در دنیای پزشکی دقت همواره حرف اول را میزند. پزشکان سالها به تحصیلات سخت و فشرده پرداخته و پس از فارغالتحصیلی نیز سالهای متمادی به کارآموزی میپردازند تا بتوانند به یک جراح حاذق تبدیل شوند. دلیل این همه آموزشهای سختگیرانه چیزی نیست جز جان انسانها. موضوعی که در صورت اشتباهی ساده بههیچعنوان برگشتپذیر نخواهد بود و نمیتوان برای آن قیمتی تعیین کرد. اما باوجود تمامی این سختگیریها مشاهده میکنیم که اشتباهاتی نیز صورت میگیرد. تشخیص نادرست، تجویز اشتباه یک داروی ساده، تزریق نامناسب و حساسیتها میتوانند مشکل فرد بیمار را وخیمتر کنند و حتی باعث مرگ او شوند.
حال میخواهیم به بزرگترین و نابخشودنیترین اشتباهات پزشکی در طول تاریخ بپردازیم. اشتباهاتی که باعث مرگ فرد بیمار شده و یا مسیر زندگی آنها را بهکلی تغییر داد.
پیوند قلب و شش اشتباه
یکی از ناراحتکنندهترین اشتباهات پزشکی تاریخ به دختری 17 ساله به نام جسیکا مربوط میشود. این دختر مکزیکی به بیماری بسیار نادری دچار شده و قلب، ریه و ششهای آن در حال از بین رفتن بودند. مشکل زمانی به اوج خود رسید که هیچ پزشکی در مکزیک توانایی درمان و جراحی آن را نداشت. به همین دلیل خانواده جسیکا کاری را کردند که هر خانواده دیگری برای فرزند خود انجام خواهد داد. آنها برای درمان دختر خود به هر دری زدند اما به دلیل وضع مالی نامناسب نتوانستند هزینههای مورد نیاز را تأمین کنند. به همین دلیل دختر خود را به صورت غیرقانونی به ایالاتمتحده آمریکا منتقل کرده و در آنجا کمپینی را برای تأمین هزینههای درمان او به راه انداختند. پس از سه سال تلاش مداوم خانواده و کمکهای مردمی سرانجام جسیکا برای پیوند قلب و ریه به اتاق جراحی فرستاده شد. پس از اتمام موفقیت جراحی بود که پزشکان تماس تلفنی را از سوی آزمایشگاه دریافت میکنند. طبق این تماس تلفنی و در اشتباهی باورنکردنی قلب و ریه پیوندی دارای گروه خونی A مثبت بودند و این در حالی بود که گروه خونی جسیکا O منفی بود. چند لحظه پس از اتمام جراحی بود که بدن جسیکا اعضای اهدایی را پس زد و وارد حالت وخیمی شد. جراحان بهسرعت وارد عمل شده و قلب و ریهای با گروه خونی O منفی را به جسیکا پیوند زدند. اما در همین مدت جسیکا به کما رفته و مغز آن دچار آسیب شدیدی شد. چند روز پس از پیوند دوم جسیکا از دنیا رفت. بیمارستان به دلیل اشتباه رخداده متحمل جریمهای سنگین شد اما هیچکدام از رقم جریمه حرفی نزدند.
بیماری که پایش به اشتباه قطع شد
این حادثه را میتوان مشهورترین اشتباه پزشکی دنیا نام برد که تا روزها تیتر اول خبرهای سراسر دنیا بود. اتفاقی بسیار نادر و تعجبآور که در آن پای سالم بیمار به اشتباه بهطور کامل قطع شد. آقای ویلی کینگ بیماری 52 ساله ساکن فلوریدا بود که در سال 1995 میلادی به دلیل عارضهای نادر در پای چپ خود به دکتر مراجعه کرد. پس از معاینه و آزمایشهای متعدد راهی برای پزشکان باقی نمانده بود جز قطع پای بیمار. تصور کنید آقای کینگ با ناراحتی قطع پای چپ خود به اتاق عمل فرستاده شده و پس از عمل جراحی هنگامی که به هوش آمد در کمال تعجب مشاهده کرد که پای راستش قطع شده. پس از بررسیهای متعدد مشخص شد که اشتباهات متعددی باعث بروز این فاجعه شده است. پزشکان نیز در هنگام جراحی متوجه اشتباه خود شدند اما دیگر کار از کار گذشته بود. مجوز هرگونه فعالیت پزشک معالج آقای کینگ پس از این اشتباه بزرگ به مدت 6 ماه بهطور کلی لغو و 10 هزار دلار جریمه شد. بیمارستانی که آقای کینگ در آن جراحی شد غرامتی 900 هزار دلاری را به آقای کینگ پرداخت کرد و شخص جراح و دیگر عواملی که در این حادثه دخیل بودند نیز 250 هزار دلار دیگر را به وی پرداخت کردند.
جا گذاشتن میله 33 سانتیمتری
یکی از شایعترین اشتباهات پزشکی در سراسر دنیا، جا گذاشتن ابزار جراحی در داخل بدن بیمار است. از اصلیترین این وسایل نیز میتوان به گاز استریلها اشاره کرد که وسایلی مصرفی بوده و به دلیل جذب خون بیمار تشخیص آن مقداری دشوار خواهد شد. اما جای گذاشتن میله 33 سانتیمتری که برای باز نگهداشتن قفسه سینه استفاده میشود اشتباهی نابخشودنی است. دونالد چرچ بیمار 49 ساله آمریکایی بود که میتوان آن را قربانی بزرگترین فراموشکاری تیم جراحی در طول تاریخ دانست. او در سال 2000 میلادی به دلیل دردی که در داخل بدن خود احساس کرد به پزشک معالج مراجعه کرد و وجود یک تومور سرطانی بسیار بزرگ در معده تشخیص داده شد. بنابراین عمل جراحی برای خارج کردن این تومور 6 کیلویی از بدن چرچ صورت گرفت که کاملاً موفقیتآمیز بود. اما دونالد چرچ پس از مرخص شدن از بیمارستان دردی شدیدی را در معده خود احساس میکرد که پزشک معالج آن را طبیعی میدانست. باگذشت زمان درد چرچ نیز به مراتب بیشتر شده و طعمی فلز مانند را در دهان خود احساس میکرد. دونالد چرچ اظهار کرده در سفرهای هوایی خود هنگام عبور از گیت فرودگاه صدای دستگاه تشخیص فلز به صدا در میآمد در صورتی که وی هیچ شی فلزی به همراه خود نداشت. او پس از ماهها تحمل درد به پزشک خانوادگی خود مراجعه کرده و با عکسبرداری توسط اشعه ایکس متوجه وجود شی فلزی 33 سانتیمتری در داخل معده خود میشود. پزشک معالج دونالد چرچ درواقع یکی از بزرگترین ابزار جراحی که برای باز کردن زخم به کار میرود را در داخل معده او جای میگذارد. پس از یک جراحی اورژانسی شی فلزی خارج شده و بیمار هیچگونه مشکلی را پس از آن احساس نکرد. به دلیل این اشتباه بزرگ بیمارستان دانشگاه واشنگتن غرامتی معادل 100 هزار دلار را به دونالد چرچ پرداخت کرد.
جراحی بدون بیهوشی کامل
یکی از خطرهای جراحی بیهوشی نامناسب است. استفاده از مواد بیهوش کننده کم و یا زیاد هر دو میتوانند باعث آسیب بیمار شوند. شرمن سیزمور در سال 2006 میلادی به دلیل احساس درد در شکم خود به پزشک معالج مراجعه میکند اما پس از درمانهای متعدد مشکل او برطرف نمیشود. به همین دلیل پزشک معالج عمل جراحی را برای شناسایی علت درد انجام میدهد. اما پزشک متخصص بیهوشی تحقیق لازم را نسبت به مکانیسم بدن شرمن و میزان داروی مصرفی انجام نداد. بنابراین به دلیل سهلانگاری متخصص بیهوشی و البته استفاده از موادی که برای جلوگیری از حرکت عضلهها به کار میرود، شرمن سیزمور وارد حالتی نادر به نام هشیاری در بیهوشی شد. در این حالت فرد بیمار کاملاً هوشیار است اما قادر نیست هیچگونه حرکتی کند. بنابراین تمامی دردهایی که هنگام جراحی وجود دارد را لمس کرد بدون اینکه بتواند کوچکترین حرکتی کند. وی پس از جراحی درمان شد اما حسی که به هنگام جراحی لمس کرد به حدی بر روی وی تأثیر گذاشت که تنها دو هفته پس از جراحی اقدام به خودکشی کرد. او قبل از خودکشی مدام کابوس میدید و احساس میکرد که تمامی مردم قصد دارند وی را زنده به گور کنند.
عمل جراحی مجدد
ژوان موریس بیماری 67 ساله که به دلیل گرفتگی عروق قلب به پزشک مراجعه کرده بود با یک عمل ساده آنژیوگرافی مشکل آن حل شد. اما پس از این عمل ساده بهجای اینکه بیمار به اتاق خود انتقال پیدا کند، به یک طبقه دیگر منتقلشده و صبح روز پس از آنژیوگرافی در کمال تعجب برای یک عمل قلب باز به اتاق جراحی فرستاده شد. در این عمل جراحی بیمار بهطور کامل بیهوش و یک رگ برای پیوند از ران پای آن گرفته شد. پزشک جراح قلب بیمار را نیز باز کرده بود که تلفنی از سوی متخصص آنژیوگرافی مبنی بر این اشتباه بزرگ صورت گرفت. جراحی بهسرعت متوقفشده و بیمار در کمال سلامت به اتاق خود بازگردانده شد.
جراحی بر روی نیمکره اشتباه مغز
یکی از اشتباهات بزرگ جراحان مغز و اعصاب جراحی بر روی نیمکره اشتباه مغز بیمار است. آخرین موردی که به چشم خورد در بیمارستان R.I ایالت رودآیلند ایالاتمتحده آمریکا و در سال 2007 میلادی بود. بیمار به دلیل خونریزی در نیمکره سمت چپ خود به بیمارستان مراجعه کرده و تمامی سیتی اسکنها نیز همین موضوع را نشان میدادند. اما جراح مغز بهاشتباه نیم کرده سمت راست بیمار را باز کرد. البته پس پزشک جراح بلافاصله متوجه اشتباه خود شده و برای درمان به سراغ نیمکره سمت چپ بیمار رفت. بیماری نیز چند روز بعد در صحت و سلامت از بیمارستان مرخصی شد. اما نکته جالبت اینجاست که این چهارمین باری بود که این مشکل در بیمارستان رودآیلند رخ میداد.
جراحی قلب باز بر روی رگ اشتباه
دو ماه پس از عمل جراحی بای پس بر روی قلب طنزپرداز معروف دانا کاروی بود که پزشکان متوجه شدند عمل جراحی بر روی رگهای اشتباه صورت گرفته است. اشتباهی فاحش که ممکن بود این طنزپرداز 45 ساله معروف و پدر دو کودک را به کام مرگ بکشاند. پزشک معالج دلیل این اشتباه فاحش را متفاوت بودن ساختار قلب آقای کاروی اعلام کرد اما کارشناسان اعلام کردند که این اشتباه همانند خارج کردن کلیه اشتباه از بدن فرد بیمار است. آقای کاروی مجدداً تحت یک عمل جراحی سریع قرار گرفت که این عمل موفقیتآمیز بوده و خطر مرگ را برطرف کرد. پس از این شکایتی 7٫5 میلیون دلاری توسط وی علیه پزشک معالج مطرح شد که دیگر رقم دقیقی از مبلغ پرداختی به بیرون درز نکرد.
حقایقی حیرتانگیز از اشتباهات پزشکی
شاید باورش برای شما سخت باشد که تنها در ایالاتمتحده آمریکا سالانه 4 هزار اشتباه پزشکی رخ میدهد. عمل جراحی بر روی بیماری دیگر، ورود هوا به رگهای بیمار، تزریق گروه خونی اشتباه، تزریق داروی اشتباه و یا با دوز نامناسب، آلوده بودن ابزار پزشکی و درنتیجه عفونت بیمار، تشخیص اشتباه بیماری، به تأخیر انداختن درمان و جراحی بر روی قسمت اشتباه بدن بیمار تنها گوشهای از این اشتباهات هستند که سالانه تعداد قابلتوجهی بیمار را به کام مرگ کشانده و یا آسیبهای جبرانناپذیری را بر روی آنها وارد میکند.