فرادید؛ شاید تا امروز فکر میکردید همراه
داشتن همیشگی موبایل تنها یک عادت باشد. یک همراه کوچک که پر از اطلاعات
شخصی شماست و میتواند در مواقع ضروری به داد شما برسد. البته در اینکه
داشتن یک تلفن کوچک که قابل وصل شدن به همه دنیا باشد در کیف یا جیب
به هر فردی حس خوبی میدهد شکی نیست، اما گاهی وقتها زیاد همراه بودن این
تلفن باعث دردسر میشود. موبایلها همانقدر که مفید و لازم هستند،
همانقدر هم مضر و اعتیاد آورند. در اینجا به چند علامت اعتیاد به تلفن
همراه اشاره میکنیم. اگر شما هم چند مورد از اینها را دارید حتماً زودتر
شروع به ترک این اعتیاد کنید.
گاهی وقتها زیاد همراه بودن این
تلفن باعث دردسر میشود
نشانههای اعتیاد
فکر کنید
همراه با دوستانتان در یک اتاق نشستهاید، شما برای کسی که در همان اتاق
شما هست، پیامک میفرستید. این از اولین نشانههای اعتیاد شما به
موبایل است.
شبها زمان خواب و استراحت است، چشمها و مغز شما هم به استراحت و خاموش
شدن نیاز دارد اما شما تلفن را همهجا به دنبال خود میبرید، حتی به
رختخواب. شما به چشم و مغزتان اجازه خوابیدن نمیدهید و در نهایت همراه با
گوشی تلفنتان میخوابید.
از زمانی که تلفنهای همراه به بازار آمد، دیگر نسل دفتر تلفنهای کاغذی سرنگون شد و شما دیگر نمیتوانید شماره تلفن
هیچ از کسی را که دوست دارید، به یاد بیاورد. بنابراین شما به گوشی
همراهتان شدیداً وابسته هستید. در مواقع خیلی حاد و اعتیاد شدید شما حتی
نمیدانید که تلفنتان چطور خاموش میشود.
شما برای کسی که در همان اتاق
شما هست، پیامک میفرستید
همراه
داشتن گوشی موبایل به معنی پرسه زدن مدام در فضاهای مجازی و چک کردن لایک
ها و کامنتها است وقتی شما وابستگی شدید به تلفنتان دارید عزت نفس شما
بستگی به این دارد که چه مقدار لایک و کامنت دریافت کرده باشید. یک لحظه
تصور کنید گوشی شما در فاصله یا دورتر قرار دارد یا تلفن خارج از دید شما
باشد، دچار وحشت میشوید.
زمان رفتن به یک جلسه یا مهمانی است ناگهان یادتان میافتد
گوشی
را جا گذاشتید، ترجیح میدهید دیر کنید تا بدون گوشی به جلسه و یا مهمانی
بروید. زمانی که جلوی تلویزیون نشستهاید، اما نمیتوانید سرتان را از صفحه
نمایش گوشی همراهتان برگردانید، حتی اگر یک فیلم یا برنامه تلویزیونی مورد
علاقه شما در حال پخش باشد.
بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب،
سراغ تلفن همراه میروید. درحالیکه تا آخرین لحظه قبل از خواب در دستتان
بوده باز هم نمیتوانید دوری آن را تحمل کنید. وقتی حوصلهتان سر میرود،
از تلفن همراه استفاده میکنید. دقت کنید بیشتر وقتها شما بدون هیچ هدفی
در حال جستجو در گوشی موبایلتان هستید و فقط وقتتان را میگذرانید،
در این شرایط که میتوانید کارهای بهتری انجام دهید ولی به موبایلتان
میچسبید یکی از نشانههای اعتیاد است. وقتی متوجه شدید که اطرافیانتان از
استفاده زیاد شما از تلفن همراه شاکی هستند بدانید که وابستگی شما بیش از
حد شده است.
بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب،
سراغ تلفن همراه میروید
بیماری یا عادتتا به حال واژه «نوموفوبیا» یا «موبوفوبیا» به گوشتان خورده است؟ حالا ما برای شما توضیح میدهیم که چسبندگی شما به
موبایل
یک بیماری است و از عادت گذشته است. موبوفوبیا (Mobophobia) به معنی بروز
استرس و اضطراب شدید به هنگام نداشتن آنتن، قطع تماس، قطع ارتباط با
اینترنت، تمام شدن شارژ باتری و از همه بدتر جا گذاشتن یا گم کردن تلفن
همراه است. همچنین به این بیماری نوموفوبیا (no mo phobia)
(No-Mobile-Phone phobia) یا به معنی ترس نبود تلفن همراه نیز گفته میشود.
اولین بار روانشناسان انگلیسی واژه «نوموفوبیا» را در یک مقاله معرفی کردند که خلاصه شده فوبیایی به نام ترس از نداشتن موبایل
بود. عده زیادی از این افراد علت اضطرابشان را به قطع شدن ارتباطشان با
اطرافیان یا مسائل کاری ربط میدادند. ولی تحقیقات نشان داد، این اضطراب
بسیار بیشتر و غیرطبیعیتر از دلیلی است که آنها عنوان میکنند.
«نوموفوبیا» فوبیایی به نام ترس از نداشتن موبایل
بود
میزان
هورمونهایی که در جریان این استرس در آنها ایجاد میشد، چیزی نزدیک به
فوبیا یا هراس از دندانپزشکی یا ترس و اضطراب روز ازدواج بود. تپش قلب، عرق
سرد، استرس و از دست دادن کنترل احساسی یکی از علائمی است که ممکن است در
اثر این فوبیا برای فرد به وجود بیاید.
آخرین تحقیقی که در این
زمینه انجام شد نشان داد، بهطور متوسط 66 درصد از مردم با درجات مختلف به
این هراس دچارند. نوموفوبیا در بین خانمها و افراد جوان بیشتر دیده
میشود. این
فوبیا، چیزی شبیه یک وسواس است و این بیماری در بین جمعیت استفاده کننده از این وسیله در حال افزایش است.
کسانی
که دچار بیماری نوموفوبیا هستند بهطور متوسط در روز بیش از 34 بار گوشی
تلفنشان را بدون اینکه زنگ بخورد یا بدون اینکه قصد تماس با جایی را داشته
باشند، چک میکنند. نوموفوبیا، در بین کسانی که زمینه بیماریهای وسواسی را
دارند شیوع بیشتری دارد. هراس و ترس از دست دادن گوشی یا گم کردن آن در
مواردی به حدی است که افراد نیاز به مشاوره دارند.
عزت نفس شما
بستگی به این دارد که چه مقدار لایک و کامنت دریافت کرده باشید
راهکار
در این شرایط است که افراد با داشتن این علائم متوجه میشوند ناخواسته دچار وابستگی شدید به
موبایل شدهاند.
باید برای ترک هر چیزی که به آن وابستگی شدید داریم، تمام فکر و قوای خود
را به کار بگیریم و بدانیم که عمل ترک سختتر از وابستگی است.
اعتیاد
و جذب چیزی شدن رفتاری است که عمیقاً تفکر و احساسات فرد را تحت تأثیر
قرار میدهد. با توجه به گزارشهای، درصد بالایی از افراد بزرگسال هنگام
خوابیدن در شب، گوشی همراه خود را بالای سرشان میگذارند. سعی کنید که
اجازه ندهید پیامهای شبکههای مجازی و سایر پیامها ذهنتان را درگیر خود
کند. بعد از ساعت 8 شب دیگر از تلفن همراهتان استفاده نکنید. هر روز ساعات
استفاده از تلفن همراهتان را کاهش دهید، لازم نیست به یکباره و به طور
کامل از موبایلتان دست بکشید، فقط کافی است هنگام رانندگی، کار، غذا خوردن،
گفتگو با دیگران و خواب آن را از خودتان دور کنید.
بعد از مدتی فقط نداشتن گوشی همراه و اعتیاد فرد به
موبایل اذیتش میکند
شاید این کار
خیلی ممکن نباشد اما در ترک این بیماری میتواند به شما کمک کند، از دیگران
بخواهید تا ساعات خاصی با شما تماس بگیرند و خودتان هم نیز سعی کنید
استفاده بیش از حد از شبکه های مجازی و همچنین مکالمات طولانی مدت را ترک
کنید. در این نوع فوبیا هم مثل بسیاری از فوبیاهای دیگر برای درمان
باید از روش حساسیتزدایی یا مواجهه استفاده کرد. در این روش ابتدا به فرد
گفته میشود به این فکر کند که گوشی تلفنش را گم کرده است و سعی کند در ذهن
خودش با این مسئله کنار بیاید.
بهتدریج فرد باید که واقعاً این
تصور را عملی کند و گوشی تلفنش را برای مدتی از خود دور کند. با خاموش کردن
گوشی برای مدت طولانی و زندگی کردن بدون موبایل به مدت چند هفته فرد
میتواند از شدت این بیماری کم کند. در چند روز اول ممکن است کمی برای فرد
این حالت سخت باشد اما بعد از مدتی فقط نداشتن گوشی همراه و اعتیاد فرد به
موبایل اذیتش میکند، اما اضطراب، هراس و نگرانی که تا قبل از آن و با
داشتن
موبایل ناگهان برای فرد به وجود میآمد از بین میرود.
اما
کسانی هم هستند که حاضر نیستند گوشی خود را از دست بدهند یا بدون موبایل
زندگی کنند، به اینها توصیه میشود، بهطور منظم چند ساعت از روز گوشیشان
را خاموش کنند و بههیچوجه شب به همراه گوشی تلفن به خواب نروند. این
افراد برای ارتباط با اطرافیانشان باید از روشهای دیگر هم در کنار موبایل
استفاده کنند تا میزان استرسشان از گم کردن موبایل و از دست دادن ارتباطشان با دیگران کم شود.
توهم شنیدن صدای زنگ موبایل هم از
وسواسهای ذهنی است
متأسفانه
تلفنهای همراه با خودشان بیماریهای عجیبی را آوردند، یکی دیگر از این
بیماریهای روانی مربوط به موبایل یک نوع توهم بود به نام: «توهم احساس
لرزش ویبره موبایل.» علاوه بر این، توهم شنیدن صدای زنگ موبایل هم از
وسواسهای ذهنی بود که با اختراع تلفنهای همراه ایجاد شد.
این مدل
توهم بیشتر زمانی به وجود میآید که سروصدای محیط بیرونی زیادتر از حد
معمول است. هنگام گوش کردن آهنگ، دیدن تلویزیون یا حتی هنگام گرفتن دوش در
حمام از زمانهایی است که توهم شنیدن صدای زنگ موبایل به وجود میآید.
درباره توهم احساس ویبره موبایل اما نکته دیگری هست. تماسهای کوچک لباس یا
هر چیز دیگری با بدن در قسمتی که معمولاً موبایل قرار دارد، سیگنالهای عصبی خاصی را به مغز میفرستند که به اشتباه لرزش موبایل تلقی میشوند.
چرا
فکر میکنید که باید به همه تماسها و ایمیلها و پیامکها جواب بدهید؟
عدهای
از متخصصان مغز و اعصاب هم عقیده دارند، این پیامهای عصبی اشتباهی که
تولید میشوند به دلیل امواجی هستند که در اطراف گوشیهای تلفن همراه وجود
دارد. درست مثل زمانی که از نزدیک کردن گوشیهای تلفن همراه به بلندگوی ضبط
یا تلویزیون نویزی ایجاد میشود؛ اما بهطور کلی علت توهم لرزش موبایل
را علتی مغزی و روانی میدانند که مغز یا به دلیل انتظار دریافت یک تماس
تلفنی یا به دلیل پیامهای عصبی اشتباهی که میرسد احساس میکند که گوشی
تلفن همراه در جیب شما در حال لرزش است. هیچکدام از این دو توهم درمان
خاصی ندارند و البته چندان حالت آزاردهندهای هم نیستند.
خوددرمانیاگر
میخواهید خودتان راهی برای ترک این اعتیاد پیدا کنید. بهتر است برنامهای
برای خودتان بریزید که میزان استفاده از تلفنها را مدیریت کنید. مثلاً تا
یک ساعت بعد از بیدار شدن، از گوشیتان استفاده نکنید. یا موقع شام و یا
تماشای برنامه تلویزیونی مورد علاقهتان گوشی را خاموش کنید. اینکه چه
مقدار زمان را بدون
گوشی خود سپری میکنید خیلی مهم نیست؛ مهم این است که چنین برنامه زمانی را مشخص کنید.
چرا
فکر میکنید که باید به همه تماسها و ایمیلها و پیامکها جواب بدهید؟
بگذارید بعضی از تماسها به صندوق صوتیتان برود و بعضی از ایمیلها را به
عنوان نخوانده علامتگذاری کنید تا سر فرصت به سراغ آنها بروید. به تدریج
مقدار زمانی را که صبر میکنید که در موقع مناسب پاسخ بدهید، افزایش دهید.
تا
یک ساعت بعد از بیدار شدن، از گوشیتان استفاده نکنید
وقتی
که بدون دلیل سراغ گوشی همراهتان میروید به احساستان توجه کنید وضعیت
هیجانیتان را بشناسید، این احساسات به شما نشان میدهد که چرا شما به سراغ
تلفنتان رفتهاید. آیا خستهاید؟ دچار استرس و یا اضطراب هستید؟ یا احساس
تنهایی میکنید. اگر دلایل احساسی رفتن به سمت گوشی را پیدا کنید احتمالاً
میتوانید راههای جایگزین بهتری برای آن بگذارید.
اگر به دلیل
اینکه خسته یا بی حوصله هستید سراغ گوشی میروید، بهتر است که از روشهای
دیگری برای بهتر شدن استفاده کنید، مثلاً تن آرامی (Relaxation) و تمرکز و
حضور ذهن (Mindfulness) را تمرین کنید که به شما کمک میکنند که ارتباط
بهتری با بدن و دنیای اطرافتان برقرار کنید، آرامشتان را حفظ کنید و رابطه
خود را با محیط اطرافتان تنظیم کنید.