دختر خرماچینی که حصیرباف شد

به گزارش ایسنا، در روستای «دِهسلم» بیشتر زنان در خانه‌های خود حصیربافی انجام می‌دهند، محصولات بافته شده را یا به گردشگران خارجی و داخلی می‌فروشند یا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آنها را خریداری می‌کند.

زهرا پروین 25 ساله است، به‌قول خودش، پنج کلاس سواد دارد اما سوره واقعه، یاسین و آیت‌الکرسی را از حفظ است. دهیار روستا با وعده سفر کربلا، آنها را به حفظ سوره‌های قرآن ترغیب کرده است. زهرا هم سه ماه برای حفظ کردن سوره‌ها وقت گذاشته است اما همچنان رویای سفر به کربلا را دارد.

زهرا می‌گوید: خودم از درختان خرما بالا می‌روم و خرما می‌چینم، آنها را در همین سبدهای حصیری که خودمان می‌بافیم، می‌گذارم و پایین می آورم. در واقع من تنها دختر روستا هستم که از درخت خرما بالا می‌روم. دختران و زنان دیگر روستا به کمک برادر و مردانشان این کار را انجام می‌دهند اما برادران من بعد از ازدواج برای زندگی به شهرستان رفتند و حالا من به همراه خواهر 13 ساله‌ام با پدرم که عمل قلب باز انجام داده و مادرم که آسم دارد، زندگی می‌کنم. به همین دلیل بیشتر کارهای خانه روی دوش من است.  

او با بیان اینکه گلیم بافی را هم تازه شروع کرده‌ام، بیان می‌کند:  فعلا توانسته‌ام دو گلیم ببافم. کشاورزی هم می‌کنم. گندم و جو هم می‌کارم. نان را هم خودم می‌پزم زیرا دِهسلم نانوایی ندارد. حتی برگ درخت خرما برای حصیر بافی را هم خودم می‌چینم.  ما 50 نخل داریم که 800 کیلو خرما می‌دهد. این خرماها را می‌چینیم  و برای فروش به شهرستان نهبندان می‌برم.  

پروین بعد از جمع آوری برگ‌های نخل خرما، آنها را خشک می‌کند و هربار که می‌خواهد حصیر بافی را انجام دهد دوباره برگ‌ها را خیس می‌کند.   

به گفته او؛ از هر برگی نمی‌توان برای حصیربافی استفاده کرد و حتما باید از برگ‌های وسط نخل خرما استفاده کرد. پرفروش‌ترین محصول روستای آنها بعد از خرما، حصیر است. گردشگران از خرید هر نوع حصیر استقبال می‌کنند. واسطه‌ها هم برخی محصولات حصیری را با قیمت 15 هزارتومان از ما می‌خرند و با قیمت 50 هزار تومان در تهران عرضه می‌فروشند.

پروین درباره اینکه چرا دیر گلیم بافی و حصیربافی را شروع کرده است، می‌گوید: پیش از این، کسی به روستای ما سر نمی‌زد که صنایع دستی بخرد و ما نیز اهمیتی برای یادگرفتن یا تولید آن قائل نمی‌شدیم اما حالا گردشگران بسیاری به روستای ما می‌آیند و صنایع دستی طرفدار پیدا کرده است. خود ما از صنایع دستی استفاده نمی‌کنیم، فقط آنها را درست می‌کنیم  و می‌فروشیم.

او درباره اینکه در روستای دهسلم چند نفر حصیربافی انجام می‌دهند؟ بیان می‌کند: حدود پنج نفر هستند که حصیربافی را به خوبی انجام می‌دهند و بقیه علاقه چندانی به این کار ندارند. حتی خواهر کوچکم هم تمایلی به حصیر بافی ندارد. هر کسی خودش در روستا حصیر بافی می‌کند و برنامه آموزشی برای این کار وجود ندارد. اگر کسی هم در بافت به مشکل بخورد از دیگر بافنده‌ها کمک می‌گیرد. حتی ممکن است بافنده‌های دیگر مثل  طرحی که من می‌بافم را تولید کنند.

پروین با وامی که گرفته، خانه جدیدی برای خودشان ساخته است. حتی نقشه‌ خانه را هم خودش کشیده است و به کمک بنا و کارگر رفته تا دیوار خانه‌شان زودتر بالا برود. او یک اقامتگاه سنتی با کاه‌گِل  و یک اقامتگاه آجری هم برای اجاره به گردشگران راه اندازی کرده است. گردشگران خارجی، بیشتر ترجیح می‌دهند در خانه سفالی اقامت داشته باشند. خانه‌ها با پرده‌هایی که مادرش گلدوزی کرده، تزیین شده است و برای گردشگران غذاهای سنتی از جمله «قوروت» که با  کشک سفید ،زرد و با شیر گوسفند، گردو و پیاز سرخ شده درست می‌شود، سِرو می‌کنند. هزینه هر شب اقامت برای گردشگران داخلی 50 و برای گردشگران خارجی  100 هزار تومان است.