هفدهم نوامبر (بیست و هشتم آبان ماه) سالروز تولد یکی از دوست‌داشتنی‌ترین فیلم‌سازان زنده تاریخ سینما است مارتین اسکورسیزی امسال هفتادوچهارساله می‌شود؛ به بهانه تولد این سینماگر جاودانه خاطره بازی کردیم با فیلم‌های مهم او.
اسکورسیزی کارگردانی است که بیش از هر کارگردان زنده دیگری نامزد دریافت جایزه اسکار شده. او یکی از تأثیرگذارترین فیلم‌سازان کنونی در سینمای آمریکا و هالیوود است، او طلیعه‌دار مفاهیم جرم و جنایت مدرن، درگیری‌های گانگستری و مفاهیم گناه و رستگاری کاتولیکی است. کارگردانی با چنین استعدادی بسیار کم یاب است. او به تمام جوایز ارزنده‌ای چون اسکار، نخل طلایی، بهترین کارگردانی کن، گرمی، گلدن گلاب، بفتا و امی دست‌یافته و او اکنون تنها به دنبال کیفیت بالاتر در کارهایش است. متن زیررده بندی بهترین فیلم‌های اسکورسیزی از 10 تا 1 بر اساس نظر منتقد مجله “رولینگ استون” اندی گرین است.
در انتها اشاره‌ای نیز به رتبه‌بندی مجله “سینما هالیک” می‌کنیم تا بتوانید مقایسه‌ای بین رتبه‌بندی‌ها و نظرات مختلف بکنید؛ و البته خوشحال می‌شویم اگر شما نیز نظر شخصی و لیست 10 فیلم برتر خود را از این کارگردان با ما در میان بگذارید.
10-دار و دسته‌های نیویورکی ‘Gangs of New York’
پس از سال‌ها فیلم‌سازی درباره گروه‌های خلاف‌کار در قرن بیستم، مارتین اسکورسیزی با «دار و دسته‌های نیویورکی» تصمیم گرفت که دوباره به موضوع محبوب خود برگردد. داستان این فیلمِ ساخته 2002 اسکورسیزی در نیویورک زمان جنگ داخلی می‌گذرد؛ وقتی مبارزات بین گنگ‌های شریر و خلاف‌کار تمام شهر را دربر گرفته. دنیل دِی لوئیس نقش بیلِ قصاب را بازی می‌کند، یک بومی تبهکار که با یک گَنگِ مهاجر در جنگ است. لئوناردو دی کاپریو یک مهاجر ایرلندی است که مصمم به نابود کردن بیل است. فیلم به شکل شگفت‌انگیزی دست به بازسازی طرح شورش‌های می‌زند که در سال 1863 نیویورک را مورد تاخت‌وتاز قرارداد.
9-خیابان‌های پایین‌شهر ‘Mean Streets’
مارتین اسکورسیزی تا قبل از 1973 بر روی تعداد کمی فیلم کارکرده بود اما وقتی در آن سال «خیابان‌های پایین‌شهر» را ساخت زندگی او برای همیشه تغییر کرد. این اولین فیلمی بود که او کنترل کامل ساخت آن را در دست داشت و داستان دو اوباش خورده پا در محله ایتالیای کوچک در نیویورک، فوراً به‌عنوآن‌یک شاهکار موردستایش قرار گرفت. این فیلم به همچنین نقش بزرگی در پیشرفت کاری رابرت دنیرو داشت، او و اسکورسیزی در آینده بارها باهم کارکردند. شاید امروزه این فیلم به‌اندازه «کازینو» و «رفقای خوب» موردتوجه نباشد اما بدون «خیابان‌های پایین‌شهر» هیچ‌کدام از این فیلم‌ها ساخته نمی‌شد.
8-بعد از ساعت‌ها ‘After Hours’
کارهای اسکورسیزی در اواسط دهه 1980 کمی دچار افت و رکود شد. هنگامی‌که «سلطان کمدی» با شکست مواجه شد، او قادر به تأمین هزینه ساخت «آخرین وسوسه مسیح» نبود. درنتیجه او مجبور به ساخت فیلم دیگری شد؛ یک فیلم شگفت‌آور عجیب‌وغریب در مورد استادی که دختری را در یک کافی‌شاپ ملاقات می‌کند و این ملاقات به یک عجیب‌ترین شب زندگی او تبدیل می‌شود. این کمدی سیاه یک فیلم پرفروش در باکس آفیس نبود اما منتقدان را تحت تأثیر قرارداد. اسکورسیزی سال بعد با هالیوود همکاری کرد و «رنگ پول» را ساخت؛ و نهایتاً در 1988 چراغ سبز ساخت «آخرین وسوسه مسیح» را دریافت کرد.
7-کازینو ‘Casino’
کازینو به‌هیچ‌عنوان دنباله‌ای بر «رفقای خوب» نیست. آن‌ها فیلم‌های کاملاً مجزایی با کاراکترهای کاملاً مجزا هستند؛ اما باید گفت هر دو فیلم ارتباطات بسیاری باهم دارند؛ هر دو فیلم‌های گانگستری نوشته نیکولاس پیلِگی هستند، در هر دو رابرت دنیرو در نقش شخصیتی حیله‌گر و جنایی ایفای نقش می‌کند و جو پِشی گانگستری مستعد خشونت و خشم غیرقابل‌کنترل است. هر دو فیلم گانگسترها را در اوج قدرت خود نشان می‌دهند قبل از اینکه پلیس فدرال وارد عمل شود و همه‌چیز را حل کنند. این مقایسه‌ها کمی برای منتقدانی که «کازینو» را دنباله‌ای بر «رفقای خوب» می‌دیدند زیاد شبیه بود اما، طرفداران فقط خوشحال بودند که بار دیگر به دنیای زیرزمینی خشونت بازمی‌گردند. به همچنین شارون استون و جیمز وودز در نقش یک روسپی و یک دلال فاسد کاملاً درخشان عمل کردند.
6-سلطان کمدی ‘King of Comedy’
بعد از موفقیت فوق‌العاده «گاو خشمگین» در 1980، اسکورسیزی می‌خواست «آخرین وسوسه مسیح» را با بازی رابرت دنیرو در نقش مسیح بسازد. دنیرو که از بازی در درام‌های جدی خسته شده بود پیشنهاد داد که بجای آن‌یک کمدی بسازند. نتیجه آن «سلطان کمدی» شد که حول محور یک مقلد طنز می‌گردد که یک مجری “تاک شو” را تعقیب می‌کند. اسکورسیزی در اصل برای نقش مجری دنبال جانی کارسون بود اما وقتی او این پیشنهاد را رد کرد، از جری لوییس استفاده کرد. مخاطبان به حد زیادی از کمدی سیاه این داستان بهت‌زده و سردرگم شدند که البته این مسئله برای اسکورسیزی غیرمعمول نبود، اما نقدها و نظر منتقدین عمدتاً مثبت بود.
5-رفتگان ‘The Departed’
مارتین اسکورسیزی برای کارگردانی «رفقای خوب» اسکار نگرفت. آن‌ها بجای او جایزه را به کوین کاستنر برای «رقصنده با گرگ‌ها» دادند. او به همچنین برای «راننده تاکسی»، «خیابان‌های پایین‌شهر» و «گاو خشمگین» نیز اسکار نگرفت. آکادمی تا سال 2007 که «رفتگان» برنده اسکار شد، به او حتی یک مجسمه هم ندادند. این بهترین فیلم او نیست اما این هنوز فیلم شدیداً سرگرم‌کننده‌ای درباره خلاف‌کاران ایرلندی است که یک جاسوس را در سازمان پلیس ماساچوست به کار می‌گمارند. این فیلم که اقتباسی از تریلر هنگ کنکی «روابط دوزخی» (ساخته سال 2002 و به کارگردانی اندرو لئو) است، شمارا تا آخرین لحظه مردد نگه می‌دارد و قادر به حدس زدن نیستید. این از آن نوع فیلم‌هاست که اسکورسیزی در حال خواب هم می‌تواند بسازد اما بااین‌حال فیلم به فروش سیصد میلیون دلاری دست‌یافت یک از پرفروش‌ترین‌های اسکورسیزی شد.
4-آخرین والس ‘The Last Waltz’
در جشن شکر گذاری 1976 گروه “دِ بند” کنسرت خداحافظی خود را در سانفرانسیسکو در سالن “وینترلند بال روم” برگزار کردند. آن‌ها گروه باورنکردنی از مهمانان را برای اجرا دعوت کردند که شامل باب دیلان، نیل یانگ، وَن موریسون، اریک کلپتون، جانی میشل، مادی واترز، نیل دایموندز و خیلی‌های دیگر بود. خوشبختانه، برای تمام دنیا، مارتین اسکورسیزی با گروه مستندسازی بزرگی آنجا بود و تقریباً تمام ثانیه‌های این مراسم را بر روی فیلم ضبط کرد. او تقریباً یک سال برای ویرایش فیلم وقت صرف کرد درحالی‌که میزان عظیمی از کوکائین را مصرف می‌کرد؛ و نتیجه نهایی آن بی‌شک بهترین فیلمِ کنسرت تمام تاریخ است.
3-گاو خشمگین ‘Raging Bull’
جیک لاموتا در خاطراتش در گاو خشمگین می‌گوید: داستان من، در بهترین حالتش، یک کتاب نیمه جذاب درباره یک بوکسور میان وزن با مشکلات عمده شخصیتی در دهه 1940 است. این داستان در دستان مارتین اسکورسیزی تبدیل به بزرگ‌ترین فیلم تمام زمان‌ها شد. رابرت دنیرو هر آنچه که در توان داشت را به این کاراکتر بخشید؛ خود را به‌غایت اندام یک بوکسور رساند و برای به تصویر کشیدن لاموتا در دهه 160، 60 پوند به وزنش اضافه کرد، زمانی که لاموتا ازکارافتاده بود و نمایش‌های طنز درباره‌ای مزخرف اجرا می‌کرد. جو پشی زمانی که نقش برادر لاموتا را ایفا کرد یک هنرپیشه ناشناس بود اما اسکورسیزی استعداد درخشان او را دید. زمانی که «گاو خشمگین» به نمایش درآمد تحسین منتقدان را برانگیخت و از آن زمان تاکنون به‌طور متناوب به شهرت آن افزوده‌شده.
2-راننده تاکسی ‘Taxi Driver’
موفقیت پشت سرهم «خیابان‌های پایین‌شهر» و «آلیس دیگر اینجا زندگی نمی‌کند» به این معنا بود که مارتین اسکورسیزی این قدرت را دارد که در سال 1976 هر فیلمی که دلش می‌خواهد بسازد. محصول نهایی این آزادی عمل «راننده تاکسی» بود؛ داست آن‌یک راننده تاکسی آشفته و بیمار که شیفته یک زن می‌شود که در دفتر انتخاباتی یک نامزد سیاسی‌کار می‌کند. هرچه آن زن بیشتر در برابر او مقاومت می‌کند، او دیوانه‌تر می‌شود تا جایی که او تصمیم می‌گیرد دست به اقدامی شدید بزند. در این بین او با یک دختر نوجوان روسپی دوست می‌شود که نقش آن را جودی فاستر بازی می‌کند. در طول سال‌ها، رابرت دنیرو و اسکورسیزی درباره ساختن یک دنباله صحبت کرده‌اند اما به نظر غیرممکن می‌رسد که این اتفاق رخ دهد؛ که البته این خیلی هم خوب است چون بعضی چیزها بهتر است دست‌نخورده باقی بمانند.
1-رفقای خوب ‘Goodfellas’
آیا هیچ فیلمی در تاریخ هالیوود وجود دارد که مانند «رفقای خوب» بینهایت بار دیده‌شده باشد؟ هرچقدر هم که «لبوفسکی بزرگ» (ساخته 1998 به کارگردانی برادران کوئن) خوب باشد، شما باید در مود مناسبی باشد و از اول تا به انتهای آن را ببینید تا کاملاً آن را درک کنید. «رفقای خوب» این مشکل را ندارد. هرزمانی که تلویزیون را روشن کنید و ببینید که آن را نشان می‌دهد، مهم نیست از هر نقطه ایش باشد یا کانالی که آن را نشان می‌دهد چقدر آن را سانسور کرده باشد، عوض کردن کانال غیرممکن به نظر می‌رسد. هر صحنه‌ای از آن جذاب است. هر خط از متن آن قابلیت نقل‌قول شدن را دارد. عملکرد آن سرعت خطرناکی دارد؛ جای که ری لیوتای نشئه از کوکائین توسط هلیکوپترها تعقیب می‌شود، شما از درون امعاواحشای خود ترس و پارانویای او را حس می‌کنید. به همین خاطر است که این فیلم در نظرسنجی به موفقیت غول‌آسای دست‌یافته و سه برابر رأی بیشتری از شماره 2 لیست فیلم‌های اسکورسیزی گرفته است.
البته منتقدین و فیلم خوره‌های مختلف دسته‌بندی‌های مختلفی و در برخی موارد کاملاً بی‌ربط نسبت به هم؛ درباره آثار سینمایی مارتین اسکورسیزی دارند که شاید به غیر از مقاله بالا به یکی از معروف‌ترین آن‌ها به شرح زیر بتوان اشاره کرد.
رتبه‌بندی 10 فیلم برتر مارتین اسکورسیزی ازنظر مجله “سینماهالیک”:
10ـ بعد از ساعت‌ها
9ـ گرگ وال استریت
8ـ خیابان‌های پایین‌شهر
7ـ رفتگان
6ـ کازینو
5ـ عصر معصومیت
4ـ سلطان کمدی
3ـ رفقای خوب
2ـ گاو خشمگین
1ـ راننده تاکسی
کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.
Post Views:
657