سرویس فرهنگی فردا؛ احسان سالمی: سینمای ایران در اولین روزهای آبان ماه امسال به قدری حاشیه داشت که تقریبا اغلب موضوعات و تحولات فرهنگی هفته در حاشیه این حواشی قرار گرفتند! هفتهای که در آن ترکیب شورای پروانه نمایش آثار سینمایی دچار تغییرات اساسی شد و «لاتاری» محمدحسین مهدویان مجوز ساخت گرفت و اظهارنظر نسنجیده کارگردان جوان «ابد و یک روز» در ارتباط با نقش دستیارهای کارگردان در سینمای ایران جنجالهای بسیاری در میان اهالی سینما به وجود آورد.
سیطره تلویزیونیها بر اهالی سینما
خبر تغییر در ترکیب شورای صدور پروانه نمایش آثار سینمایی موضوع قابل پیشبینی این هفته بود که با توجه به تغییرات شورای پروانه ساخت در هفته گذشته، تصمیم مدیران ارشاد برای ایجاد تغییر در ترکیب این شورا نیز امری طبیعی به نظر میرسید اما نکته جالب توجه در این میان چینش افراد حاضر در این ترکیب بود. ترکیبی که 4 نفر از جمع 9 نفره آن از جمله مدیران سابق و یا فعلی رسانه ملی بودند و حضور پررنگ این تعداد از مدیران تلویزیونی در این ترکیب برای بسیاری از اهالی سینما و رسانه مورد توجه بود. حضور حسین کرمی(رییس مرکز نمایشی سیما)، حسن خجسته(معاون سابق صدای سازمان صدا و سیما، نایب رییس اتحادیه رادیو تلویزیونی آسیا- اقیانوسیه)، محمد احسانیزاده (مدیر شبکه نسیم و معاون سابق نظارت و ارزشیابی سازمان امور سینمایی)، شهاب اسفندیاری(رییس دانشگاه صدا و سیما) در ترکیب شورای پروانه نمایش به قدری برای برخی از رسانههای سینمایی عجیب بود که با استفاده از تعابیری همچون «سلطه اهالی تلویزیون بر سینما» از این موضوع یاد کردند. البته در این میان گلایههای برخی از اعضای سابق این شورا از حذف ناگهانی و بدون اطلاع قبلی خود از این شورا از مسئولین ارشاد گلایه کردند و یکی از این افراد که جزو حلقه بسته مدیریت خانه سینماست، با کنایه به مدیران ارشاد دلیل حذف خود از این شورا را حمیت از آثار توقیفی بیان کرد.
جوان، تو اول پلان بندی یاد بگیر!
این هفته یک حاشیه سینمایی دیگر نیز داشت. اظهارنظرهای نسنجیده سعید روستایی کارگردان جوان فیلم «ابد و یک روز» بود. روستایی که دو سال پیش با ساخت «ابد و یک روز» رسما به جرگه کارگردانان سینمای ایران پیوست بود، در حاشیه یکی از ورکشاپهای جشنواره فیلم کوتاه تهران در توجیه اهمیت ساخت فیلم کوتاه برای ورود به عرصه کارگردانی، به تحقیر جایگاه دستیارهای کارگردان پرداخت و کار آنها را اقدامی دانست که احتیاجی به فکر کردن ندارد و جایگاه این افراد را در حد بستن خیابانها پایین آورد! حرفهای توهینآمیز که شاید بدون سونیت بیان شده باشد ولی بدون شک شنیدن آن برای افرادی که در حوزه دستیاری کارگردانی فعالیت میکنند؛ ناخوشایند بود. در نهایت همین موضوع بود که باعث شد تا دانش اقباشاوی که سابقه حضور در کنار بسیاری از کارگردانان سینمای ایران را به عنوان دستیار داشته است، با نگارش متنی نسبت به این حرفهای روستایی واکنش نشان دهد. در بخشی از این یادداشت اقباشاوی با اشاره به تاثیر حضور تیم قوی بازیگری، تدوین و فیلمبرداری در بالا رفتن کیفیت خروجی نهایی تنها اثر سینمایی ساخته شده توسط روستایی نوشت: «مهم نیست چه کسی خیابانها را میبندد، اصل این است که چه کسی پلانهای تو را میبندد، تو اول پلان بندی یاد بگیر!»
مهدویان لاتاری را برد
«لاتاری» تازهترین پروژه سینمایی محمدحسین مهدویان است. کارگردان جوانی که در دوره اخیر جشنواره فجر با ساخت دو فیلم «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» توانست جایزه بهترین فیلم این جشنواره از آن خود کند و امسال نیز قصد داشت با ساخت یک اثر اجتماعی شانس خود را برای دریافت سیمرغ بلورین جشنواره امتحان کند. او این بار در حالی تصمیم داشت تا با «لاتاری» به سراغ ماجرای قاچاق دختران ایرانی به کشورهای عربی برود که در سمیر دریافت پروانه ساخت اثر دچار مشکلاتی شد. مشکلاتی که ابتدا گفته میشد از سوی اعضای شورای پروانه ساخت ارشاد مطرح شده و نتیجه آن تغییر تهیهکننده این اثر بود ولی در ادامه مشخص شد که گویا دلیل مشکلات پیش آمده برای لاتاری، مخالفت برخی نهادهای بالادستی با ساخت این فیلمنامه بود. البته در نهایت این مشکل در این هفته مرتفع شد تا تیم محمدحسین مهدویان و سیدمحمود رضوی به عنوان کارگردان و تهیهکننده «لاتاری» با تمام قوا به سراغ ساخت این اثر بروند. اثری که به احتمال فراوان از همین حالا میتوان آن را یکی از مدعیان سیمرغ بهترین فیلم جشنواره سیوششم دانست.
چنبره انحصارگرایان بر نمایشگاه کتاب!
هر چند که سینماهایی این روزها و با توجه به آغاز فصل جنب و جوش اهالی سینما برای ساخت آثار سینمایی و حضور در جشنواره فجر روزهای پرخبری را پشت سر میگذارند ولی همه اینها باعث نشد که اتفاقات حاشیهای هفته جا بمانند. این هفته ماجرای اعتراض مجمع ناشران انقلاب اسلامی به ترکیب شورای برگزاری سیویکمین نمایشگاه کتاب تهران را میتوان مهمترین اتفاق و حاشیه عرصه ادبیات کشور دانست. ماجرایی که با تصمیم غیرمنطقی ارشاد برای معرفی دو چهره حاشیهدار برای نمایندگی از سوی این وزارتخانه به جمع شورای برگزاری نمایشگاه کتاب سال آینده آغاز شد و در ادامه با توجه به عدم هماهنگی ارشاد با شورای سیاستگذاری نمایشگاه و البته سابقه قبلی این دو نفر، موجب اعتراض نهادهایی انقلابی از جمله مجمع ناشران انقلاب اسلامی به این اتفاق شد. اصلیترین اعتراض مدیران مجمع بر سوابق قبلی این افراد، عدم هماهنگی با شورای سیاستگذاری نمایشگاه و تسلیم شدن ارشاد در برابر جریان تمامیتخواه عرصه نشر کشور بود. جریانی که با انحصارگرایی مانع از حضور چهرهها و جریانهای انقلابی در این حوزه میشود و حضور نیروهای حامی این جریان در ترکیب شورای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران بدون شک نتیجه و ثمره مثبتی برای این نمایشگاه نخواهد داشت.
چاوشی با «ابراهیم» میآید
انتشار خبر نام جدیدترین آلبوم «محسن چاوشی» نیز از جمله خبرهای مهم فرهنگی این هفته بود. «ابراهیم» نامی است که آقای خاص موسیقی پاپ برای جدیدترین آلبومش درنظر گرفته است. آلبومی که تا اواخر امسال روانه بازار موسیقی کشور خواهد شد و براساس خبر اعلام شده محسن چاوشی در این آلبوم فضاهایی جدید را در فرم جدید تجربه کرده است و به نظر میرسد مثل همیشه باید او را از یکی پرفروشهای امسال دانست. چاوشی سال پیش با انتشار آلبوم «امیر بیگزند» توانست نظر بسیاری از اهالی موسیقی و مخاطبان را به خود جلب کند و باز هم نام خود را در میان فهرست پرمخاطبترین خوانندگان موسیقی پاپ در کشور قرار دهد. فهرستی که این روزها مدعیان زیادی دارد ولی چاوشی در طی سالهای گذشته توانسته هر بار با ارائه یک ایده جدید، جایگاه خود را در آن حفظ کند.