خبرگزاری مهر: چندین ماه از بحران موجود میان 4 کشور عربی مصر، امارات، بحرین و عربستان سعودی با قطر و تحریم های اعمال شده علیه دوحه از سوی این 4 کشور می گذرد و علیرغم تلاش های فراوان از سوی برخی طرف ها به ویژه کویت برای حل این بحران باز هم شاهد تداوم آن هستیم.
در همین راستا خبرنگار مهر با «علی الهیل» استاد دانشگاه جرج تاون قطر و تحلیلگر سیاسی گفتگو کرده که شرح آن از نظر می گذرد.
علت به تاخیر افتادن نشست شورای همکاری خلیج فارس و پیامدهای این موضوع چیست؟
یکی از مهم ترین علت های این موضوع بی توجهی کشورهای محاضره کننده قطر در برابر درخواست های دوحه مبنی بر مذاکره و گفتگو است که اخیرا امیر کویت و وزیر خارجه آمریکا نیز بر آن تاکید کردند. شیخ «صباح الاحمد الجابر» امیر کویت در پارلمان این کشور اعلام کرد آیندگان عوامل تشدید اختلافات میان کشورهای حوزه خلیج فارس را فراموش نخواهند کرد؛ وی متوجه شده که سعودی ها و امارات در صورت حضور شیخ «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر در نشست شورای همکاری، در این نشست حضور نخواهند داشت.
زیرا این دو کشور در صدد هستند فردی به نام «عبدالله علی عبدالله آل ثانی» را به عنوان امیر قطر معرفی کنند و صندلی قطر در شورای همکاری را به وی بدهند. همین موضوع نیز موجب شد که امیر کویت نشست شورای همکاری را 6 ماه به تعویق بیندازد.
از جمله پیامدهای تعویق این نشست، نزدیک شدن به سناریو فروپاشی یا دستکم آسیب دیدن شورای همکاری است. همچنین عدم برگزاری این نشست در تاریخ تعیین شده به جایگاه و اعتبار آن ضربه می زند. زیرا از سال 1981 تاکنون یک روز هم تاریخ برگزاری این نشست تغییر نکرده بود. علاوه بر این، تعویق نشست موجب افزایش روزنه های اجتماعی میان ملت های منطقه خلیج فارس می گردد.
به نظر شما میان سفر «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا به منطقه و تعویق نشست شورای همکاری ارتباطی وجود دارد؟
آمریکا به هیچ وجه نسبت به اتمام بحران موجود میان کشورهای حوزه خلیج فارس تمایل ندارد. زیرا در غیر این صورت با یک تماس تلفنی این بحران را پایان می داد. به اعتقاد من سفر تیلرسون به ریاض و دوحه که برای پایان دادن به بحران در خلیج فارس نشان داده شد، در حقیقت به منظور تحمیل یک شورای هماهنگی میان سعودی ها و عراق صورت گرفت. تشکیل این شورا و تداوم بحران موجود به نفع آمریکایی ها است و آن ها از بحران موجود برای فروش تسلیحات خود استفاده می کنند.
دیدار پادشاه سعودی با امیر کویت کمتر از نیم ساعت طول کشید و امیر کویت در فرودگاه نیز مورد استقبال پادشاه عربستان قرار نگرفت. این موضوع را چگونه تحلیل می کنید؟ آیا این موضوع نشانگر از بین رفتن فرصت گفتگو میان کشورهای حوزه خلیج فارس است؟
به نظرم کویت، قطر و عمان به دلیل حضور در شورای همکاری آسیب دیده اند و ملک سلمان نیز می داند که امیر کویت از دیدگاه قطر حمایت می کند؛ زیرا دیدگاه قطر مبنی بر دعوت به گفتگو، به نفع منطقه است و مانع از بروز مشکلات نظامی و اقتصادی طولانی مدت می شود.
ملک سلمان از امیر کویت درخواست کرد که با «محمد بن سلمان» پسرش درباره بحران موجود گفتگو کند که این موضوع توهین به امیر 90 ساله کویت است که برای حل بحران از هیچ تلاشی دریغ نکرد. وی برای حل بحران 3 مرتبه به ریاض و واشنگتن سفر کرد اما هر بار مورد اهانت قرار گرفت.
ما قطری ها برای شیخ صباح الاحمد امیر کویت احترام قائل هستیم و وی را قهرمان حل این بحران می دانیم. زیرا نسبت به حفظ امنیت و ثبات منطقه در حوزه های سیاسی، اقتصادی، نظامی و راهبردی حریص است. سعودی ها و امارات صددرصد در تلاش برای اجرای خواسته خارجی ها و صهیونیست ها هستند و هر کس این موضوع را درک نمی کند، الفبای سیاست را نمی فهمد.
آیا سیاست کشورهای محاصره کننده منجر به تغییر سیاست قطر در آینده می شود؟
این موضوع را قبول ندارم. زیرا جبهه داخلی قطر یکپارچه و مستحکم است و نشانه آن ها دو نوبت خروج امیر قطر از کشور است؛ بار اول به ترکیه، آلمان، فرانسه و سازمان ملل رفت و آن خطابه مشهور را ایراد کرد و به دوحه بازگشت و بار دوم هم با ترک دوحه به مالزی، اندونزی و سنگاپور سفر کرد.
طبق اطلاعاتی که دارم، امیر قطر قصد دارد در سفر سوم خود به صربستان برود. سیاست های قطر تغییر نخواهد کرد و خواسته های تحمیلی کشورهای محاصره کننده نیز طبق سخن تیلرسون غیرقابل قبول و غیرمعقول است. زیرا به حاکمیت قطر دست اندازی می کند و کشور ما را تحت قیمومیت قرار می دهد.
ملت و حکومت قطر هیچ نوع قیمومیت و تعرض به حاکمیت ملی را نمی پذیرد. قطری ها پیش از بروز این بحران نیز از تصمیمات شورای همکاری راضی نبودند. زیرا کشورهای حوزه خلیج فارس از قطر می خواستند که حقوق شهروندان قطری را به اندازه شهروندان عربستان کاهش دهند و مالیات آب و برق و درآمد را بر شهروندان قطری تحمیل کند اما دوحه بر اساس خواسته های مردمی با آن مخالفت کرد.
به نظر شما آیا شورای همکاری خلیج فارس منحل خواهد شد؟
اگر دوحه به خاطر مسائل امنیتی و راهبردی و اقتصادی و اجتماعی خود مجبور به خروج از شورای همکاری شود، نسبت به خروج خود از این شورا هیچ تاسفی نخواهد خورد. زیرا شورای همکاری ابزار دست مقامات سعودی است و با تفکر عشیره ای اداره می شود نه تفکر جدید. در صورت خروج قطر و عمان و کویت از شورای همکاری به دلیل اقدامات سعودی ها و امارات، فروپاشی این شورا با وضعیت کنونی را بعید نمی دانم.
