دکتر حسین علی مددی فوق تخصص گوارش و کبد کودکان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
خروسک یا کروپ به بیماری گفته میشود که عامل آن ویروسها هستند و به دلیل التهاب حنجره، نای و برونش ایجاد میشود. سن شایع خروسک سه ماهگی تا 5 سالگی است و اغلب در سن حدود دو سالگی اتفاق میافتد. پسرها بیشتر دچار این بیماری میشوند و شیوع آن در فصل پاییز و زمستان بیشتر است. علایم بالینی: اغلب بیماران ابتدا به مدت 3-1 روز دچار علایم سرماخوردگی یعنی تب خفیف، آبریزش بینی، سرفه خفیف و گلو درد میشوند. سپس کودک دچار گرفتگی صدا، خشونت صدا، سرفههای شبیه پارس سگ و خرخر (صدای غیر طبیعی) حین دم میشود. شروع و شدت علایم، شبها بیشتر است و پس از یک هفته کاملاً بهبود مییابد.
نشانههای خروسک شدید
کبودی لب و دهان کودک
خواب آلودگی و افت سطح هوشیاری کودک
خرخر (صدای غیر طبیعی حین مرحله دم تنفس) در حالت استراحت و بدون گریه کودک
تنفس سخت کودک
درمانهای خروسک
بخور
از گذشتههای دور، بخور سرد به عنوان یکی از درمانهای خروسک مطرح بود اما امروزه ارزش خود بخور سرد در درمان آن زیر سوال رفته است. نکته مهم اینکه اگر کودک سابقه بیماری آسم را دارد و اکنون به خروسک مبتلا شده است، بخور سرد برای وی مضر بوده و میتواند باعث ایجاد یا تشدید حمله آسم شود. آنچه به والدین کودکانی که دچار خروسک میشوند توصیه میکنیم این است که به محض بروز اولین نشانههای بیماری (گرفتگی و خشونت صدا و سرفه پارس مانند) در منزل، دوش آب حمام را در حالی که درب حمام بسته است باز کنند و کودک در محیط حمام به مدت 10-5 دقیقه همراه با یکی از والدین بماند بخار آب باعث بهبودی وضعیت کودک میشود.
کورتونها
ممکن است پزشک برای درمان خروسک از دارویی از دسته کورتونها به نام دگزامتازون استفاده کند. این دارو را میتوان با تجویز پزشک به صورت خوراکی یا عضلانی مصرف کرد. نکته مهم اینکه تجویز بهجا و منطقی این دارو، در اغلب موارد به بهبودی واضح کودک منجر میشود.
داروهایی که از طریق بخور تجویز میشوند
در صورت بستری، با نظر پزشک برخی داروها با استفاده از دستگاه نبولایزر (که دارو را به صورت ذرات ریز درآورده و تحویل بیمار میدهد) برای درمان خروسک در کودکان تجویز میشوند.
مایعات گرم
مصرف زیاد مایعات گرم علاوه بر تقویت ایمنی بدن کودک، بر روی بهبود حال عمومی کودک نیز تاثیر واضحی دارد.
چند نکته مهم
آنتی بیوتیکها در درمان خروسک (که یک بیماری ویروسی است) جایگاهی ندارند و نباید خودسرانه مصرف شوند. کنترل تب و درد بدن کودک با مصرف استامینوفن میتواند باعث بهبودی حال عمومی کودک و کاهش احتمال عوارض تب شود. به هیچ عنوان به کودک خود آسپرین ندهید. تشخیص بیماری خروسک، بالینی است و گرفتن عکس و آزمایش تنها برای کمک به تشخیص به کار میروند. پس برای انجام این اقدامات غیر ضروری، پزشک را مجبور نکنید!