تاثیر احتمالی رجیستری بر سهم هر برند از بازار موبایل

موسسه تحقیقاتی GFK آلمان سهم برند‌های مختلف از بازار تلفن‌همراه ایران در سه ماه تابستان را منتشر نموده و خبر می‌دهد که سامسونگ همچنان با در اختیار گرفتن بیش از نیمی از بازار موبایل ایران، پیشتاز این رقابت است.

آمار مورد بحث حکایت از آن دارد که پس از سامسونگ با سهم 51 درصدی از بازار موبایل ایران، برندهای هوآوی با 14 درصد، ال جی با 13 درصد و اپل با 11 درصد در رتبه‌های بعدی بوده‌اند. در این آمار برندهایی نیز دیده می‌شود که در سال‌های اخیر اقبال خود را در ایران از دست داده اند. به عنوان مثال اچ تی سی در سه ماهه مورد بحث 4 درصد و سونی دو درصد از آمار را به خود اختصاص داده‌اند.

موسسه GFK اما آمار کلی موبایل‌های موجود در ایران را نیز منتشر کرده که البته می‌توان با مقداری شک به آن نگریست. در این آمار برند سامسونگ 45 درصد و اپل 30 درصد از سهم بازار را در اختیار گرفته‌اند. جدا از مورد عجیبِ اپل، این موسسه سهم ال‌جی را 10 درصد و هوآوی را 8 درصد عنوان نموده در صورتی که بر اساس آمارهای کافه بازار، هوآوی پس از سامسونگ در رتبه دوم موبایل‌های اندرویدی قرار می‌گیرد. موسسه آلمانی سهم سونی را 3 درصد و اچ تی سی را نیز 2 درصد از بازار کشور گزارش کرده در حالی که سایر برندها 2 درصد دیگر را به خود اختصاص داده‌اند.

بر اساس این آمار، به طور متوسط هر ماه 630 هزار موبایل در بازار ایران به فروش رسیده است. مسئولین طرح رجیستری خبر داده بودند که سهم فروش قانونی موبایل‌ها در کشور حدود 10 درصد است و با این شرایط می‌توان به سادگی محاسبه کرد که در سه ماه تابستان تنها 63 هزار تلفن‌همراه غیر قاچاق در کشور به فروش رسیده است.

نمودار سهم تعداد فروش هر برند از بازار موبایل ایران

باید به این نکته توجه داشت که این ارقام آخرین آمار نشان دهنده میل و رقبت ایرانیان به خرید برندهای مختلف تا قبل از انجام طرح رجیستری است و امکان دارد پس آغاز به کار کامل این طرح، انتخاب کاربران دستخوش تغییراتی اساسی گردد. «صادق بشیری»، یکی از اعضای انجمن حمایت از حقوق مصرف کننده در خصوص آمار موسسه آلمانی و همچنین تاثیرات احتمالی این طرح بر انتخاب کاربران به دیجیاتو می‌گوید:

«متاسفانه مؤسسات بی‌طرفی برای تهیه چنین آماری در ایران وجود ندارد و مجبوریم به مؤسسات خارجی اعتماد کنیم اما استقبال ادامه‌دار مردم از محصولات اپل مرا به تعجب وا می‌دارد. می‌دانید که تابستان گذشته شرکت اپل اپلیکیشن‌های ایرانی را تحریم کرد و بسیاری از پشتیبانی‌های خود را برای کاربران ایرانی قطع نمود. این مثال بزرگی از توهین یک شرکت به مصرف کنندگان بوده و برای من عجیب است که هنوز بسیاری از مردم به خرید محصولات این شرکت روی می‌آورند.»

وی معتقد است که اگر طرح رجیستری تمایل بازار را به سمت برند‌ خاصی ببرد و باعث ایجاد رانت شود، اتفاق مطلوبی رخ نداده است و طرح مذکور عملاً طرحی شکست خورده خواهد بود. او باور دارد که استقبال کاربران از برندهای مختلف به علت تصویری است که آنها با تبلیغات و تجربه مصرف خوب کاربران، بدان دست یافته اند و طرح رجیستری نباید با زیر سوال بردن فعالیت‌های برند‌های قوی در انتخاب کاربران تاثیری بگذارد، بلکه باید در راستای شفاف‌سازی تصویر شاخته شده برندها در ذهن مصرف کننده عمل کند.

نمودار سهم ارزش فروش هر برند از بازار موبایل ایران

بشیری در رابطه با تأثیر مستقیم گرانی‌های پس از طرح رجیستری در انتخاب خریداران به دیجیاتو می‌گوید:

«دور از انتظار نیست با قانونی شدن ورود موبایل، صدور فاکتور‌های رسمی و تغییر نیافتن ضرایب مالیاتی، قیمت موبایل‌ها کم کم به چند برابر نرخ موجود برسد. در آن صورت قیمت به مهمترین فاکتور جهت گزینش تلفن‌همراه تبدیل خواهد شد و انتخاب خریداران به سمت برند‌های کمتر شناخته شده‌تری که قیمت‌های ارزانتری دارند، متمایل خواهد شد. درست است که طرح رجیستری و جلوگیری از ورود قاچاق موبایل، برنامه‌ی خوبی است و درآمد دولت را بالا می‌برد اما نباید پرداخت تمام هزینه‌های دولت بر عهده مصرف‌کننده باشد. درآمدزایی بدون ایجاد رضایت خریداران نه تنها امر مثبتی نیست بلکه موجب بی‌اعتمادی به طرح رجیستری و طرح‌های آینده خواهد شد.»

او ضمن تاکید بر لزوم ارائه لیست شرکت های ورود قانونی برند‌های مختلف و اطلاع رسانی کامل توسط مسئولین طرح رجیستری، خاطر نشان نمود که نهاد‌ها مربوطه باید شرکت‌های معتبری که به واردات برند‌های مختلف می‌پردازند را معرفی کنند، چرا که پس از طرح رجیستری خریدار باید خود با باز کردن جعبه موبایل و قرار دادن سیم‌کارت در آن از ورود قانونی کالای انتخاب شده، اطمینان حاصل کند و چه بسا این مورد فعالیت بسیاری از فروشندگان و فروشگاه‌های اینترنتی را به خطر اندازد.

لازم به ذکر که است که طبق گفته «حمیدرضا دهقانی‌نیا» سخنگوی طرح رجیستری، تاکنون تنها مدل آیفون X به عنوان اولین مدل مشمول طرح رجیستری اعلام شده و قرار است هرچه زودتر مدل‌های دیگر مشمول رجیستری معرفی شوند.