طی سال های گذشته نقش شبکه ریلی در توسعه اقتصادی کشور ها به شدت افزایش یافته و عملاً سه برابر شده است و این در حالی است که این روند در ایران تا حدودی کُند پیش می رود.
در حالی که سرعت قطار ها در برخی کشور های جهان از 300 کیلومتر در ساعت فراتر رفته و حتی شاهد رسیدن سرعت آنها به حدود 500 کیلومتر در ساعت هستیم.
سرعت قطار ها در ایران تنها در چند نمونه به حدود 160 کیلومتر در ساعت رسیده است. به طور کلی سرعت سیر خطوط ریلی در ایران کمتر از 100 کیلومتر در ساعت است.
زیر ساخت فعلی راه آهن امکان حرکت قطار ها با سرعت هایی تا 160 کیلومتر بر ساعت را فراهم می‌کند. این درحالی است که میانگین سرعت حرکت قطار ها فاصله ی زیادی با این حد نصاب دارد و حدود 70 کیلومتر بر ساعت است.
وجود فاصله ی قابل توجه بین عملکرد راه آهن و دیگر شیوه های حمل و نقل ریلی نشان می دهد برای تحقق چنین هدفی باید گلوگاه ها و موانع اصلی افزایش سرعت قطار ها و بهبود ارائه خدمات شناسایی شود در غیر این صورت اهداف مد نظر مسئولین برآورده نخواهد شد.
شکی نیست که افزایش سرعت قطار ها به میزان قابل توجهی ظرفیت ترانزیت ایران را افزایش می دهد.
بنا به آمارهای جهانی ارزش مالی حمل و نقل ریلی در جهان از 6 هزار میلیارد دلار در سال 1990 به 19 هزار میلیارد دلار در سال 2016 افزایش یافته و بیش از 3 برابر شده است.
بر اساس چشم انداز اقتصادی ایران بخش ریلی باید 30 درصد از حمل و نقل بار و 20 درصد از حمل و نقل مسافر را بر عهده داشته باشد.
بر اساس برنامه توسعه 5 ساله ایران که به دنبال رساندن رشد اقتصادی کشور به 8 درصد است، 25.3 درصد از سرمایه مورد نیاز برای توسعه کشور باید از منابع خارجی تامین شود. 
در حال حاضر حجم پروژه های در دست اجرای وزارت راه ایران به سختی به 12 میلیارد دلار می رسد.
از سال 2016 و پس از امضای توافق هسته ای شرکت سینوسور چین 1.9 میلیارد یورو برای ساخت خط راه آهن تهران قم اصفهان سرمایه گذاری کردند.
اگزین بانک چین نیز 1.7 میلیارد دلار برای برقی کردن خط ریلی تهران- مشهد سرمایه گذاری کردند.
روسیه نیز طرح سرمایه گذاری 1.2 میلیارد یورویی برای برقی کردن خط ریلی گرمسار- اینچه برون را نهایی کرده است.
مقامات ایرانی همچنین اعلام کردند در آینده ای نزدیک قرارداد سرمایه گذاری 1.7 میلیارد یورویی آلمانی ها به پروژه های حمل و نقل در ایران اختصاص می یابد، نهایی خواهد شد.
با این حال پر واضح است که اگر قصد تغییر شرایط حمل و نقل ایرانیان با توجه به وضعیت آلودگی های زیست محیطی، مصرف سوخت و ترافیک وجود دارد، سرمایه گذاری و توجه به نسل تازه قطار های سریع بسیار ضروری به نظر می رسد.
در واقع در بسیاری از کشورهای جهان، سرعت بالا و قیمت مناسب قطار، مهمترین عامل برای ترغیب مشتریان به سمت حمل و نقل ریلی در عوض حمل و نقل جاده ایست اما این مهم در کشورمان به دست فراموشی سپرده شده است.
