در مورد جاده چالوس چه میتوان گفت؟ زمانی از آن به زیباترین جادۀ جهان یاد میشد، عدهای آن را در جایگاه هشتم نشاندند و عدهای دیگر به آن رتبۀ چهارم را اعطا کردند. بارها بر صدر اخبار نشسته و مینشیند. عدهای از نوشتند، عدهای از صخرههای سست آن، شماری از تفاوت اقلیمهای آن دَم زدند. کوهنوردان قلههای سربهفلککشیدهاش را ستودند و فتح کردند، شناگرها در آبهایش شنا کردند و جنگلنوردها از زیبایی جنگلهایش گفتند و عدهای از سدها و روستاهای در پس دریاچهها سخن راندند. برای مردمانی حیاتوحش غنی آن زبانزد بود و برای آدمیانی ترافیکهای وحشتناک آخر هفتهاش. همۀ اینها یک جاده بود و آن جاده، «کرج-چالوس» بود.
از جاده چالوس
بهدستدادن متر و معیاری برای زیبایی در اساس ناممکن است. به صدر نشستن جاده چالوس مسلماً به مذاق بسیاری خوش نیامده. عدهای استدلال میکنند (و استدلالی اقناعکننده هم هست) که زیبایی این جاده، بیش از آنکه برخاسته از زیباییهای ذاتی و طبیعیاش باشد، ناشی از موقعیت خاص این جاده در اطراف شهرهایی بزرگ است.
آنها معتقدند «مردمانی که در آلونکهای شهری و در هوای غبارآلود و کثیف، پنجشش روز هفته، روزگار به سر میکنند، همایشان در تعطیلات آخر هفته به سرعت موشک به بیرون میزنند و در ترافیک جاده ساعتها درجا میزنند و لذت میبرند. اگر چنین جادهای اطراف شهری کوچک و خوش آبوهوا بود، محال بود چنین موقعیتی به دست آورد».
دریاچه سد کرج، روستای واریان
عدهای دیگر (مانند نگارنده) بر این باورند زیباییهای جاده، بیش از آنکه ناشی از موقعیت ساکنان شهر باشند، برخاسته از زیباییهای طبیعی خود جادهست.
جاده چالوس از منطقهای نیمهخشک در کرج شروع میشود و پیاپی ارتفاع میگیرد، از میان درهها و کوههای سربهفلککشیده میگذرد. روستاهای مختلف با فرهنگهایی مختلف در راه دیده میشود. از کوههای کمگیاه بگیر تا جنگلهای تُنُک و درنهایت جنگلهای پُرپُشت. از درههای تنگ و باریک تا درههای عریض. در قسمتهایی مهگرفته و در جاهای غبارآلود.
در جایی خطر ریزش بهمن و یخچالهایی طبیعی و در قسمتهایی بدون حتی قطرهای باران. حیات وحش متنوع، دهها آبشار بلند و صدها و بلکه هزاران چشمهای که در نزدیکی جادهها دیده میشوند. سدها و دریای خزر که در انتهای راه به چشم میخورد. هزاران متر تغییر ارتفاع طی تنها چند ساعت. چنین تنوعی تنها با صد کیلومتر رانندگی را چگونه میتوان رصد کرد؟ کجا میتوان دید؟
قله شاهدزد
به شخصه، از ستایندگان زیباییهای این جادۀ ستودنی هستم، گرچه گمان میکنم بر این اکوسیستم چشمگیر، وزن زیاد آدمیان و خودروهایشان همچنان سنگینی میکند.
هفت خواهرون، جاده چالوس
در سلسله متنهایی که در ادامه مینویسیم، پروندۀ این جاده را مدام غنیتر میکنیم و از زیباییهای آن مدام خواهیم نگاشت. در کنار آن، تلاش میکنیم بسیاری از انگارههای سفر در دنیای جدید را در دل متنها و تصاویر و ویدئوها بگنجانیم؛ بدین امید که سیر و سیاحت در این دیار، از سطح پَلاسشدن و جوجهزدن و زبالهریختن در کنارههای این راه، قدری فراتر رود و «گردشگری روشمند» جای آن را بگیرد.