این سازه توسط اسماعیل خان میر پنج، از نظامیان دوران رضاخان به یادگار باقی مانده است. بر اساس روایت های بیان شده در تاسیس این باغ، در زمان رضاخان سیلی عظیم در روستای قلعه بالا موجب آبکافت زمین های منطقه و هویدا شدن گنجی در دل خاک گشته است. از این رو افرادی از سوی دولت به این روستا گسیل شدند و در این میان یکی از امرای ارتش با یکی از دختران روستا ازدواج کرده و حاصل این ازدواج کودکی میشود به نام اسماعیل. پس از تکمیل مراحل جستجوی گنج پدر به تهران باز گشته و پس از مدتی مادر کودک در اثر ابتلا به بیماری همه گیر وبا در گذشته و اسماعیل زندگی جدیدی در تهران در کنار عمه خود آغاز میکند ولی همچنان ارتباط خود را با خانواده مادری حفظ میکند. اسماعیل خان پس از سالها خدمت در ارتش رضاخان و دریافت نشان میر پنجی در دوران بازنشستگی به سرزمین مادری بازگشته و قلعه و باغ دلبر را تاسیس می کند. در این میان اسماعیل خان صاحب دو فرزند پسر به نامهای ناصر خان، محمدعلی خان و دختری به نام فاطمه می شود. امیر خان، پسر کوچک ناصر خان، از میراث به جای مانده مراقبت کرده و در این خلال سرپرستی اداره محیط زیست دلبر را نیز عهده دار می شود. اکنون امیرخان آهنی از پیشکسوتان شهیر و خوشنام محیط زیست در برابر شکارچیان به شمار می آید
امیرخان صاحب چهار فرزند دختر و یک پسر است. مهناز آهنی از فززندان امیر خان به همراه همسر خود، جهانبخش آهنی که نوه محمد علی خان فرزند دیگر اسماعیل خان می باشد، دلبر را مجددا رونق داده و به اقامتگاه بوم گردی تبدیل کرده است.
مجموعه اقامتی دلبر در منطقه خارتوران شهرستان شاهرود در نزدیکی روستای تاریخی پلکانی قلعه بالا واقع شده است. این اقامتگاه در قلعه ای تاریخی به قدمت بیش از صد سال قرار دارد. بنای دلبر در میانه باغی در دل کویر واقع شده است. این مجموعه با مجوز سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از بهار 96 آغاز به کار کرده است و در حال حاضر توانایی پذیرایی از گروه های 10 تا 15 نفره را دارا می باشد. از جاذبه های طبیعی این منطقه می توان به روستای قلعه بالا، کویر رضاباد، باغ عنابو، سایت نگهداری گور ایرانی و باغ انجیل آور اشاره کرد.
دلبر بهترین مکان برای جدایی از هیاهوی شهر و دل دادن به سکوت طبیعت است.
