تحریریه زندگی آنلاین- گروه تغذیه
طبق آمار و ارقام، حدود 80 درصد از افرادی که عمل جراحی لاغری کردهاند، به این مورد اهمیت میدهند و اجازه نمیدهند که دوباره وزنشان به حالت سابق برگردد.
بعد از عمل جراحی «باریا تریک» کیفیت زندگی افراد بالاتر میرود. شبها راحتتر میخوابند، کمتر دچار فشار خون بالا، دیابت، سندرم متابولیک و سایر بیماریها میشوند.
بدن سبکتر و چالاکتری دارند و فعالیت بیشتری میکنند. آنها میتوانند کارهایی را انجام دهند که دیگران نیز انجام میدهند و افسردگیشان نیز برطرف میشود.
اما همیشه شرایط اینگونه نیست؛ چرا که برخی افراد بعد از مدتی دوباره چاق میشوند. آنها وزنشان را کاهش دادهاند، اما توانایی ثابت نگهداشتن آن را در حالت متعادل ندارند.
معمولاً در یکی دو سال نخست پس از عمل، برنامه غذایی افراد تغییر میکند و به سالم بودن تغذیه خود اهمیت میدهند و ورزش کردن را نیز فراموش نمیکنند.
آنها از اینکه به یکباره تا این اندازه وزن کم کردهاند، بسیار خوشحال و راضیاند و احساس فعال بودن و پر انرژی بودن میکنند؛ اما همین مرحله شیرین، یک مرحله خطرناک نیز هست؛ چرا که بسیاری افراد از همین مرحله شروع به سر خوردن در عادات بد قبلی خود میکنند.
کسانی که بایپس معده انجام دادهاند، به مدت دو سال با روند کاهش وزن مواجهاند و بعد از آن وزنشان به یک حالت ثابت میرسد و تغییر خاصی نمیکند.
آنها دوباره شروع به خوردن انواع اسنکهای چاقکننده کنند، ورزش را رها کنند و حجم غذای خود را افزایش دهند، دوباره در معرض افزایش وزن و خطر چاقی قرار میگیرند.
مراجعات مکرر به پزشکی که شما را جراحی کرده است، کمکم قطع میشود و شما آنقدر از پنج سال بعد مشکلات قبلی دوباره شروع میشوند و شما باز هم به خانه اولتان باز میگردید.
آنهایی که از شیوه بستن نوار به دور معده استفاده میکنند به مدت زمان طولانی از نعمت داشتن تناسب اندام بهرهمند میشوند؛ چرا که نوار مطابق با احساس گرسنگی و سیری باعث تنظیم اندازه و حجم معده میشود.
افرادی که عمل بایپس معده را پشت سر گذاشتهاند، بسیار سریع وزن کم میکنند؛ ولی در مدت زمان کوتاهی وزنشان دوباره به حالت اول برمیگردد.
برعکس، افرادی که از نوار معده (باند) استفاده میکنند، کندتر وزن کم میکنند، ولی برای مدت زمان طولانیتری نیز وزن ایدهآل خود را حفظ میکنند.
چند نکته برای موفقیت طولانی مدت
- در شیوه زندگیتان تغییراتی ایجاد کنید. عمل جراحی لاغری همراه با عادات مناسب و درست تغذیه و ورزش تکمیل میشود.
- احساس سیری. شما باید در مورد احساس سیری بسیار هشیار باشید. بدانید که واقعاً چه زمانی سیر میشوید و باید دست از غذا خوردن بکشید و چه زمانی واقعاً گرسنه هستید و باید چیزی بخورید.
مثلاً گرسنگی و تشنگی را با هم اشتباه نگیرید.
- یک سرگرمی دیگر برای خود پیدا کنید. برای بیشتر افراد بسیار چاق، غذا خوردن نوعی سرگرمی است. آنها نیاز به یک سرگرمی دارند تا آنها را مشغول کند. بهتر است ورزش کردن، نقاشی کشیدن، شرکت در کلاسهای هنری و ... را به سرگرمی انتخاب کنید، نه غذا خوردن را.
- ورزش کردن را به یک عادت دائمی مبدل کنید. اگر امکان پیادهروی را دارید، برای خودتان یک پرومتر تهیه کنید تا بیشتر خودتان را متقاعد به راه رفتن کنید. پیادهروی کردن را با 5 دقیقه در روز شروع کنید و کمکم این زمان را افزایش دهید.
- از افرادی که شما را در این زمینه حمایت میکنند، دوری نکنید. پزشک جراح، برخی از دوستان و افراد خانوادهتان میتوانند شما را حمایت کنند. با آنها بیشتر حرف بزنید و بیشتر در جمع آنها وارد شوید.
با هم پیادهروی و ورزش کنید و از مردم کناره نگیرید تا انگیزه روانی بیشتری برای حفظ تناسب اندامتان داشته باشید.
مشکلات بعد از عمل جراحی لاغری
- اینکه عمل جراحی بای پس معده انجام دادهاید یا از باند معده استفاده کردهاید، فرقی نمیکند. هر کدام از این عملها میتوانند شما را با مشکلاتی مواجه سازند.
مشکلات مربوط به عمل بایپس معده
کمبود مواد مغذی
- اگر عمل جراحی بایپس معده داشتهاید، به میزان دریافت مواد مغذی بیشتر اهمیت دهید. پروتئینها، مایعات، ویتامینها و املاح برای بدن ضروری هستند.
- تغییر و تحولات ناشی از عمل جراحی باعث ایجاد مشکلی به نام «بدجذبی» میشود. در این مرحله بدن کالریها، چربیها، ویتامینها و املاح دریافت شده از غذاها را حذف میکند.
برای آنکه بدن سالمی داشته باشید، این مواد مغذی باید جایگزین شوند و در کنار آن ویتامین B12، کلسیم و مکمل آهن مصرف کنید.
ویتامینها و املاح مثل دارو هستند؛ اگر به اندازه کافی آنها را دریافت نکنید، دچار کمبودهای زیادی میشوید.
کمخونی، پوکی استخوان و ... نتیجه بیتوجهی به این کمبودهاست. افرادی که از عمل باند معده استفاده میکنند، کمتر دچار خطرات جدی تغذیهای میشوند؛ چرا که مرحله «بدجذبی» در آنها وجود ندارد.
اما این افراد نیز باید سالم غذا بخورند و برنامه غذایی متعادلی داشته باشند. آنها نیز باید هر روز از مولتی ویتامینها استفاده کنند.
سوءتغذیه
افرادی که عمل جراحی بایپس معده میکنند، با یک مشکل بزرگ دیگر به نام سوء تغذیه نیز مواجه هستند. البته سوءتغذیه به ندرت پیش میآید و فقط افرادی را درگیر میکند که کاهش وزن زیادی داشتهاند.
آنها بسیار کم غذا میخورند و بسیار کمتر از میزان واقعی نیازشان، احساس گرسنگی میکنند؛ اما نمیتوانند غذا بخورند، دچار حالت تهوع و استفراغ میشوند.
این مشکل به صورت سرپایی و خیلی راحت برطرف میشود و فقط باید به پزشک مراجعه کنند و با یک آندوسکوپی ساده و بالونی که از طریق آندوسکوپ وارد مری و معده میشود کمی این فضا گشاد و بزرگتر شود.
بیمارانی که به پزشک مراجعه نمیکنند و در همین وضعیت میمانند، دچار سوء تغذیه میشوند.
گاهی اوقات افرادی که بایپس معده کردهاند، حتی بیشتر از حد نیازشان کالری دریافت میکنند. آنها نمیتوانند در یک وعده غذایی مقدار زیادی غذا بخورند و مجبورند به یکچهارم مقدار غذایی که قبلاً میخوردند اکتفا کنند؛ اما 2-3 ساعت بعد یکچهارم دیگر را میخورند، 1-2 ساعت دیگر بقیه غذا را ... تا اینکه همان مقدار غذا را در تعداد وعدههای بیشتر به مصرف میرسانند.
بنابراین اگر میخواهید به نتایج طولانیمدتی دست یابید باید تعداد دفعات کنترل شدهتری نیز غذا بخورید. بعد از مدتی بدن به شرایط و تغییرات پس از عمل جراحی عادت میکند و «بدجذبی» برطرف میشود.
در اینگونه مواقع شیوه صحیح زندگی کردن و داشتن عادات سالم تغذیه اهمیت بیشتری پیدا میکند. البته برخی مشکلات دیگر نیز ممکن است به وجود آید، این مشکلات به قرار زیر هستند:
- ممکن است غذا وارد معده قدیمی شده و از آنجا وارد روده نشود. این وضعیت نشان میدهد که بخش کوچک معده به طریقی به بخش بزرگ راه دارد و فرد باید مجدداً تحت عمل جراحی درآید.
- برخی از افرادی که عمل باند معده را انجام دادهاند، به نظر میرسد کاهش وزن خاصی ندارند.
استفاده از باند معده برای کوچک کردن اندازه معده است و ممکن است به خاطر داشتن برخی عادات ناسالم هیچ موفقیتی هم در عمل جراحی وجود نداشته باشد، مثلاً اگر در طول روز بارها و بارها مایعات و نوشیدنیهای بسیار شیرین مثل شربت و نوشابه بخورید، هیچگاه وزنتان کم نمیشود.
- بعد از عمل جراحی، پرخوری باعث استفراغ میشود و استفراغ نیز روی جراحی اثر بد میگذارد و باعث سر خوردن باند می شود. اگر باند معده سر بخورد، باید با یک عمل جراحی دیگر آن را ثابت کرد.
- اگر باند معده بیش از حد سفت بسته شده باشد، زودتر فرسوده میشود و وقتی فرسوده میشود، وارد لایههای معده شده و در آنجا ایجاد عفونت میکند و باید هر چه زودتر خارج شود.
- بعد ازعمل جراحی و تجربه کاهش وزن به طور چشمگیر، پوست صورت و بدن شل میشود. حدود 70 درصد افراد پوستشان آویزان میشود.
در بایپس معده، کاهش و تحلیل پوست دو سال بعد از عمل جراحی خود را نشان میدهد و در عمل باند معده، حدود سه سال بعد.
البته افراد جوان به دلیل داشتن انعطافپذیری بیشتر پوست و در صورت ورزش کردن کمتر دچار این وضعیت میشوند؛ اما افرادی که وزن بسیار زیادی را کم کردهاند و سن بالاتری هم دارند، بیشتر با این مسئله روبهرو میشوند و باید به پزشک متخصص پوست نیز مراجعه کنند.