تحریریه ماهنامه کودک سالم
چرا کودکتان وسایل مختلف را پرتاب میکند؟
ممکن است که او:
میخواهد توجه شما را جلب کند. درست است که او میداند رفتارش توبیخ شما را در پی دارد، اما با وجود این ترجیح میدهد زمانی را فقط به او اختصاص دهید. با رفتارتان به او نشان دهید با این کار توجه محبت آمیز از شما دریافت نخواهد کرد؛ در عوض در مقابل کارهای مثبتش، او را تشویق کنید؛ مطمئن باشید کودکتان در خواهد یافت که بهتر است رفتار گرم و پر محبتتان را ببیند تا این که یک خطابه بشنود. دنبال فرصتی است که مهارت جدیدی که یاد گرفته (پرتاب وسایل) را تجربه کند.
بازی او را تغییر جهت بدهید و از کودکتان بخواهید به عنوان مثال توپ پارچهایاش را پرتاب کند و یا او را برای توپ بازی به پارک ببرید. بسیار هیجان زده یا خوشحال است. به او کمک کنید که احساسش را بشناسد و اگر میتواند آن را به زبان بیاورد مثلا بگوید : «خیلی خوشحالم!» یا اگر خیلی کوچک است احساسش را با دست زدن بیان کند. خشمگین و ناراضی است. از آنجا که امکان دارد اقدامات او برای دیگران خطرناک باشد، بهتر است کودکتان را آرام کنید یا او را به مکانی دیگر ببرید تا مبادا به کسی آسیب بزند. بعد از اینکه عصبانیتش فروکش کرد، از او بخواهید وسایلی را که پرتاب کرده، جمع کند.
هر چند که کودک باید به دلیل رفتار نادرستش کمی تنبیه شود، اما در عین حال باید عصبانیت خود را نیز بشناسد: «تو عصبانی هستی به دلیل اینکه باید بخوابی و دیگر بازی نکنی، اما باید بدانی که نباید وسیلهای را پرتاب کنی، چون خیلی خطرناک است».
اگر بیشتر برای او توضیح دهید کودک سخنانتان را بهتر میفهمد: «به جای پرتاب کردن وسایل، میتوانی به من بگویی: «من هنوز دوست دارم بازی کنم»، «من هنوز خوابم نمیآید» یا «این کار من را عصبانی میکند». با این کار به کودک میآموزید چگونه احساساتش را به زبان بیاورد.همچنین میتوانید برای کودک داستانهایی را تعریف کنید که قهرمان آنها احساساتشان را به راحتی بیان میکنند، با این کار به او کمک میکنید بفهمد بهتر است احساسات خود را توصیف کند.
احترام به قوانین
2 تا 3 سال
کودکتان برای برطرف کردن برخی از احتیاجاتش، همچنان به شما نیاز دارد. در این سن، بعضی اوقات یک نگاه شما برای باز داشتن او از انجام کاری کافی است. به عنوان مثال کودک میفهمد اگر از او میخواهید به کنترل تلویزیون دست نزند، نباید به کنترل دستگاه پخش دی وی دی نیز دست بزند.
3 تا 4 سال
در این سن، راحتتر میتوان کودک را کنترل کرد و قوانین را به او آموخت. بعضی از بچهها بدون استراحت، دائما در حال جنب و جوش هستند و به هر وسیلهای دست میزنند. اگر کودک شما نیز چنین رفتاری دارد ورزش و بازیهای حسی (از جمله بازی ماسه و گل خاک رس) به او کمک میکنند که انرژی اضافی خود را آزاد کند.
نیاز به توجه و محدودیت
حتی بعد از سپری شدن دوره کنجکاوی کودکان، برخی از آنها عمدا کارهای اشتباهی را انجام میدهند تا محدودیتهایی را که شما برایشان قائل هستید بشناسند. به عنوان مثال جلوی چشم شما، به وسیلهای که او به خوبی میداند حق دست زدن به آن را ندارد، دست میزند. در این موارد به کودک هشدار بدهید که کارش درست نیست، اما به او یک فرصت جبران نیز بدهید و با جدیت برایش توضیح دهید که این کار ممنوع است.
گاه کودکان این قبیل کارها را برای جلب توجه شما انجام میدهند (به عنوان مثال هنگامی که مشغول انجام کارهای نوزاد تازه به دنیا آمده خود هستید). در حقیقت او به توجه مستقیم شما نیاز دارد. برای پاسخ به این نیازش، زمانی را که میتوانید برای انجام فعالیتی مشترک با او اختصاص دهید، به طور دقیق مشخص نمایید؛ به عنوان مثال به او بگویید: «بعد از ناهار، من و تو پازل درست کنیم؟» و همچنین به او خاطر نشان کنید که خیلی مشتاقید که زمانی را با او سپری کنید.
همراهی با کودکان
کارشناسان توصیه میکنند که کودکان را در کشف دنیای پیرامونشان همراهی کنیم. به عنوان مثال در دنیای بازی آنها وارد شویم: 2 لیوان پلاستیکی را انتخاب کنید و در هنگام بازی از کودکتان بخواهید مایعی همچون آب را درون لیوانها بریزد و سپس با دقت این مایع را دوباره خالی کند. او یاد میگیرد که با دقت با دنیای پیرامونش برخورد کند و اعتماد به نفس پیدا کند. دقت کنید که در این بین، کودک را دلسرد نکنید و اعتمادش را به خودش از بین نبرید.