‌تواند بین سلول‌های شاخی و چربی مترشحه اضافی گیر بیفتد و در نتیجه به شرایط مطلوب رشد و تکثیر خودش که باکتری‌ای بی‌هوازی است، برسد و با رشد و فرآیند التهابی که متعاقب آن ایجاد می‌شود، زیبایی و سلامت پوست را تحت‌تاثیر قرار دهد. از دیرباز درمان‌های متعددی برای درمان آکنه انجام گرفته که یا به مهار رشد باکتری با آنتی‌بیوتیک می‌پردازند یا چربی سطح پوست را کنترل می‌کنند. این درمان‌ها به 2 بخش کلی تقسیم می‌شوند؛ موضعی و داخلی.

 

 

درمان‌های موضعی شامل ترکیبات آنتی‌بیوتیک موضعی برای مهار رشد باکتری P . Acne است یا ترکیب‌هایی که چربی سطح پوست را حل می‌کنند و در واقع، لایه‌بردار‌های سطحی پوست هستند. بعد از این قسمت باید پوست را نیز تحریک به ساخت سلول‌های سالم جایگزین پوست بیمار و ملتهب قبلی کرد که ترکیبات لایه‌بردار و ترتینویین‌های موضعی به این قسمت نیز می‌پردازند.

در کنار درمان‌های موضعی، بعضی مواقع، نیازمند کنترل عمومی یا درمان‌های داخلی نیز هستیم، چراکه گاهی به‌دلیل وسعت ناحیه درگیر یا مقاومت به درمان‌های موضعی یا حساسیت پوست و... نمی‌توان به درمان‌های موضعی پرداخت یا درمان‌های موضعی به‌تنهایی پاسخگو نیستند. به‌طور معمول، برای درمان‌های داخلی 3 دستور کلی ارائه می‌شود:

1. درمان‌هایی برای اختلالات هورمونی: که متخصصان غدد انجام دهند.

2. درمان‌های آنتی‌بیوتیک خوراکی: که اگرچه مفید هستند ولی به علت مقاومت آنتی‌بیوتیکی و گاهی عدم پذیرش دستگاه گوارش بیمار یا عود بیماری پس از قطع، درمان را دچار مشکل می‌کند.

3. درمان‌های داخلی نوین: که شامل ترکیبات ایزوترتینویین خوراکی هستند که از درون با کنترل ترشح چربی به درمان ریشه‌ای این معضل می‌پردازند ولی این درمان نیز عاری از اشکال نیست؛ به چند دلیل:

- به علت متابولیسم کبدی این دارو و مشکلات و عوارض آن، باید حتما بیمار از سلامت صددرصدی گوارش و کبد برخوردار باشد و نیاز به کنترل با تست کبدی قبل و طی درمان دارد و گاهی نیز پزشک مجبور به قطع آن به علت عوارض می‌شوید.

- به علت مشکلات تراتوژنی که این درمان در باروری و جنین ایجاد می‌کند، تجویز آن در سنین باروری با علامت سوال مطرح است و در بعضی کشور‌ها حتی تا 1 سال پس از قطع راکوتان، اگر خانمی باردار شود، مجوز سقط صادر می‌شود. از آنجا که در حال حاضر بسیاری از افراد داوطلب درمان جوش در سنین باروری هستند، خطر این روش بالا می‌رود.

- بسیاری از بیماران حین درمان به علت مشکلات ناشی از خشکی مخاط و بقیه عوارض آن مجبور به قطع دارو می‌شوند.

به تازگی برخی محصولات وارد بازار شده که به‌عنوان نگهدارنده، مکمل درمان آکنه هستند و عوارض بسیار کمی دارند و به درمان آکنه کمک می‌کنند. در این محصولات که مکمل ضدآکنه هستند، ترکیباتی از این قبیل وجود دارد:

• ویتامین A: که برای رشد طبیعی، تکثیر و بازسازی سلول‌های پوست لازم است.
• ویتامین C: ‌که برای تولید کلاژن لازم است و بدن نمی‌تواند آن را بسازد.
• ویتامین E: که برای رشد بافت‌های سالم لازم و یک آنتی‌اکسیدان فوق‌العاده پایدار است، پوست را مرطوب و شفاف می‌کند و از مضرات رادیکال‌های آزاد می‌کاهد.
• ویتامین B1: که از خشکی پوست جلوگیری می‌کند.
• ویتامین B2 یا ریبوفلاوین: که به داشتن پوست و ناخن سالم کمک می‌کند و برای تکثیر، رشد و ترمیم پوست، مو، ناخن و مفاصل ضروری است.
• ویتامین B3 یا نیاسین: که نقش ترمیم و نگهداری ژن‌ها و DNA را برعهده دارد. علاوه بر این، از پدید آمدن لک‌های رنگی روی پوست جلوگیری می‌کند و مرطوب‌کننده خوبی است.
• کلسیم: که آسیب و لک‌های پوستی را از بین می‌برد و پوست خسته و مرده را از نو زنده می‌کند.
• منیزیم: که از اختلالات پوستی جلوگیری می‌کند و یکی از عناصر اصلی برای سالم ماندن است و در بیش از 300 واکنش زیست شیمیایی بدن دخالت دارد.
• روی: که در تولید کلاژن نقش دارد، از بروز چین و چروک و خستگی پوست جلوگیری و لک‌های پوستی را درمان می‌کند.
• سلنیوم: که خاصیت کشسانی پوست را حفظ می‌کند.
• کروم: که از پیری زودرس ناشی از افزایش بیش از حد هورمون انسولین در خون که سبب بروز دیابت و تخریب عروق می‌شود، پیشگیری می‌کند.
• لیزین: که سطح پایین آن باعث افت سنتز پروتئین می‌شود و روی تشکیل کلاژن و عضله تاثیر می‌گذارد و پرولین که پوست را نرم و از افتادگی آن جلوگیری می‌کند، دیده می‌شوند. از دیگر ترکیباتی که در این مکمل‌های

 

خوراکی به کار رفته، پودر ریشه گیاه باباآدم، پودر ریشه گیاه بارانداز زرد، عصاره ساقه گیاه دم‌اسب و عصاره دانه انگور است که همگی خواص ویژه‌ای دارند، اما نکته‌ای که نباید از آن غافل شد، اینکه این مکمل‌ها به خودی‌خود و به‌تنهایی درمان‌کننده آکنه نیستند و فقط در افرادی که از راکوتان برای درمان استفاده کرده‌اند می‌توانند درمانی نگهدارنده باشند و مانع عود دوباره آکنه شوند.

 
مواد لازم و طرز تهیه 3 ماسک‌ خانگی ضدآکنه

 

در میان ماسک‌هایی که برای کاهش عوارض و تظاهرات بیرونی آکنه استفاده می‌شوند، 3 ماسک پرطرفدارترند که در ادامه با طرز تهیه آنها آشنا می‌شوید:

مواد لازم: یک قاشق چای‌خوری سرکه سیب، 2 قاشق چای‌خوری چای سبز سرد، 1 قاشق چای‌خوری عسل، 5 قاشق چای‌خوری شکر قهوه‌ای

این ماسک 1تا2 بار در هفته می‌تواند تکرار شود.

مواد لازم: یک قاشق چای‌خوری دارچین، 2قاشق چای‌خوری عسل

مواد لازم: یک قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه، یک قاشق چای‌خوری عسل، 2 قاشق چای‌خوری شیر خام یا شیر بادام