در تاریخ سینمای ایران تعداد کارگردانان زن به تعداد فیلمسازان مرد نیست. ولی با وجود تعداد کم فیلمسازان زن، آثار قابل قبولی را از خود به جا گذاشته‌اند. یکی از بانوانی که در سال‌های اخیر در عرصه فیلمسازی مورد توجه قرار گرفته است نرگس آبیار است. او اولین زنی است که فیلمش به آکادمی اسکار معرفی شد. این موضوع بهانه خوبی است تا در کافه هفت نگاهی به فیلم‌های نرگس آبیار بیاندازیم.
فیلمسازان زن سینمای ایران
وقتی به کارگردانان زن در سپهر سینمای ایران می‌نگریم، بعضی ستاره‌ها درخشش چشمگیر و ماندگاری دارند. نمی‌شود از حضور بانوان در عرصه فیلمسازی حرف زد و یادی نکرد از پوران درخشنده که از پرنده کوچک خوشبختی تا هیس دخترها فریاد نمی‌زنند را جلوی دوربینش برد. مگر می‌شود روسری آبی و کارگردانش رخشان بنی‌اعتماد را فراموش کرد.
تهمینه میلانی با دو زن و سوپر استار، منیژه حکمت و روایت دردناک زندان زنان، مرضیه برومند با شهر موش‌ها که خاطره‌ساز یک نسل بود، همگی بانوان دغدغه‌مند این سرزمین هستند که در عرصه سینمای ایران چراغی روشن کرده‌اند. چند سالی است که جوانترها مشعل را به دست گرفته‌اند و در جایگاه کارگردانی حرف‌هایشان را به تصویر می‌کشند. تینا پاکروان، آیدا پناهنده و نرگس آبیار از جمله کارگردانان جوان معاصر ما هستند.
نرگس آبیار
نرگس آبیار نویسنده و کارگردان جوانی است که در رشته ادبیات فارسی فارغ التحصیل شده است. او از سال 76 رسما به اهالی قلم پیوست و داستان‌های کوتاه و رمان‌های گوناگونی را به رشته تحریر در آورده است. او که در کارنامه هنری خود نگارش چهار فیلمنامه را نیز دارد، از سال 84 تصمیم گرفت گونه دیگری از روایت را با فیلمسازی تجربه کند و کارش را با ساخت مستند و فیلم‌های کوتاهی چون بن‌بست مهربان شروع کرد.
در سال 91 اولین فیلم بلند سینمایی‌اش به نام اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیکترند را ساخت. آبیار در فیلم‌های بلندی که تا کنون ساخته است معمولا زن را محور داستان خود قرار داده است اما بنا به گفته خودش در فیلم‌سازی‌اش اصلا نگاه ندارد. تا کنون فیلم‌های نرگس آبیار توانسته نظر منتقدان و تماشاگران را به خود جلب کند.
فیلم‌های نرگس آبیار
گلاره عباسی در فیلم «اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیکترند»
اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیکترند
اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیکترند اولین تجربه فیلمسازی نرگس آبیار است که همسرش محمد حسین قاسمی نیز از تهیه‌کنندگان آن بود. این فیلم در سال 1391 جلوی دوربین رفت ولی با سه سال تاخیر در سال 95 اکران شد.
این فیلم که بنا به گفته آبیار در ستایش امانتداری است در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی شرکت داده شد و توانست در جشنواره‌هایی چون اسب نقره‌ای روسیه جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگر و جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن (گلاره عباسی) را به دست آورد.
داستان این فیلم درباره زنی باردار به نام لیلاست. لیلا با همسر و فرزند کوچکش در خانه دو پیرزن مهربان مستاجرند. با آمدن مهمانی برای لیلا او در ماجرایی قرار می‌گیرد که باعث بهم خوردن آرامش زندگی‌اش می‌شود…
بازیگران: گلاره عباسی، حسام بیگدلو، رامسین کبریتی، امیر غفارمنش، گیتی معینی، مهران رجبی، فاطمه شکری، مینا نوروزی، نازنین بابایی، ساقی زینتی، عباس صفا، درسا کرمی
بنا به گفته محمدحسین قاسمی، پخش‌کننده‌ها بدلیل نداشتن سوپراستاری در فیلم حاضر به اکران نبودند ولی بعد از سه سال و کوتاه شدن 5 دقیقه از فیلم روی پرده رفت.
سیمرغ روی شانه فیلم‌های نرگس آبیار
مریلا زارعی در فیلم شیار 143
آبیار در دومین تجربه کارگردانی‌اش (سال 1394) فیلمنامه شیار 143 (به قلم خودش و تهیه کنندگی همسرش) را جلوی دوربین برد و به فیلمسازانی پیوست که درباره جنگ تحمیلی و مسائل مبتلا به آن فیلم ساخته‌اند.
فیلم آبیار در جشنواره‌های مختلف داخلی و خارجی مورد توجه قرار گرفت و توانست در حضورهای بین‌المللی 16 جایزه را از آن خود کند. به اعتقاد بسیاری از منتقدان، فیلم شیار 143 پدیده سی و دومین جشنواره فیلم فجر بود. آبیار با این فیلم سه سیمرغ را با خود به خانه برد.
فیلم روایت چشم انتظاری زنی به نام الفت است. پسر الفت راهی جنگ می‌شود که این رفتن بازگشتی در پی ندارد و مادر چشم به راه جوانش می‌ماند تا…
بازیگران: مریلا زارعی، مهران احمدی، گلاره عباسی، جواد عزتی، حسام بیگدلو، یدالله شادمانی، زهرا مرادی
نفس نرگس آبیار اسکاری شد!
پانته‌آ پناهی‌ها در فیلم نفس
در بین فیلم‌های نرگس آبیاری فیلم نفس سومین ساخته اوست که آن را در سال 1394 جلوی دوربین برد. فیلمنامه نفس را مانند دو فیلم قبلی خودش نوشته است. این فیلم که به تهیه‌کنندگی محمدحسین قاسمی و ابوذر پورمحمدی ساخته شد در بخش سودای سیمرغ سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر توانست جایزه بازیگر زن مکمل (شبنم مقدمی) و بهترین فیلم از نگاه ملی را از آن خود کند. یکی از نکات قوت این فیلم که مورد توجه منتقدان قرار گرفت، بازی پانته‌آ پناهی‌ها بود که داوران جشنواره به آن توجه نکردند!!!
قصه فیلم نفس روایت زندگی چهار کودک در دهه پنجاه است. بهار، نادر، کمال و مریم کودکانی هستند که با پدر و مادربزرگشان زندگی می‌کنند. این کودکان آرزوهای بسیاری دارند اما اتفاقاتی غیرمنتظره زندگی‌شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد…
بازیگران: مهران احمدی، پانته‌آ پناهی‌ها، سیامک صفری، گلاره عباسی، محمدرضا شیرخانلو، علی خانبابایی، احسان قاسمی، روژان آراوند، شبنم مقدمی، ساره نورموسوی، جمشید هاشم‌پور
بعد از گذشت 40 سال از معرفی شدن اولین فیلم سینمای ایران به اسکار، و بعد از فیلمسازانی چون داریوش مهرجویی، عباس کیارستمی، مجید مجیدی، بهمن قبادی و اصغر فرهادی نوبت به یک بانوی ایرانی رسید تا با فیلمش نماینده سینمای ایران در اسکار 2018 باشد.
اگر از علاقمندان فیلم‌های نرگس آبیار هستید بهتر است بدانید مقدمات ساخت فیلم جدید او به نام شبی که ماه کامل شد به تهیه کنندگی همسرش در حال انجام است. گویا گروه سازنده سعی دارند این فیلم را که مضمونی اجتماعی و عاشقانه دارد به جشنواره سی و ششم فیلم فجر برسانند.
چه بسیارند جوانان با استعداد و خوش‌فکری که به دلیل نداشتن حامیان مالی فیلم‌هایشان فقط در فکرشان به نمایش در می‌آید. کاش سایر فیلمسازان جوان و به ویژه بانوان جوان فیلم‌ساز مانند خانم آبیار بتوانند حامیانی مانند همسرشان داشته باشند تا تهیه‌کنندگی فلیم‌هایشان را به عهده بگیرند، شاید نفس تازه‌ای در کالبد سینمای ایران دمیده شود.
امیدواریم نفس که به روایت آبیار در ستایش تخیل و صلح است بتواند بازتاب خوبی از سینمای ایران در عرصه جهانی باشد. 🎬
