ایلان ماسک؛ از پسربچه‌ای مظلوم تا جالب‌ترین مردِ دنیای تکنولوژی

فرادید؛ آیا کاری هست که "ایلان ماسک" نتواند انجام دهد؟ به‌عنوان مدیرعامل شرکت‌های SpaceX و Tesla، بنیان‌گذار شرکت The Boring Company و یکی از بنیان‌گذاران OpenAl، به نظر می‌رسد همزمان در همه‌جا حضور و در ظهور هر نوع تکنولوژی جدیدی دست دارد. او گفته تا از زمین نرویم و مریخ را فتح نکنیم، بیکار نمی‌نشیند.

به گزارش فرادید؛ فعالیتش در زمینهٔ موشک‌های فضایی، ماشین‌های الکتریکی، باتری‌های خورشیدی و تحقیق درباره روبات‌های قاتل که میلیاردها دلار سرمایه برایش به ارمغان آورد، او را به "تونی استارکِ" دنیای واقعی تبدیل کرده است. به همین دلیل او الهام‌بخش شخصیت تخیلی و ابر قهرمانانه "مرد آهنی" بود.

اما زندگی ماسک همیشه این‌گونه نبود. ببینیم که چگونه از پسربچه‌ای مظلوم در مدرسه به کارآفرین کسب‌وکاری کوچک و سپس مدیر اجرایی دو شرکت بزرگ تبدیل شد.

ایلان ماسک در 28 ژوئن 1971 در پرتوریا، آفریقای جنوبی متولد شد. پدرش می‌گوید او همیشه یک "متفکر درون‌گرا" بود: "وقتی همه به مهمانی می‌رفتیم و دور هم جمع می‌شدیم و درباره راگبی ورزش صحبت می‌کردیم، می‌دیدیم ایلان کتابخانه شخص میزبان را پیدا کرده و دارد کتاب‌هایش را زیرو رو می‌کند."

مادرش مدل و متخصص رژیم غذایی است.

پس از جدایی والدین، ایلانِ 9 ساله و برادر کوچکش "کیمبل" تصمیم گرفتند با پدرشان زندگی کنند.

در سال 1983 و در سن 12 سالگی، بازی ساده‌ای به نام "Blastar” را به قیمت پانصد دلار به یک مجله کامپیوتر فروخت.

اما ایلان در مدرسه روزهای آسانی نداشت. یک‌بار آن‌قدر مورد ضرب و شتم قلدرهای مدرسه قرار گرفت که در بیمارستان بستری شد. آن‌ها او را از پله‌ها پایین پرتاب کردند و آن‌قدر کتکش زدند که بی‌هوش شد.

پس از اتمام دبیرستان، به کانادا رفت و دو سال در دانشگاه "کویینز" در کینگستون، آنتاریو تحصیل کرد. او در آنجا با مادر و خواهرش "توسکا" زندگی می‌کرد. اما تحصیلاتش را در دانشگاه پنسیلوانیا در رشته‌های فیزیک و اقتصاد به پایان رساند.

سخنرانی ماسک در سال 2012 در موسسه فناوری کالیفرنیا

در حین تحصیل در دانشگاه پنسیلوانیا، به همراه یکی از همکلاسی‌هایش خانه‌ای 10 خوابه را اجاره و آن را به کلوپ شبانه تبدیل کردند. این اولین تجربه ماسک در کارآفرینی بود.

پس از فارغ‌التحصیلی، برای تحصیل در مقطع دکترا به دانشگاه استنفورد رفت. اما خیلی زود دانشگاه را ترک کرد. پس از گذشت تنها دو روز در کالیفرنیا، پذیرش دانشگاه را به تعویق انداخت و تصمیم گرفت شانس خود را در "حباب دات کام" که به‌تازگی رونق گرفته بود، امتحان کند. او هرگز برای اتمام تحصیلاتش به استنفورد بازنگشت.

با برادرش کیمبل شرکت "Zip2” را تأسیس کرد. برای راه‌اندازی وب‌سایت مبلغ 28 هزار دلار از پدرشان گرفتند. در اوایل راه‌اندازی وب‌سایت ماسک تقریباً در دفتر کارش زندگی می‌کرد و برای حمام به یک موسسه خیریه در زندگی محل کارش می‌رفت. تلاش و سخت‌کوشی ایلان جواب داد: شرکت Compaq وب‌سایتشان را در قراردادی به ارزش 341 میلیون دلار در پول و سهام خریداری کرد و ماسک مبلغ 22 میلیون دلار به دست آورد.

"کیمبل ماسک"

سپس X.com را راه‌اندازی کرد که یک شرکت بانکی آنلاین بود. او در سال 1999 با ده میلیون دلار از پولی که از وب‌سایت Zip2 به دست آورده بود، X.com را تأسیس کرد. حدود یک سال بعد، با شرکت مالی "Confinity” با مدیریت "پیتر تیل" ادغام شد و شرکت "PayPal” را ایجاد کردند.

ماسک مدیرعامل PayPal شد. اما دوام زیادی نداشت. در اکتبر سال 2000، دعوای بزرگی میان بنیان‌گذاران درگرفت. ماسک آن‌ها را تحت فشار قرار داد تا سرورهای خود را از یونیکس به ماکروسافت تغییر دهند. زمانی که ماسک برای تعطیلات به استرالیا رفته بود، هیئت‌مدیره او را اخراج کردند و تیل را به‌عنوان مدیرعامل جدید برگزیدند.

اما شرکت ebay در اواخر سال 2002 PayPal را خرید و ثروت بادآورده دیگری نصیب ماسک شد. از 1.5 بیلیون دلار پرداخت‌شده توسط ebay، مبلغ 165 میلیون دلار به ماسک رسید.

حتی قبل از فروش Paypal، ماسک در فکر عملی کردن رویای بعدی خود بود: طرحی عجیب برای ارسال موش یا گیاه به مریخ. به‌عنوان طرفدار مادام‌العمر داستان‌های علمی- تخیلی، سعی کرد موشک‌های قدیمی شوروی را برای این هدف خریداری کند. اما روسها در ازای هر موشک 8 میلیون دلار می‌خواستند. ماسک فکر کرد خودش می‌تواند با هزینه‌ای کمتر موشک بسازد.

در اوایل سال 2002، ماسک شرکتی درزمینهٔ فناوری و اکتشافات فضایی تأسیس کرد: SpaceX. هدف این شرکت کاهش هزینه پرواز بود. اولین فضاپیماهای ساخته‌شده در این شرکت نام خود را از سفینه فضایی "فالکون" در فیلم جنگ ستارگان وام گرفتند. هدف بلندمدت SpaceX اشغال مریخ با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه است.

ماسک در زمین هم حسابی سرش حسابی شلوغ بود. مخصوصاً با تسلا موتورز. در سال 2004، ماسک هفتاد میلیون دلار در شرکت "تسلا" (شرکت خودروهای الکتریکی) سرمایه‌گذاری کرد. ماسک نقش مهمی در تولید اولین خودروی این شرکت "roadster” داشت. از این ماشین در سال 2006 رونمایی شد که در آن زمان ماسک یکی از روسای تسلا بود. اما اکنون مدیرعامل تسلا موتورز است.

این دستاوردها برای ماسک کافی نبود. او ایده شرکت "SolarCity” را مطرح کرد؛ یک شرکت برای بهره‌برداری از انرژی خورشیدی. در سال 2006، ماسک سرمایه احداث و توسعه Solarcity را به دو نفر از اعضای خانواده‌اش (پیتر و لیندن ریو) داد.

ماسک به همراه "لیندن ریو"

اما اوضاع در تسلا طبق انتظار او پیش نمی‌رفت. "ابرهارد" مدیرعامل تسلا بود و هزینه‌های شرکت از درآمدش بیشتر بود. در سال 2007، ماسک در هیئت‌مدیره تسلا یک کودتا به راه انداخت و ابرهارد را ابتدا از صندلی مدیرعاملی و سپس از هیئت‌مدیره بیرون راند. در سال 2008، بحران مالی گزینه‌های پیش روی ماسک را محدود کرد و او مجبور شد شخصاً شرکت را از ورشکستگی نجات دهد. چهل میلیون دلار در تسلا سرمایه‌گذاری کرد و چهل میلیون دلار دیگر نیز به آن قرض داد. در همان سال به‌عنوان مدیرعامل تسلا انتخاب شد.

در بحبوحه مدیریت همزمانِ Tesla، SpaceX و SolarCity خیلی به ورشکستگی نزدیک شد. او سال 2008 را "بدترین سال زندگی‌اش" توصیف می‌کند. تسلا پول زیادی ازدست‌داده بود و SpaceX نیز در راه‌اندازی موشک "فالکون 1" به مشکل برخورده بود. در سال 2009، ماسک برای گذران زندگی از وام و قرض‌های شخصی استفاده می‌کرد.

تقریباً در همین دوران بود که از همسر اولش جدا شد. ماسک با یک نویسنده کانادایی به نام "جاستین ماسک" ازدواج کرده بود و شش فرزند پسر داشت.

نزدیک به کریسمس سال 2008 اوضاع بهتر شد. ماسک دو خبر خوب دریافت کرد: SpaceX قراردادی 1.5 میلیارد دلاری با ناسا امضا کرد و تسلا سرمایه‌گذاران خارجی بیشتری جذب کرد. تا سال 2010، شرایط به‌کلی تغییر کرد و تسلا ارائه عمومی موفقی داشت.

در طی این سال‌ها ماسک فراز و نشیب‌های زیادی را در زندگی شخصی‌اش تجربه کرد. در سال 2008، با بازیگری به نام "تلولاه ریلی" آشنا شد. آن‌ها در سال 2010 ازدواج کردند و در سال 2012 طلاق گرفتند. در ژوئیه 2013 دوباره ازدواج کردند. در ماه دسامبر 2014، ماسک درخواست طلاق داد اما خودش پرونده را لغو کرد. در ماه مارس 2016، رایلی درخواست طلاق داد و در ماه اکتبر نهایی شد.

ایده‌های جدید در ذهن ماسک تمامی ندارند. "Hyperloop” یکی از جدیدترین ایده‌های اوست: قطاری فوق‌العاده سریع که در یک لوله خلأ حرکت می‌کند. گفته می‌شود این قطار می‌تواند در عرض 30 دقیقه از لس آنجس به سان‌فرانسیسکو برسد.

سال گذشته نیز شرکت "بورینگ" را تأسیس کرد. شرکتی درزمینهٔ حفر تونل در اطراف و زیر شهرها با هدف کاهش ترافیک و رفت‌وآمد پرسرعت. ماسک اعلام کرد ایده ساخت تونل میان نیویورک واشنگتن را با کاخ سفید مطرح کرده که بتوان از آن برای راه‌اندازی Hyperloop استفاده کرد.

در اواخر سال 2015، ماسک شرکت OpenAl را برای تحقیق درزمینهٔ هوش مصنوعی تأسیس کرد. یکی از اهداف این شرکت جلوگیری از نابودی بشر به دست هوش مصنوعی است. ماسک ابراز نگرانی کرده که رقابت برای Al بهتر منجر به آغاز جنگ جهانی سوم می‌شود.

سال 2017 سالِ پر چالشی برای ماسک بود، حداقل از لحاظ سیاسی. ماسک به شورای مشاوره تجاری ترامپ پیوست و با موج عظیمی از انتقادها روبرو شد. او در ابتدا از تصمیم خود دفاع کرد و گفت می‌تواند از نزدیکی خود به کاخ سفید برای ایجاد تغییر استفاده کند. اما زمانی که آمریکا از توافق آب و هوایی خارج شد، از حمایتِ ترامپ دست کشید.

منبع: Business Insider

ترجمه: گلناز یغمایی