تصاویر/ تبعیدگاه مخالفان در "آخر دنیا"

فرادید؛ "جورج کنان" مهندس امریکایی که برای شرکت امریکا-روسیه کار می کرد شاید اولین عکاسی بود که توانست از تبعیدگاه مخوف تزارها در سیبری عکاسی کند.

به گزارش مجله تاریخ فرادید، در اوایل قرن 17 میلادی روسیه تزاری زندان و بازداشتگاه مخوفی در شمال این کشور ساخت که مخالفان سیاسی و مجرمان خطرناک دوران محکومیتشان را در آنجا سپری می کردند. تبعید به این منطقه که "در سردترین نقطه مسکونی جهان واقع شده در آن زمان مجازاتی سخت محسوب می شد تا جایی که بسیاری محکومان آن را "آخر دنیا" می دانستند و پیش از رسیدن به آن دست به خودکشی می زدند. 

مخوف ترین بخش تبعیدگاه سیبری اردوگاه کار اجباری آن بود که زندانیان مجبور بودند در سرمای زیر صفر با کفش‌های نامناسب به همراه غل و زنجیرهای آهنی سنگین کارهای طاقت فرسا انجام دهند. فرار از این زندان مخوف هم غیرممکن بود چرا که درست در میانه دشت‌های سرد و یخ زده قرار داشت و کسی که خود را از بازداشتگاه دور می کرد می بایست منتظر مرگ می‌بود.

با این حال در سال 1864 زمانیکه جورج کنان مهندس امریکایی از سوی شرکت امریکایی-روسی برای راه اندازی خط تلگراف در این کشور عازم روسیه و سیبری شد نمی دانست که این نقطه از جهان می تواند برای او چقدر جذاب باشد. 

کنان در دوران اقامتش در روسیه و سفر به نقاط مختلف این کشور از جمله سیبری ضمن تحقیق درباره مسیر خط تلگراف به مطالعه در زندگی و فرهنگ مردم این نقطه از زمین نیز پرداخت. او در بازگشت به امریکا شروع به نوشتن کتاب و مقاله در این زمینه کرد و خود را به عنوان کارشناس روسیه مطرح کرد.

با این حال اقدام برجسته او در دومین سفرش به روسیه انجام گرفت؛ او در سال 1885 یعنی چهار سال پس از ترور امپراتور الکساندر دوم دوباره به این کشور سفر کرد و این بار به قصد ارتباط گرفتن با نیروهای انقلابی شوروی عازم سیبری شد. در آن زمان سیبری تبعیدگاه مخالفان حکومت تزارها بود که دوران محکومیتشان را در سخت ترین شرایط می‌گذراندند.

کنان که در آن زمان یک دوربین عکاسی نیز با خود آورده بود در مدت اقامتش در سیبری توانست از زندانیان و محکومان در این منطقه عکاسی کند و با آنها گفتگوهای مفصلی انجام دهد. این عکاس و مهندس امریکایی حاصل دومین سفرش را در کتابی منتشر کرد و به شدت نسبت به نحوه برخورد حکومت تزارها با مخالفان انتقاد کرد؛ انتقادی که باعث شد از سوی حکومت در سال 1901 از سفر به این کشور محروم شود. عکس های زیر از مجموعه کنان وضعیت تبعیدگاه و شماری از محکومان زندگی در آن را به تصویر می کشد. احتمالا او به سختی توانسته دوربین عکاسی را به اردوگاه های کار اجباری ببرد و موافقت حکومت برای مصاحبه و عکاسی از زندانیان را جلب کند.

عکسی از جورج کنان، عکاس مجموعه که با لباس زندانیان در مقابل دوربین خود ژست گرفته است.