تصاویر/ اولین استخراج نفت در ایران

فرادید؛ یکصد و هشت سال قبل قبایل کوچ نشین بختیاری که از مسجد سلیمان عبور می کردند تنها کسانی بودند که در مسیر خود داربست ها و میله های بلند و لوله های ضخیم که ایستاده در زمین فرورفته و مشغلو حفاری بود را مشاهده می کردند؛ آنها نمی دانستند صدایی که از این هیولا در دشت می‌پیچید و تا صدها متر آن سو تر به گوش می رسید به زودی همه جهان را بر می داشت.

 

به گزارش مجله تاریخ فرادید، در خرداد سال 1286 شمسی نخستین چاه نفت ایران که اولین چاه نفت خاورمیانه به شمار رفت به نام "چاه شماره یک" در مسجد سلیمان حفر شد و پس از آن چاه‌های دیگر یکی پس از دیگری در این منطقه کشف شدند.

"ویلیام ناکس دارسی" میلیونر انگلیسی که از سالی‌ها قبل برای کشف نفت به جنوب و جنوب غربی ایران آمده بودند نخستین فردی بود که با روش‌های جدید روز و دستگاه‌های حفاری مکانیکی در ایران به اکتشاف نفت و حفر چاه پرداخت. او پیشتر در سال 1281 شمسی امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در تمام ایران به جز ایالات شمالی یعنی خراسان، مازندران، استرآباد (گرگان کنونی) و آذربایجان را از مظفرالدین شاه گرفته بود و می خواست وجب به وجب خاک منطقه را برای یافتن نفت جستجو کند.

چند سال جستجو در پی طلای سیاه عاقبت در 5 خرداد سال 1287 در مسجد سلیمان به نتیجه رسید و مته حفاری در نخستین چاه نفت ایران که اولین چاه نفت خاورمیانه نیز بود به نفت رسید. تنها 10 روز بعد دومین چاه نیز در عمق 307 متری به نفت رسید. با اکتشاف نفت در مسجد سلیمان شرکت نفت ایران و انگلیس نیز تاسیس شد و از همان زمان تا سال 1306 تمام نفت تولیدی ایران را منحصرا از همین منطقه استخراج می‌کرد. 

اسناد مصور از اولین سال های استخراج نفت در ایران چندان زیاد نیست؛ اما از آنجا که شرکت نفت ایران و انگلیس همان زمان برای نیاز فنی چند عکاس را مامور عکاسی از مناطق تحت اکتشاف کرده بود اکنون عکس هایی وجود دارد که شکل اولیه مناطق تحت استخراج و اکتشاف نفت در ایران را نشان می دهد. آلبوم زیر که عکاس آن نیز مشخص نیست یکی از معدود عکس های برجا مانده از مسجد سلیمان و گچساران در سال های نخستین حضور شرکت نفت ایران و انگلیس در این منطقه است.