روزنامه اطلاعات
چشمه‌های حائز اهمیت پارک ملی
عین‌الرشید، آب محله، شکر آب، نخجیر، چشمه شاهی، سیاه کوه از معروف‌ترین چشمه‌های پارک ملی کویر است، در حال حاضر تأمین‌کننده آب قصر بهرام است. این چشمه در دامنه شمالی سیاه کوه قرار دارد و مشرف به قصر بهرام است که به‌وسیله یک کانال آبی روباز به طرف قصر شاهی و عمارت حرمسرا هدایت شده که از عجایب معماری به شمار می‌رود.
چشمه شاهی، آب شیرین مایل به شور دارد که به وسیله لوله به قصر بهرام برای استفاده عموم هدایت شده است در اطراف چشمه نی و درخت بادامک به وفور دیده می‌شود.
چشمه‌های دیگر که آبشخور قوچ و میش و جبیر است عبارتند از: چشمه بید، چشمه عین الرشید،حوض آقا محمد، چشمه آب محله، چشمه بز، چشمه سرخ، چشمه پیغمبر، چشمه آب گله، چشمه قاجاریه، چشمه شکراب، چشمه طلحه، چشمه ملک‌آباد، چشمه زنبوری، چشمه آب باریک، چشمه لکاب، چشمه میراب دراز. پارک ملی کویر علاوه بر داشتن جوامع گیاهی کویری، نیمه کویری و جوامع گیاهی خاک‌های شور در بخش‌های کوهستانی دارای جوامع گیاهی با سیمایی استپی است.
حفاظت از منطقه و جلوگیری از بوته‌کنی، چرای دام، قطع درختچه‌ها به‌طور چشمگیری باعث ترمیم پوشش زنده خاک شده و گیاهان فرصت یافته‌اند تا استقرار و رشد و توسعه یابند.
بسیاری از شن‌ها و ریگ‌های روان و متحرک که از ویژگی‌های بارز مناطق کاملاً کویری است در این منطقه کمتر به چشم می‌خورد، مگر در مناطق حفاظت شده که در بخش‌هایی از آن هنوز از این پدیده‌ها وجود دارد.
در مناطق حفاظت شده، عبور در بعضی مناطق با حفر چاه به کشاورزی پرداخته شده و بقیه مزرعه‌ها تحت اجاره یکی از آقازاده‌ها برای امور پرورش شتر اختصاص یافته است.
گیاهان پارک ملی کویر از گونه‌های خشکی پسند (گزروفیت‌ها) و گیاهان شور پسند (هالوفیت) هستند که به عنوان شاخص زنده تطابق با شرایط اکولوژیکی نامساعد زیستی، قسمتی از سال را در معرض کمبود آب قرار داشته و برای ادامه حیات و سازگاری با کمبود آب و شوری خاک ساختمان خاصی پیدا می‌کند که معرف خشکی و محدودیت‌های زیستی این گیاهان می‌باشد.
و همین طور برای مقابله با کم‌آبی، حرارت زیاد، برگ‌های کوچک منتهی به خار پیدا می‌کنند. در بیشتر نقاط هموار و کوهپایه‌ای جامعه درمنه دیده می‌شود. پارک ملی کویر علاوه بر دشت‌های هموار و تپه ماهورها، دارای رشته کوه‌هایی در بخش جنوبی، شرقی و مرکزی نیز است.
این کوه‌ها شامل سیاه کوه، نخجیر و سفیدآب می‌باشند. در کوهپایه‌های سیاه‌کوه و کوه‌های خشک نزدیک چشمه سفیدآب درختچه‌های بادامک، شیر خشت و خنجک به صورت تک درختان پراکنده و روی دامنه‌ها، جوامع گیاهی استپی دیده می‌شود.
در دره‌ها و کوهپایه‌های سنگی، گونه کاروان کش اغلب به چشم می‌خورد. در اطراف چشمه‌های لب شور گونه‌های گز، گرگ تیغ، توده‌های انبوه نی، از جوامع گیاهی این منطقه به شمار می‌آید.
در اطراف قصر بهرام که از خاک‌های سنگریزه‌ای تشکیل شده، درمنه همراه با شور، گون، آتریپلکس، سودا، هلیوتروپیوم پراکنده‌اند. روی دامنه‌های صخره‌ای کوه‌ها، بوته چوبک، پوشیده شده است.
در کل این منطقه جمعاً 20 محیط‌بان مسئول حفاظت و کنترل ملی کویر و منطقه حفاظت شده هستند که در واقع، به هر نفر 33 هزار و 500 هکتار به‌طور تقریبی جهت مراقبت و سرکشی می‌رسد...
برای خواندن بخش اول -تاریخچه پارک های ملی - اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم -تاریخچه پارک های ملی - اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش چهارم -تاریخچه پارک های ملی - اینجا کلیک کنید.
