"آب درمانی" مزایا و مضرات

 

آب درمانی یا هیدروتراپی روشی درمانی است که در فیزیوتراپی و کاردرمانی از آن استفاده می‌شود. هدف از آب درمانی کاهش درد بیمار و افزایش دامنه حرکات مفاصل و قدرت اندام با استفاده از آب است. آب درمانی در درمان بیماری‌های اندام به چند روش تاثیر دارد که یکی از آن‌ها گرم کردن اعضای بدن و کاهش درد است. وزن بدن در آب سبک می‌شود این موضوع باعث راحت حرکت کردن اندام می‌شود. عضلات بدن تقویت می‌شوند و از همه مهم‌تر آرامش روحی بیمار که کمک موثری در بهبود وضع جسمانی او دارد.

 

از طرف دیگر نوشیدن آب و درمان برخی بیماری‌ها با رژیم‌های آب، روش دیگر آب درمانی است. شما با نوشیدن مقدار زیادی آب البته بر طبق برنامه درست، می‌توانید سموم زیادی را از بدن خارج کنید ولی یادتان باشد نوشیدن بی‌اندازه و بی‌برنامه آب می‌تواند مضر هم باشد. پس قبل از شروع کردن چنین رژیم درمانی‌ای به دقت در مورد آن مطالعه کنید.

 

ورزش کردن در آب و حتی راه رفتن خیلی ساده می‌تواند کمک بزرگی به خیلی از دردهای فیزیکی بکند. برای آب درمانی معمولا از آب گرم استفاده می‌شود. گرمای آب موجب افزایش جریان خون در پوست و عضلات می‌شود. درد اندام‌ها به هر علتی باشد معمولا در گرما کمتر می‌شود. استفاده از آب گرم دردهای عضلانی، مفصلی و استخوانی را کاهش می‌دهد. البته تاثیر گرما دائمی نیست و بعد از مدتی که حرارت اندام به حالت اول برگشت درد احساس می‌شود. آب درمانی با آب گرم را می‌توان بصورت دوش آب گرم، وان آب گرم و یا استخرهای آب گرم انجام داد. این روش درمانی سابقه‌ای قدیمی دارد، از صد‌ها یا شاید هزاران سال قبل آب گرم‌های معدنی محلی برای مراجعه بیماران برای کاهش درد‌هایشان بوده است. از آب گرم می‌توان برای کاهش دردهای اندام در بسیاری از بیماری‌ها مانند آرتروز و انواع روماتیسم‌ها استفاده کرد.

 

غوطه ور شدن در آب وزن بدن را کم می‌کند، با این حساب فشار کمتری به عضلات و مفاصل وارد می‌شود. کسانی که دردهای مفصلی دارند راه رفتن در آب کمک زیادی برای کاهش درد به آن‌ها می‌کند. زمانی که در آب حرکت می‌کنید، فشار آب در مقابل حرکات شما مقاومت می‌کند، برای شکستن این مقاومت به عضلات فشار می‌ورید و این باعث تقویت عضلات می‌شود.

 

آب درمانی با آب گرم، بیشتر برای رفع خستگی و برطرف کردن کسالت ناشی از انجام فعالیت‌های ورزشی است. در این روش برحسب میزان و مقدار گرمای آب درجه حرارت بدن هم تغییر می‌کند. در اغلب موارد که درجه حرارت آب استخر بین 34 تا 37 درجه سانتیگراد باشد دمای بافت‌ها و عضلات ورزشکار نیز مقداری افزایش می‌ یابد. در اثر این افزایش دمای بدن، سوخت و ساز هم بالا می‌رود و گردش خون سریع‌تر می‌شود.

 

هیدروتراپی یا آب درمانی با آب سرد برای کاهش درد انجام می‌شود. وقتی عضله یا مفصل آسیب می‌بیند آن را سریع در آب سرد با دمای8تا12 می‌گذارند و این کار به سرعت درد را کاهش می‌دهد. بعد از عمل جراحی در صدمات ورزشی برای بدست آوردن دامنه حرکتی مفاصل می‌توان از آب درمانی استفاده کرد. البته باید دقت کنید، ورزشکارانی که اختلال گردش خون، عفونت حاد، زخم باز و وسیع، نارسایی قلبی یا تنفسی و اختلالات غدد دارند نباید از آب درمانی استفاده کنند. در هنگام استفاده از آب گرم فشار خون پایین می‌آید بنابراین در ورزشکاران با نارسایی قلبی هیدروتراپی ممنوع است.

از دیگر کاربردهای آب درمانی در ورزش برای تحرک و انعطاف پذیری در عضلات و مفاصل است. در این حالت نیز عضو مورد نظر را در یک وان یا ظرف مناسب قرار می‌دهیم در صورت امکان می‌توان از استخر آب گرم استفاده کرد، گرمای آب باعث نرم شدن مفاصل و عضلات می‌شود و این امر کیفیت انجام حرکات در عضو آسیب دیده را بهبود می‌بخشد. هنگامی که اندام‌های بدن در آب قرار می‌گیرند تغییراتی در آن‌ها رخ می‌دهد. اصولا آب استخر‌ها دمایی بین 34تا37 درجه دارد، در این دما حرارت بدن هم تغییر می‌کند و دمای بافت‌ها و عضلات ورزشکاران را بالا می‌برد. در اثر این افزایش حرارت میزان سوخت و ساز بافت‌ها هم بالا می‌رود. بالا بودن حرارات آب باعث باز شدن عروق و رگ‌ها می‌شود. در اثر باز شدن رگ‌ها و افزایش سوخت وساز جریان خون هم افزایش پیدا می‌کند. طبق قانون فرانگ استارلینگ (هرچه خون وارده به قلب زیاد‌تر شود خون خروجی از آن نیز زیاد‌تر می‌شود) بنابراین فعالیت قلبی هم بیشتر می‌شود و این موضوع تاثیر زیادی بر کاهش فشار خون دارد.

 

 

اصولا نوشیدن آب مزایای زیادی دارد. محققان معتقدند نوشیدن آب به صورت ناشتا باعث کار افتادن ارگانهای داخلی بدن می‌شود. پیش از خواب هم برای جلوگیری از سکته‌های قلبی و مغزی بی‌فایده نیست. چون آب یه سیستم گوارشی بدن کمک می‌کند نوشیدن آب قبل از غذا مفید است. نوشیدن آب کافی فعالیت مثانه و کلیه‌ها را بیشتر می‌کند و باعث دفع بیشتر سموم از بدن می‌شود.

 

پوست بدن چون در تماس مستقیم با آب قرار می‌گیرد در اثر برخورد جریان آب گیرنده‌های عصبی آن تحریک می‌شوند. تحریکات ایجاد شده از طریق اعصاب بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارند واین تاثیرات سیستم عصبی مرکزی است که باعث به وجود آمدن تاثیرات درمانی آب می‌شود. آب درمانی بر سیستم عصبی، میزان ترشح غدد و سوخت وساز بدن و در ‌‌نهایت روی روان افراد تاثیر زیادی می‌گذارد. بوی نامطبوع دهان نشانه کمبود آب است. آب دهان در از بین بردن باکتری‌های موجود در دهان و آب رسانی به زبان نقش موثری دارد. نوشیدن آب به اندازه، از کم شدن آب دهان جلوگیری می‌کند. آب می‌تواند به دفع سموم موجود در بعضی از فرآورده‌های غذایی مانند افزودنی‌ها و مواد نگه دارنده از کبد کمک کند.

 

این کار فعالیت و تمرکز فرد را بالا می‌برد. تحقیقات نشان داده75 درصد سردرد‌ها به دلیل کمبود آب است. کمبود آب در سیستم لنفاوی در بدن اختلال ایجاد می‌کند و در نتیجه مقاومت بدن را در مقابل عفونت‌های خطرناک کاهش می‌دهد. در حالت تهوع‌های صبحگاهی و ترش کردن معده نوشیدن آب بسیار مفید است. البته همیشه باید پیش از انجام هیدروتراپی و شروع هر نوع درمانی با آب سابقه پزشکی و سلامتی خود را با پزشک متخصص در میان بگذارید. گاهی نیازی به آب درمانی نیست و باید از روشهای دیگر برای درمان شما استفاده شود. آب درمانی هم مثل سایر درمان‌ها نباید سر خود انجام شود.

همیشه خوردن آب زیاد نمی‌تواند مفید باشد، آب خوردن هم باید بر اساس یک نظم و قاعده خاصی باشد. 8 لیوان معمولا طبیعی‌ترین میزان آب مصرفی بدن است که تقریبا برای همه مفید است. اما در کنار این فواید گاهی ضررهایی هم دارد. در خون، املاح مهمی مثل سدیم و پتاسیم وجود دارد، سدیم در خون و در سلول‌های بدن وجود دارد و عامل برقراری ارتباط الکتریکی بین خون و بدن است. زمانی که به واسطه گرما بدن عرق می‌کند، علاوه بر آب، نمک که به طور عمده سدیم است، از دست می‌رود. حالا اگر برای جبران این تعریق به جای آب و نمک از آب به تنهایی استفاده شود، سدیم خون پایین می‌آید.

 

برخی افراد برای لاغر شدن از رژیم‌های آب درمانی استفاده می‌کنند، اما باید بدانید که این کار باعث دفع بیش از اندازه سدیم و املاح مورد نیاز بدن می‌شود و در ‌‌نهایت منجر به بیماری می‌شود. تهوع، استفراغ، ضعف، بی‌اشتهایی و گیجی از علایم کمبود سدیم است. اگر سدیم خون ظرف یک روز یا کمتر به زیر 120 برسد، (سدیم خون معمولا در محدوده 135 تا 145 است) علائم شدید مثل پرش عضلات، تشنج و حتی رفتن به حالت حال کما بروز می‌کند. دلیلی این اتفاق این است که آب زیاد در بدن جذب مغز می‌شود و ورم مغز باعث این حالت‌ها را ایجاد می‌کند. کسانی هستند که باید در هوای گرم کار یا ورزش کنند، این افراد نباید آب را خالی بنوشند بلکه با ترکیب نمک آب بخورند که باعث کاهش سدیم نشود. افرادی که در هوای گرم کار یا ورزش می‌کنند باید به جای آب از محلول‌هایی استفاده کنند که آب و نمک کافی دارد. یکی از علل گرفتگی عضلات در ورزشکاران همین کاهش سدیم خون است.