مینا تقی زاده- منصوره شمیلی 1- هیئت علمی بورسیه دانشکده کشاورزی دانشگاه اراک 2- هیئت علمی دانشکده
نام فارسی: پیچ تلگرافی
نام انگلیسی: Periwinkle
نام علمی: Vinca minor L
خانواده: Apocynaceae
ویژگی‌های عمومی: این گیاه پایا بومی اروپا، جنوب روسیه، شمال قفقاز است. پیچ تلگرافی گیاهی زینتی نیمه خشبی با ساقه‌ای خزنده و ریشه‌دار است که جوانه‌های بالا رونده‌ای از آن می‌روید.
برگهای پایای آن به رنگ سبز تیره و براق و توسط دمبرگی کوتاه به صورت متقابل بر روی شاخه‌ها قرار گرفته‌اند. شکل آنها بیضوی یا سر نیزه‌ای و چرمی است.
گل‌های آبی متمایل به بنفش در محور برگها ظاهر می‌شوند که از 5 گلبرگ بهم پیوسته تشکیل شدهاند میوه آن کیسه مانند و حاوی دانه‌های ریزی است. تکثیر آن به آسانی در تمام فصول از طریق قلمه حامل چند برگ امکان پذیر می‌باشد.
موارد استفاده زینتی: این گیاه به سایه بسیار مقاوم است و در زیر درخت‌ها می‌تواند کشت شود. هنگامی که گیاه بالغ می‌شود می‌تواند فرش دائمی خوبی در زیر بوته‌های پر پشت ایجاد کند. فصل گلدهی آن از فروردین تا اردیبهشت ماه می‌باشد و برای پوشش سطح خاک در باغ‌ها و حیاط منزل استفاده می‌شود.
موارد استفاده درمانی: ترکیبات شیمیایی متنوعی در پیچ تلگرافی شناسایی و استخراج شده است. از جمله آلکالوئید‌های مهم‌آن؛Vincamine,Vincine, Vincaminine, Vincinine, Pubcine می‌باشد و ترکیبات دیگری نظیر؛ ساپونین، کاروتن، تانن، پکتین، اسید فرمیک، اسید استیک و اسید اسکوربیک در آن شناسایی شدهاند.
همه قسمتهای این گیاه مورد مصرف دارد، به خصوص برگها که در هر فصلی می‌توان آنها را چید و در مجاورت گرمای 45 درجه سانتیگراد خشکاند. از آن داروهایی به اشکال دمکرده، پودر و تنتور و حتی در صنعت داروسازی امروزه به صورت کپسول و قرص تهیه می‌شود.
اصلی ترین و کاربردی‌ترین ماده موثره پیچ تلگرافی آلکالوئید Vincamine است که از برگهای گیاه استخراج می شود و اغلب به صورت هیدروکلراید و نمک تارترات مصرف می‌شود.
Vincamine به طور گسترده در انسان برای درمان عوارض ناشی از فشار خون بالا در بیمارانی که از مرض حاد یا مزمن Ischemia رنج می‌برند مانند سر درد، سر گیجه، وزوز گوش، نارسائی عمل شریان‌های قلب، عوارض عروقی، کم شدن حافظه، اختلال در تمرکز و ضعیف شدن حافظه و قوای مغزی مصرف دارویی دارد.
مکانیزم عمل Vincamine به این صورت است که در بدن باعث تغییر شکل سلول‌های اریتروسیتها می‌شود بطوریکه عبور آنها از کانال‌های میکروکاپیلاری تسهیل شده، ظرفیت عبور لحظه‌ای اریتروسیتها افزایش یافته، ویسکوزیته خون کاهش یافته و در نهایت از تجمع پلاکت‌ها جلوگیری می‌شود و با این کار اکسیژن و گلوکز بیشتری برای اعصاب فراهم می‌گردد و فعالیت اعصاب بهبود می‌یابد.
همچنین به دنبال بالا رفتن سطح اکسیژن و گلوکز در خون فعل و انفعالات اکسیداسینی میتوکندری‌ها به منظور سنتز ATP افزایش یافته که در نتیجه این اثر سنتز پروتئین‌ها و تنظیم کننده‌های رشد (استیل کولین، نورآدرنالین، دوپامین، سرتونین ...) در بدن بالا رفته (ingredients). پیچ تلگرافی در درمان یکسری بیماری‌های مهم اثر ویژه ای دارد از جمله خواص قابض،تصفیه کننده خون، التیام بخش، ضد اسکوربیک، مقوی و پاک کننده معده، مدر، محرک، معرق و خلط آور است.
استعمال پیچ تلگرافی باعث رفع کمبود ویتامین C ، باز کردن مجاری عروقی که خصوصا با اثر تنظیم کنندگی و اکسیژن دهی مغزی همراه است، درمان اسهال، خونریزی‌ها، سرفه، سرطان، ورم لوزتین، ضد تومور، تب های نوبه، زخم روده، ضد اسپاسم، مداوای کم خونی (همراه با داروهای آهن‌دار) کار برد دارد.
