مجید غلامی جلیسه مدیرعامل موسسه خانه کتاب که مدتی است کمپینی با هدف جلوگیری از انتشار غیرقانونی کتابها و ترویج فرهنگ کپی رایت آغاز کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره خروجی مشخص این تلاشها، تجربه کمپینهای مشابهی را که برای جلوگیری از دانلود فیلمها و آثار سینمایی صورت گرفته است، الگویی مناسب برای به کارگیری در حوزه کتاب دانست و گفت: مهمترین هدفی که در این قبیل فعالیتها در فضای مجازی دنبال میکنم، فرهنگسازی است چون بخش قابل توجهی از مردم نادانسته کتاب قاچاق میخرند یا دانلود میکنند و اینگونه نیست که اطلاعی از قُبح این کار داشته باشند یا بدانند این کار، اساساً کار اشتباهی است.
وی با بیان اینکه این کمپین برای ارائه راهکارهای علمی و عملی جهت جلوگیری از انتشار غیرقانونی کتاب در فضای مجازی و معرفی کانالهای مجازی که اقدام به انتشار غیرقانونی کتابهای ناشران را میکنند و ریپورت کردن آنها برای جلوگیری از بسط و گسترش کتابهای غیرقانونی در این فضا ایجاد شده است، افزود: در حدود یک ماهی که از تشکیل این کمپین میگذرد، من حداقل 10 سایت یا کانال در فضای مجازی سراغ دارم که مبادرت به انتشار غیرقانونی نسخههای پی دی اف کتابها میکردند اما وقتی متوجه شدند رویهای که طی میکنند، اشتباه است، خودشان داوطلبانه این فایلها را از روی سایتها و کانالهایشان برداشتند. این را در نظر داشته باشید که بعضی از این سایتها و کانالها تا 200، 300 هزار بازدیدکننده داشتند و در واقع این یعنی اینکه در مدت یک ماه، به همین میزان و بلکه بیشتر یعنی چیزی در حدود 400، 500 هزار بار دانلود غیرقانونی کتاب، کمتر شده است.
این فعال حوزه نشر و کتاب با اشاره به همراهی و همکاری مثبت نویسندگان، ناشران و همچنین خبرنگاران متعدد با این کمپین، اضافه کرد: این تلاشها تاثیر فوقالعادهای در عقب نشینی سودجویانه از این حوزه داشته است. ما باید یک هم صدایی ملی در جامعه ایجاد کنیم که مردم به صورت خودجوش از این کارِ اشتباه (دانلود غیرقانونی کتابها) اجتناب کنند؛ چون واقعیت این است به رغم همه این تلاشها و حتی اگر سایت یا کانالی متخلف در این حوزه، فیلتر و مسدود شود یا دستفروشهای کتاب دستگیر شوند، مدتی بعد از جایی دیگر فعالیت غیرقانونی خود را ازسرمیگیرند.
مدیرعامل خانه کتاب و در ادامه در پاسخ به این سوال که علیرغم این تلاشها ما شاهد نوعی بیتوجهی از سوی دستگاههای صادرکننده مجوز کتاب از جمله اداره کتاب وزارت ارشاد هستیم و میبینیم که برخورد قانونی لازم با ناشرانی که کتابهای دیگر همکارانِ ناشر خود را منتشر میکنند، وجود ندارد و اینکه فکر نمیکنید این، پاشنه آشیل کمپینهایی از این دست است؟، گفت: این انتقاد وارد است و قطعاً یکی از دلایلی که عدهای سودجو توانستهاند و میتوانند دست به این قبیل اقدامات بزنند، خلاء قانونی است.
جلیسه ادامه داد: من به دوستانمان در وزارت ارشاد هم متذکر شدهام که ما از این فرآیندها عقب هستیم. البته خوشبختانه آقای صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، کارگروهی را در این وزارتخانه ایجاد کرده که این کارگروه، مقوله یادشده را دنبال میکند و در واقع نوعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامیِ مجازی هم در این زمینه فعالیت میکند. اما من فکر میکنم ما برای جلوگیری از انتشار غیرقانونی و برخورد با این مسئله، باید هر چه زودتر خلاءهای قانونی این مسئله را شناسایی کنیم تا فعالیتهایی که در راستای فرهنگسازی در این زمینه انجام میشود، تاثیرات لازم را داشته باشد وگرنه ما در کوتاه مدت و یا میان مدت، شاهد این خواهیم بود که از یک طرف تلاشهایی در این زمینه انجام میشود و از طرف دیگر، این تلاشها خنثی میشود.