نخستین نشست خبری «دیجیکالا» امروز در حالی برگزار شد که سن این شرکت به 11 سال می‌رسد و یکی از بزرگترین و ارزشمند‌ترین کسب‌وکارهای اینترنتی کشورمان به حساب می‌آید. برادران محمدی به عنوان مدیران و موسسین دیجیکالا امروز پس از سال‌ها سکوت در برابر انتقاد‌ها برای اولین بار درهای شرکت خود را بر روی چند رسانه منتخب گشودند تا از وضعیت امروز شرکتی بگویند که در سال 1385، با سرمایه صفر و 7 نفر نیرو کار خود را آغاز کرد اما حالا 2500 نفر در آن به شکل تمام وقت مشغول به کار هستند.
دیروز
دیجیکالا در سال 1385 با سرمایه صفر توسط برادران محمدی تاسیس شد. «حمید محمدی»، مدیرعامل دیجیکالا عنوان کرد که به جز خودش و برادرش، با چند نیروی دیگر کار را آغاز کردند که تعداد همه آنها به 7 نفر می‌رسید: «با افرادی شروع کردیم که تخصص آنچنانی نداشتند. سراغ بهترین‌های هر حوزه نرفتیم، هر کسی که در اطراف خود می‌شناختیم را دعوت کردیم تا در کنار هم یاد بگیریم.»
وب سایت دیجیکالا در سال 1385.
در سال 85، دیجیکالا با تمرکز بر محصولات حوزه دیجیتال مانند موبایل، لپ‌تاپ و دوربین به حرکت خود سرعت داد و این در حالیست که در سال 86، فرآیند ارسال رایگان کالا در تهران را کلید زد.
نگاه دیجیکالا به محتوا در سال 90 تغییر کرد و این شرکت تصمیم به ارائه ویدیوهای مختلف مربوط به آموزش و همچنین بررسی محصولات دیجیتال گرفت. به همین شکل «دیجیکالا تی‌وی» متولد شد که امروز زیرمجموعه «دیجیکالا مگ» به حساب می‌آید.
در سال 91، از دیجی‌بن و نسخه جدید وب‌سایت رونمایی شد. برای اولین بار، در همین سال فروش محصولات با تخفیفات شگفت‌انگیز نیز در دیجیکالا آغاز شد. اما اتفاق مهم‌تر و متحول‌کننده‌تری که برای این شرکت افتاد، سرمایه‌گذاری بزرگ «سراوا پارس» در این شرکت و در نتیجه سرعت گرفتن آن شد.
در سال 92 دیجیکالا سرویس‌های مختلفی را به پلتفرم خود افزود که یکی از مهم‌ترین آنها، 7 روز تضمین برای بازگشت کالا از سوی خریدار بود.
سعید و حمید محمدی، مدیران و موسسین دیجیکالا.
اما یکی از تحولات اصلی دیجیکالا، در سال 93 و زمانی رقم خورد که این شرکت تصمیم گرفت از ماموریت اصلی خود یعنی فروش محصولات دیجیتالی فاصله گرفته و محصولات غیر دیجیتال را نیز در وب‌سایت خود ارائه دهد. محمدی در این باره می‌گوید:
«تصمیم راحتی نبود. بعد از 7 سال فعالیت در حوزه دیجیتال، به عنوان یک فروشگاه دیجیتالی جا افتاده بودیم و مورد انتقادهای بسیار سختی قرار گرفتیم. یادم می آید که چند شب خوابمان نمی برد. در شبکه‌های اجتماعی و ایمیل هایی که دریافت می‌کردیم عمده مشتری‌ها عصبانی بودند. مدت زیادی را به تعیین استراتژی پرداختیم تا مطمئن شویم که این تصمیم یک تصمیم احساسی نبوده است. ما در نهایت به تصمیم خود ایمان پیدا کردیم اما بازخورد جامعه برایمان بسیار عجیب بود. نگران بودیم و فکر می کردیم که ممکن است بخش بزرگی از مخاطبان خود را از دست بدهیم.»
دیجیکالا همزمان با آغاز فروش محصولات غیر دیجیتال در سال 93، مراکز توزیع خود در شهرستان ها را نیز تاسیس یا تقویت کرد تا با سرعت، دقت و کنترل بیشتری سفارشات را انجام دهد. تصمیم مبنی بر ارائه محصولات غیر دیجیتال، سبب شد تا دیجیکالا ساختاری بزرگ‌تر پیدا کند؛ هم از نظر نوع فعالیت هم از نظر افزایش تعداد نیروی انسانی. محمدی می‌گوید که این بزرگ شدن، یکی از چالش‌های اصلی دیجیکالا تا به امروز بوده است.
در سال 94 دیجیکالا با ارائه اپلیکیشن موبایل تلاش کرد تا جمعیت مخاطبین خود را افزایش دهد. از سوی دیگر در همین سال کمپین «ساخت ایران» نیز کار خود را آغاز کرد که در آن دیجیکالا به ارائه محصولات ایرانی پرداخت. محمدی در این باره می‌گوید: «جامعه مخاطبین بزرگی داشتیم و فکر کردیم که باید به این مخاطبان کالای ایرانی را هم بیشتر معرفی کنیم.»
تصویربرداری از کالاهایی که دیجیکالا آنها را در وب‌سایت خود قرار می‌دهد.
تعداد کارکنان دیجیکالا در سال 95 به 2000 نفر رسید اما یکی از اتفاقات اصلی در این سال، تاسیس بخش جدیدی به نام «اوپن باکس» بود. محمدی در این نشست گفت که دیجیکالا سال‌های سال در خصوص کالاهای مرجوعی زیر بار انتقاد‌ها بوده است:
«ما هرگز کالای برگشتی را دوباره وارد چرخه فروش نمی کردیم. کالاهایی که قابل استفاده بود، در خود دیجیکالا، برای کارمندان و خانواده کارمندان ارائه می شد. بخشی را داشتیم که پرسنل می توانستند کالاهای مرجوعی را ببینند و در صورت تمایل انتخاب کنند. حرف و حدیث های بسیاری در مورد کالاهای مرجوعی دیجی کالا وجود داشت و همین موضوع سبب شد تا اوپن باکس را تاسیس کنیم. در هر ماه، دو روز کاربران دیجی کالا می توانند محصولاتی که به دلیلی مرجوع شده اند را با قیمتی پایین تر خریداری کنند.»
دیجیکالا در سال 95 در سرویس «فیدیبو» سرمایه‌گذاری می‌کند. فیدیبو اپلیکیشن تولید و فروش کتاب‌های الکترونیکی است که در سال اخیر توسط همکاری با دیجیکالا، موفق شده تا مخاطبین بیشتری را به دست آورد.
دیجیکالا در سال 95 فروشگاه دیجی‌استایل رو تاسیس کرد. استودیو مدلینگ دیجی‌استایل در دیجیکالا. در این استودیو از لباس‌هایی که در فروشگاه دیجی‌استایل عرضه می‌شود تصویر برداری به عمل می‌آید.
امروز
محمدی‌ها در نشست خبری امروز از وضعیت کنونی دیجیکالا گفتند. این شرکت اکنون سومین سایت پربازدید ایرانی است و عنوان پربازدیدترین فروشگاه اینترنتی خاورمیانه را نیز به خود اختصاص داده، هرچند که دیجیکالا، از نظر تعداد فروش کالا هنوز نتوانسته به رکورد فروشگاه اینترنتی «سوق» دست پیدا کند؛ فروشگاهی که چند ماه پیش توسط «آمازون» خریداری شد.
به گفته مدیرعامل دیجیکالا، این شرکت در سال‌های اخیر متوسط رشد سالیانه کسب‌وکار 200 الی 100 درصدی را تجربه کرده است و این در حالیست که 90 درصد از بازار خرده فروشی کشور را به خود اختصاص داده و به شکل روزانه 1.7 میلیون بازدید دارد.
خدمات این شرکت در سال 95 منجر به صرفه‌جویی در حدود 600 میلیون دقیقه وقت (بیش از 1100 سال) شده است. همچنین این خدمات، کاربران را از انجام حدود 42 میلیون کیلومتر سفر درون شهری، بی‌نیاز کرده است.
تاکنون بالغ بر 300 هزار نوع کالا در سایت دیجیکالا ثبت شده که از این میان بیش از 150 هزار نوع کالا در حال حاضر در سایت موجود است و بیش از 50 هزار نوع از آن، مربوط به برندهای تولید داخل است.
بزرگترین فروشگاه اینترنتی ایران، اکنون با 100 هزار فروشنده همکاری می‌کند و این فروشندگان به جامعه گسترده‌ای از مشتریان دیجیکالا دسترسی دارند. با این حال، برنامه اصلی دیجیکالا، توانمند سازی همین فروشندگان با زیرساخت جدیدی است که امروز از آن رونمایی به عمل آمد.
این زیرساخت کلیدی، «پلتفرم مرکز فروشندگان» یا Marketplace نام دارد که فرصت عرضه‌ی مستقیم کالا را برای تولیدکنندگان و فروشندگان فراهم می‌کند. در پلتفرم Marketplace، تولیدکنندگان و فروشندگان قادر خواهند بود تا با قرار دادن کالاهای خود در سایت دیجیکالا و با استفاده از امکانات این شرکت، کالای خود را بدون واسطه به دست مصرف‌کنندگان برسانند.
فردا
دیجیکالا در نظر دارد تا چند ماه آینده، سرویس ارسال فوق سریع خود که از زمان سفارش تا زمان تحویل کالا بین 2 الی 3 ساعت خواهد بود را در اختیار کاربران قرار دهد. سرویس «پرایم» هم یکی دیگر از نوآوری های دیجی‌کالاست که مدیران این شرکت در مورد آن توضیح خاصی ارائه ندادند.
اما دیجیکالا جدا از ارائه خدمات به کاربران ایرانی، به بین‌المللی شدن هم فکر می‌کند. به گفته محمدی، ایران 55 درصد کل کاربران اینترنت منطقه خاورمیانه را در اختیار دارد اما دیجیکالا می‌تواند در آینده‌ای نزدیک، تعداد مشتریان خود را در منطقه خاورمیانه به 200 میلیون کاربر برساند.
دیجیکالا زیرساخت اصلی خود یعنی مرکز پردازش سفارشات (Fulfillment Center) را 5 برابر گسترش داده و اکنون این مرکز امکان پردازش 300 هزار کالا در روز را پیدا کرده است. مرکز پردازش یاد شده با ابعاد 50 هزار متر، بزرگترین مرکز پردازش کالا در خاورمیانه به حساب می‌آید و خبر از ایده‌های بلند‌پروازانه مدیران این شرکت می‌دهد.
***
برادران محمدی همچنین از تلاش دیجیکالا برای جلب رضایت مشتری گفتند و خبر دادند که هم‌اکنون 80 درصد از سفارشات این فروشگاه اینترنتی در زمان‌های مشخص شده به دست کاربران می‌رسد. این در حالیست که رضایت‌مندی مشتریان از خدمات دیجیکالا نیز 96 درصد اعلام شد.
با این حال، 4 درصدی که از خدمات دیجیکالا رضایت ندارند نیز جمعیت کوچکی نیستند و با نگاهی به شبکه‌های اجتماعی، به راحتی می‌توان رد پای نارضایتی برخی از همین کاربران را مشاهده کرد. محمدی درباره تاخیر در ارسال سفارشات می‌گوید:
«کافیست در یکی از اتوبان‌ها تصادفی رخ دهد تا بیش از 1000 مرسوله ما با تاخیر به دست مشتریان برسد. شرکت‌های بزرگ از آمازون گرفته تا DHL، با درصد کوچکی از تاخیر مواجه می‌شوند و این امر در دنیا غیرقابل پیشگیری است.»
محمدی همچنین می‌گوید که در هیچ‌کجای دنیا، حتی در آمازون، فروشگاه‌های اینترنتی زمان دقیقی مانند ساعت مشخص برای ارائه کالا به کاربر ارائه نمی‌دهند. به گفته او، کاربران ویژه مانند کاربران سرویس پرایم آمازون می‌توانند در یک روز خاص منتظر بسته خود باشند در حالی که کاربران عادی بزرگترین فروشگاه اینترنتی جهان، گاهی تا یک یا دو هفته در انتظار سفارش خود هستند: «با این حال ما به دنبال ارائه تجربه‌ای هستیم که مشتری‌هایمان از آن لذت ببرند.»
دیجیکالا، یکی از چالش‌های اصلی خود در بازار ایران را وجود کالای قاچاق می‌داند. محمدی‌ها در این باره موبایل‌ها را مثال می‌زنند و می‌گویند که دیجیکالا، محصولاتی را ارائه می‌دهد که به شکل رسمی وارد کشور شده‌اند و به همین دلیل، آن را با قیمتی بالاتر ارائه می‌دهد:
«ما برای یک آیفون 4 میلیون‌تومانی 15 درصد بیشتر پرداخت می‌کنیم و موبایلی که رسمی وارد کشور شده را به فروش می‌رسانیم. این رقم حدود 500 هزار تومان اختلاف قیمت را به وجود می‌آورد و باعث می‌شود که برای رقابت با بازار، حاشیه سود خود را روی چنین کالاهایی به صفر برسانیم. این موضوع البته باعث شکایت تامین‌کنندگان و فروشندگان ما شده است. امیدواریم طرح رجیستری، باعث شود تا بتوانیم بازی را به شکل منصفانه‌تری ادامه دهیم.»
