باور رایج درباره بهداشت مو

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده – متخصص پوست و مو 

استرس باعث سفیدی مو می‌شود !

این باور نادرست است. میزان استرس روز به روز در حال افزایش است اما میزان افرادی که در 50 سالگی مو‌‌هایشان سفید می‌شود، بیشتر از قبل نشده چون سفید شدن مو صرفا مسال‌‌های ژنتیکی است

افزایش سن، ژنتیک و بسیاری از عوامل محیطی در نهایت باعث سفید شدن مو‌‌ها می‌شوند. اگر نگاهی به سن سفید شدن مو‌‌ها در خانواده بیندازید، می‌توانید در نهایت حدس بزنید مو‌‌های شما چه زمانی سفید خواهند شد. باور‌‌های درست و نادرست بسیاری در مورد موی سفید وجود دارد.

برخی می‌گویند موی سفید نشانه خرد و عقل است و برخی دیگر آن را نشانه نزدیک شدن فرد به مرگ می‌دانند. در «ماهنامه دنیای تغذیه» این شماره به برخی باور‌‌ها در این رابطه اشاره می‌کنیم و صحت و سقم آن‌‌ها را می‌سنجیم اما قبل از آن شما را با دلایل سفید شدن مو آشنا می‌کنیم.

دلیل رنگی بودن مو وجود ملانین است. سلول‌‌های رنگدان‌‌های مو برای ساخت ملانین به آنزیم‌‌های خاصی نیاز دارند و براساس تفاوت آنزیم‌‌های شرکت کننده، 2 نوع ملانین تولید می‌کنند؛ یوملانین مسوول رنگ قهو‌‌ه‌ای روشن تا سیاه تیره و فائوملانین مسوول رنگ زرد بلوند تا قرمز تیره، اما سفید شدن مو، هیچ ربطی به نوع ملانین موجود در بدن ما یا به عبارتی تیره یا روشن بودن مو‌‌هایمان ندارد.

این اتفاق برای همه افراد می‌افتد. موی مردان حدود30 سالگی و موی زنان حدود 35 سالگی سفید می‌شود. ملانوسیت‌‌ها هر10 سال، 10 تا 20 درصد از ظرفیت تولید رنگ خود را از دست می‌دهند. اگرچه چگونگی از دست دادن این رنگدانه‌‌ها دقیقا مشخص نیست، اما می‌دانیم در نخستین مراحل سفید شدن مو، ملانوسیت‌‌ها هنوز به صورت غیرفعال وجود دارند. بدن هر فردی تا زمانی خاص ملانین تولید می‌کند.

به همین دلیل ممکن است فردی در 25 سالگی مو‌‌هایش به دلیل تولید نشدن ملانین سفید شود و برعکس فرد دیگری در 50 سالگی همچنان مو‌‌های سیاهی داشته باشد.

1-وقتی موی سفیدی را می‌کنید، 7 موی دیگر سفید می‌شود !

این باور نادرست است. تاکنون از نظر علمی به اثبات نرسیده که کندن یک موی سفید باعث سفید شدن بقیه مو‌‌ها می‌شود. به نظر می‌رسد کمبود تولید ملانین به مرور عامل رویش تدریجی مو‌‌های سفید است.

2-مو‌‌های سفید سریع‌تر رشد می‌کنند

این باور تا حدودی درست است. تحقیقات علمی ضد و نقیضی در این‌باره وجود دارد، در حالی که برخی بررسی‌‌ها نشان داده سرعت رشد مو‌‌های سفید بیش از مو‌‌های رنگی است، برخی دیگر به اثبات رسانده سرعت رشد مو‌‌ها تفاوتی ندارد و فاز‌‌های رشد مو در مو‌‌های سفید و رنگی یکسان است.

3-استرس باعث سفیدی مو می‌شود!

این باور نادرست است. در جامعه کنونی میزان استرس روز به روز در حال افزایش است، اما بررسی‌‌های علمی ثابت کرده در مقایسه با قبل، میزان افرادی که در 50 سالگی مو‌‌هایشان سفید می‌شود، بیش از دوران قبل نشده است. سفید شدن مو مسئله‌ای ژنتیکی است و ارتباطی به مسائل خلقی و روانی ندارد.

4-مو‌‌های سفید از مو‌‌های رنگی قویترند

این باور تا حدودی درست است. از نظر علمی به اثبات نرسیده با سفید شدن مو قطر آن بیشتر می‌شود اما این موضوع درست است که انعکاس نور، موی سفید را پرپشت‌تر و تار آن را قطورتر نشان می‌دهد. البته در برخی افراد نیز دیده شده مو‌‌های سفید در مقایسه با مو‌‌های قبلشان سالم‌تر و میزان سستی آن کمتر است.

5-مو‌‌های سفید در واقع خاکستری‌اند

این باور نادرست است. ترکیب موی سیاه کنار سفید این توهم را در بینایی ایجاد می‌کند. مو‌‌های سفید در واقع مو‌‌های زرد هستند. موی انسان بدون کراتین و ملانین زردرنگ است اما با توجه به جنس مو این زردی می‌تواند روشن‌تر شود و به سفیدی گرایش پیدا کند یا مو زردتر و شبیه موی بلوند شود.

6-کمبود ویتامینB  باعث سفیدی مو می‌شود

این باور درست است. اگر کمتر از 35 سال دارید و تعداد زیادی از مو‌‌های شما سفید شده به احتمال زیاد دچار کمبود ویتامینB  و اسید پانتوتنیک هستید. بهتر است از منابع ویتامینB  بیشتر استفاده و مکمل آن را دریافت کنید تا از سفید شدن بیشتر مو‌‌ها پیشگیری شود. 

7-مصرف دخانیات مو را سفید می‌کند

این باور تا حدودی درست است. مصرف دخانیات پر از ضرر است و هیچ منفعتی برای بدن ندارد. گرچه سفید شدن مو ژنتیکی و ارثی است اما برخی تحقیقات نشان داده مصرف دخانیات می‌تواند باعث پیری زودرس و سفید شدن پیش از موعد مو‌‌ها شود.

8-مو‌‌های سفید را نمی‌توان با رنگ پوشش داد

این باور نادرست است. غیر از رنگ‌‌های شیمیایی برخی گیا‌‌هان دارویی و حنا هم می‌توانند مو‌‌های سفید را پوشش دهند.

9-مو‌‌های سفید می‌توانند مجددا به رنگ قبل بازگردند

این باور نادرست است. تاکنون از نظر علمی به اثبات نرسیده موی سفید بتواند بدون مصرف دارو، یک رژیم غذایی خاص یا رنگ کردن مو به رنگ قبل خود بازگردد. زمانی که مویی سفید شد، در حالت طبیعی به رنگ قبل از خود باز نمی‌گردد.

10-به دنبال یک حادثه وحشتناک مو‌‌ها سفید می‌شود!

این باور نادرست است. استرس و یک اتفاق وحشتناک نمی‌تواند باعث سفید شدن یکشبه مو‌‌ها شود اما در درازمدت می‌تواند باعث پیری زودرس و سفیدی پیش از موعد مو‌‌ها شود.

11-آفتاب مو‌‌ها را سفید می‌کند

آفتاب می‌تواند باعث روشن شدن مو و تغییر رنگ قهو‌‌ه‌ای روشن یا سرخ شدن مو شود اما تاکنون هیچ تحقیقی نشان نداده اشعه فرابنفش می‌تواند باعث پیری مو و بروز مو‌‌های سفید شود.