به گزارش خبرنگار مهر، جایزه درست‌نویسی مطبوعات با هدف پاسداشت زبان فارسی و تقدیر از رسانه‌هایی که در این امر (درست‌نویسی) کوشا هستند، 5 سال پیش به پیشنهاد فرهنگستان زبان و ادب فارسی و به همت معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی کلید خورد.
در آئین‌نامه این جایزه، یکی از وظایف مهم رسانه‌ها انتقال درست پیام به بهترین شکل در کمترین زمان عنوان و تاکید شده است که زبان به‌عنوان ابزار ارتباطی نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا می‌کند و کاربرد درست آن بر پایه قواعد آن و با استناد به اصول و مبانی نگارش، نخستین و مهم‌ترین وظیفه هر رسانه است.
این جایزه دارای یک شورای سیاستگذاری متشکل است از: رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معاون امور مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سه عضو شورای این فرهنگستان، نماینده معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد و مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان، است که تعیین سیاست‌های کلی همچون تصویب شیوه‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌ها، تعیین نوع و تعداد نشریات و جوایز، شیوه انتخاب داوران در این جایزه، از جمله وظایف این شوراست.
این جایزه همچنین کارگروهی متشکل از: سه عضو شورای فرهنگستان، نماینده معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیر جایزه و یک کارشناس گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، یک نفر از ویراستاران برجسته کشور با سابقه مطبوعاتی به انتخاب معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دارد که تدوین شیوه نامه‌ها و آیین نامه‌ها، پیشنهاد نوع و تعداد نشریات و جوایز، تعیین صلاحیت داوران، انتخاب مصداق‌ها و تعیین نحوه بررسی آثار و تصمیم‌گیری در کلیه امور جایزه را بر عهده دارد.
داوران این جایزه نیز شامل ویراستاران خبره فرهنگستان به پیشنهاد گروه‌های علمی و تأیید کارگروه یادشده هستند.
معیارهای ارزیابی، شامل نکات مربوط به ویرایش فنی و زبانی به شرح جدول زیر است:
منابع مورد استناد داوران جایزه درست نویسی در مطبوعات هم شامل فرهنگ املایی خط فارسی، دستور خطّّ فارسی و 13 مجلد از واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که هر سه منبع هم به‌صورت برخط در وبگاه این فرهنگستان به نشانی persianacademy.ir در دسترس عموم است.
فرآیند بررسی در این جایزه هم به این صورت است که ابتدا هر اثر را دو داور بر اساس برگه ارزیابی و معیارهای تعیین‌شده بررسی می‌کنند و نتیجه بررسی در کارگروه مطرح و در مورد آن تصمیم‌گیری می‌شود. سپس مبنای بررسی آثار در روزنامه‌ها، انتخاب تصادفی یک خبر تولیدی و دو مطلب از بخش‌های صفحه اول، گزارش، سرمقاله، مقاله، مصاحبه (جمعاً حدود 200 جمله) و در خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری، انتخاب تصادفی دو خبر تولیدی از بخش خبر خواهد بود.
مطابق آنچه که در آئین نامه این جایزه آمده، انتخاب‌های تصادفی از همه روزنامه‌ها متعلق به روز واحد خواهد بود. روزنامه‌هایی که نسخه‌ای از روز اعلام شده را به ستاد ذیربط مستقر در فرهنگستان نرسانند به مرحله داوری راه نمی‌یابند. همچنین به رسانه‌هایی که دوره‌های مورد تأیید فرهنگستان زبان و ادب فارسی را در زمینه درست‌نویسی یا ویرایش برای روزنامه‌نگاران خود برگزار می‌کنند (بسته به شرح دروس، نفر، ساعت و سطح مدرسان) به ازای هر دوره، 5 امتیاز تعلق می‌گیرد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حق‌التدریس مدرسان این کارگاه‌ها را تا 50 دوره در سال پرداخت می‌کند.
داوری جایزه درست نویسی مطبوعات در دو مرحله انجام می‌شود: آثاری که در مرحله نخست 70 درصد امتیاز لازم را کسب کرده باشند، به طور خودکار به مرحله دوم راه پیدا می‌کنند و از میان آثار منتخب در این مرحله سه روزنامه (کشوری، استانی، ورزشی) و یک خبرگزاری انتخاب می‌شوند. برای 5 رسانه برتر در هر گروه، یک دوره انتخاب تصادفی دیگر (مربوط به شماره‌های دیگر، اما مشابه برای هر 5 رسانه) نیز انجام می‌گیرد و معدل دو دور داوری، امتیاز نهایی خواهد بود.
حال و در پنجمین دوره جایزه درست نویسی مطبوعات، عنوان برگزیده در رده خبرگزاری‌های کشور در این جایزه (آبان 1396) به خبرگزاری مهر اختصاص یافته است.
سیدامیر حسن دهقانی، معاون خبر خبرگزاری مهر، با اشاره به سیاست این خبرگزاری در کنترل کیفی خروجی آن گفت: مدیران خبرگزاری مهر از ابتدا در کنار توجه به انتشار اخبار و گزارش های جریان ساز تاکید ویژه ای بر ارتقاء شکلی و فرمی اخبار و همچنین درست نویسی اخبار داشته اند.
وی ضمن برشمردن دستورالعمل های گوناگون در زمینه درست‌نویسی متون فارسی افزود: در خبرگزاری مهر با لحاظ ضرورت حفظ سرعت عمل در انتشار اخبار تلاش شده است تا با استفاده از دستورالعمل های موجود دستورالعمل ساده شده ای تهیه شود و در اختیار اعضای تحریریه قرار گیرد و این دستورالعمل شاخص اصلی سنجش درست نویسی شود.
معاون خبر خبرگزاری مهر در ادامه گفت: در کنار این اقدام نظارت مستمری بر جریان انتشار خبر توسط اتاق خبر خبرگزاری و گروه آنالیز خبرگزاری صورت می‌گیرد که ارائه نتایج آن با اتصال به نظام تشویق و تنبیه موجب شده است خروجی خبرگزاری مهر در زمینه های مختلف ازجمله در زمینه درست نویسی اخبار از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشد.
سیدامیر حسن دهقانی در پایان گفت: چشم‌انداز تعریف شده در خبرگزاری مهر دستیابی به سبک ویژه مهر در انتشار اخبار است که این سبک ویژگی‌های گوناگونی ازجمله در زمینه درست‌نویسی دارد.
